Organizatorzy kolonii dla dzieci i młodzieży powinni uiszczać VAT, gdy świadczą usługi przewozu, zakwaterowania, wyżywienia, a nawet kadry instruktorskiej – twierdzi dyrektor KIS.

Jego zdaniem wolne od podatku są tylko usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, bo tak wynika wprost z art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT. Co prawda z tego samego przepisu wynika, że zwolnione z VAT są również usługi ściśle związane z opieką, ale – zdaniem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej – nie mieszczą się w tym ani transport, ani nocleg, ani wyżywienie.

VAT od organizacji opieki nad dziećmi. Nie wszyscy się zgadzają

Eksperci nie zgadzają się z taką wykładnią. Padają pytania, dlaczego zakwaterowanie podopiecznych lub zapewnienie im bezpiecznego przejazdu nie należą do usług niezbędnych przy organizacji kolonii. Czy można w ogóle zorganizować tygodniową lub dwutygodniową kolonię w innej lokalizacji bez zapewnienia podopiecznym zakwaterowania, wyżywienia, wstępu do atrakcji sportowych lub kulturalnych?

Zdarzają się pojedyncze interpretacje indywidualne, w których dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej twierdzi inaczej – że organizator kolonii skorzysta ze zwolnienia z VAT w odniesieniu do całości swoich usług. Ale takie interpretacje są rzadkością, a ponadto zastosowanie się do nich wiąże się z ryzykiem, że w razie kontroli skarbówka uzna, iż stan faktyczny jest inny. Wówczas otrzymana interpretacja nie uchroni organizatora kolonii przed koniecznością zapłacenia zaległego podatku wraz z odsetkami, i to z własnej kieszeni, bo może być już za późno, by równowartością podatku obciążyć zamawiającego (kolonie już się odbyły).

– Rozbieżne interpretacje indywidualne wprowadzają niepotrzebny chaos i zamiast realizować funkcję ochronną, zwiększają ryzyko podatkowe. Dlatego najlepiej by było, aby minister finansów wydał interpretację ogólną i jasno w niej wyjaśnił, kiedy, w jakim zakresie i na jakiej podstawie przysługuje zwolnienie z VAT, a od jakich usług organizator wypoczynku powinien zapłacić podatek – komentuje Mateusz Milan, doradca podatkowy w MTM Tax Advisory.

Podobnie uważa Iwanna Lewko, doradca podatkowy i menedżer w MDDP.

– Potrzebne są jasne wytyczne resortu finansów, bo trudno mówić w tym wypadku o występowaniu ugruntowanej linii interpretacyjnej, która mogłaby chronić podatników w myśl art. 14n par. 4 pkt 2 ordynacji podatkowej – uważa ekspertka.

Opieka czy turystyka

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a ustawy o VAT zwolnione z podatku są usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, jeśli są one wykonywane w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, o systemie oświaty oraz w przepisach ustawy – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 737 ze zm.).

Zwolnione są także usługi dodatkowe, co wynika z dwóch przepisów:

  • wspomnianego art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, w którym jest mowa o usługach ściśle związanych z opieką, oraz
  • art. 43 ust. 17 ustawy o VAT, w którym jest mowa o usługach „ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe”.

Dyrektor KIS uważa jednak, że organizacja: wypoczynku, przejazdu do innego miejsca, zakwaterowania, usługi instruktora, korzystania z rozmaitych atrakcji nie różni się w istocie od usług turystycznych świadczonych przez biura podróży. Oczekuje więc VAT od nich, w tym wypadku – VAT od marży, bo to procedura właściwa dla opodatkowania usług turystycznych (art. 119 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT). Dotyczy ona nie tylko biur podróży, lecz także każdego podatnika świadczącego usługi turystyczne, co potwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w wyrokach z 22 października 1998 r. (sygn. akt C-308/96 i C-94/97) i z 13 października 2005 r. (C-200/04). Potwierdza to również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lutego 2016 r. (I FSK 1768/14).

Jak biuro podróży

Czy organizator wypoczynku dla dzieci lub młodzieży działa podobnie do biura podróży?

