Podatek od nieruchomości. Informację IN-1 trzeba złożyć do 15 stycznia

Obowiązująca od 1 stycznia 2025 r. ustawa z 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz.U. poz. 1757; dalej: ustawa nowelizująca) m.in. wprowadziła na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości nowe definicje terminów: „budowla”, „budynek”, „obiekt budowlany” oraz „trwałe związanie z gruntem” – bez odwoływania się do przepisów prawa budowlanego. Nowelizacja zmodyfikowała także zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości garaży w budynkach mieszkalnych. Znalazły się w niej także dwa ważne przepisy przejściowe:

• art. 5 wyłączający obowiązek ponownego złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1) przez osoby fizyczne będące właścicielami (współwłaścicielami) pomieszczeń przeznaczonych do przechowywania pojazdów w budynku mieszkalnym;
• art. 6 wydłużający termin składania deklaracji na podatek od nieruchomości na 2025 r.

W odpowiedzi na pytanie zadane przez DGP Ministerstwo Finansów potwierdziło, że osoby fizyczne inne niż właściciele (współwłaściciele) garaży znajdujących się w budynkach mieszkalnych, w przypadku których zaistnieją zdarzenia wpływające na zmianę wysokości ich zobowiązania w podatku od nieruchomości za dany rok, będą tak jak dotychczas zobowiązane do złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1) w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zdarzeń. [ramka] Na szczęście nie oznacza to, że wszystkie osoby fizyczne będące podatnikami podatku od nieruchomości muszą złożyć informację IN-1.

Bez większych wątpliwości w przypadku garaży

– O ile można mieć zastrzeżenia do wielu regulacji ustawy nowelizującej ustawę o podatkach i opłatach lokalnych, o tyle jej art. 5 ust. 1 w zakresie braku obowiązku składania IN-1 w związku ze zmianą przepisów jest jasny i czytelny – mówi Radosław Kowalski, doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię. Według niego przekaz tego przepisu jest jednoznaczny: jeżeli jesteś osobą fizyczną będącą podatnikiem podatku od nieruchomości, która nie jest współwłasnością lub nie znajduje się w posiadaniu twoim i osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej ani spółki nieposiadającej osobowości prawnej (oczywiście z zastrzeżeniem wspólnot), to sama ustawa nowelizująca nie nakłada na ciebie żadnych dodatkowych obowiązków informacyjnych w zakresie IN-1. – Bez znaczenia jest to, czy prowadzisz, czy nie prowadzisz działalności gospodarczej, w której wykorzystujesz nieruchomość. Koniec i kropka. Jak co rok czekasz na decyzję ustalającą zobowiązanie podatkowe na 2025 r. – wyjaśnia ekspert.

Wtóruje mu Rafał Kran, partner, doradca podatkowy w zespole nieruchomości MDDP, który dodaje, że pierwotna wersja projektu nowelizacji przewidywała jedynie przedłużenie terminu na złożenie IN-1 w takiej sytuacji, a ostatecznie przyjęte rozwiązanie jest związane z uwzględnieniem postulatów zgłaszanych przez gminy, które nie chciały być zasypane w styczniu 2025 r. tymi informacjami.

Obaj rozmówcy zaznaczają, że w niektórych przypadkach brak dodatkowych informacji w związku ze zmianą przepisów może być uciążliwy dla pracowników gminy, którzy zajmują się podatkiem od nieruchomości, ale skoro ustawodawca wprost wyłączył obowiązek złożenia IN-1, to decyzja musi być wydana na podstawie danych posiadanych przez organ podatkowy.

Radosław Kowalski dodatkowo zwraca uwagę, że nieco mylące może być użyte w art. 5 ust. 1 ustawy nowelizującej sformułowanie „z wyłączeniem osób fizycznych, o których mowa w art. 6 ust. 11 ustawy zmienianej w art. 2, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy złożyły informację”, gdyż może sugerować, iż jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu osób fizycznych oraz osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej lub spółek niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem osób tworzących wspólnotę mieszkaniową, to te osoby fizyczne muszą złożyć IN-1. – Oczywiście, że nie muszą, tylko ustawodawca nieporadnie to zapisał, bo przecież skoro te osoby składają deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłacają podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne, to na nie nowelizacja również nie nakłada obowiązku składania IN-1 – konkluduje doradca podatkowy.

– Szkoda także, że prawodawca jasno nie zapisał, a MF w odpowiedzi na pytanie DGP wyraźnie nie wskazało, że IN-1 dotycząca miejsc parkingowych w przypadku innych powodów niż nowelizacja musi być składana na zasadach ogólnych – uważa Radosław Kowalski. Jego zdaniem szkoda również, że MF nie odniósł się do sytuacji, w której owo miejsce służy działalności gospodarczej, rozwiewając tym samym pojawiające się w mediach obawy o to, czy w takiej sytuacji osoby fizyczne muszą przekazać informacje IN-1. – Wystarczyłoby potwierdzić jednoznacznie to, co wynika i co dedukujemy z art. 5 ust. 1, a mianowicie, że nowelizacja, w