Zdaniem dyrektora KIS – tak, co potwierdzają interpretacje indywidualne wydane przez niego: 17 grudnia 2024 r. (0113-KDIPT1-1.4012.779.2024.2.AKA), 10 grudnia 2024 r. (0112-KDIL1-1.4012.645.2024.2.MG), 8 listopada 2024 r. (0111-KDIB3-2.4012.486.2024.2.MGO), 30 października 2024 r. (0114 -KDIP4-2.4012.538.2024.2. MMA), 13 czerwca 2023 r. (0114-KDIP4-2.4012.195. 2023.2.KS), 14 września 2022 r. (0114-KDIP4-2.4012.297.2022. 3.AA), 13 września 2022 r. (0114 -KDIP4-2.4012.299.2022.1.MB) i wiele innych.

Innego zdania dyrektor KIS był 20 maja 2024 r. (0112-KDIL1-1.4012.205.2024.2.AR) i 21 lipca 2022 r. (0113-KDIPT1-1.4012.349.2022.2.MG). Obie interpretacje również dotyczyły organizacji kolonii, co wymagało zakupu dodatkowych usług (np. zakwaterowania, transportu, wyżywienia), a tym razem fiskus potwierdził, że całość usługi jest wolna od VAT.

– Zalecałbym jednak ostrożność w kierowaniu się takim stanowiskiem ze względu na przeważającą negatywną linię interpretacyjną oraz to, że interpretacja indywidualna wiąże tylko co do przedstawionego w niej stanu faktycznego, a kontrolerzy skarbówki mogą uznać, że opisany przez podatnika stan odbiega od faktycznego – mówi Mateusz Milan.

Sam nie zgadza się z przeważającą, negatywną wykładnią dyrektora KIS. Uważa, że sporne usługi są jak najbardziej niezbędne dla prawidłowej organizacji kolonii i powinny być wolne od podatku na podstawie art. 43 ust. 17 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 24 lit. a ustawy o VAT.

Z interpretacji dyrektora KIS wynika, że tylko w przypadku półkolonii zwolniona z VAT jest całość usług, łącznie z cateringiem, wynajmem sal, zakupem biletów

– Pamiętajmy, że gdyby nie te dodatkowe towary i usługi nabywane od podmiotów trzecich, niemożliwe byłoby zrealizowanie usług opieki nad dziećmi i młodzieżą w ramach kolonii. Na przykład gdyby podatnik nie nabył na rzecz uczestników kolonii karnetów narciarskich, to zajęcia z zatrudnionymi przez niego instruktorami nie mogłyby się odbyć, a zatem nie zostałby zrealizowany plan kolonii zgłoszony kuratorowi oświaty – zauważa Mateusz Milan.

Tego samego zdania jest Iwanna Lewko.

– Z ustawy o VAT wprost wynika, że zwolnienie dotyczy nie tylko samej opieki nad dziećmi i młodzieżą, lecz także dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z nią powiązanych, które są niezbędne do wykonania usługi podstawowej. Organizator kolonii nie może się obyć bez zakupu dodatkowych świadczeń, aby wykonać usługę główną – zauważa ekspertka MDDP.

Półkolonie inaczej?

Mateusz Milan podaje również drugi argument przeciwko wykładni fiskusa. Z interpretacji dyrektora KIS wynika, że w przypadku półkolonii zwolniona z VAT jest całość usług, łącznie z cateringiem, wynajmem sal edukacyjnych, zakupem biletów komunikacji miejskiej, wejściówek do różnych obiektów kulturalnych, muzealnych itp. Półkolonie są organizowane na podstawie tych samych przepisów o systemie oświaty co kolonie. Niezrozumiałe jest więc – zdaniem eksperta – dlaczego usługi niezbędne do organizacji półkolonii są w całości zwolnione z VAT, a do organizacji kolonii nie.

– O opodatkowaniu nie powinno przecież przesądzać to, że kolonie wymagają zakwaterowania czy przejazdu do innej miejscowości, a półkolonie odbywają się na miejscu – przekonuje Mateusz Milan.

Podobnego zdania jest Iwanna Lewko.

– Obie formy wypoczynku, kolonie i półkolonie, powinny być traktowane identycznie, bo ich cel jest ten sam – zapewnienie dzieciom i młodzieży opieki i edukacji w połączeniu z rekreacją, zgodnie z przepisami o systemie oświaty – mówi ekspertka.

Oboje liczą na to, że w końcu potwierdzi to minister finansów. Dlatego potrzebna jest interpretacja ogólna. ©℗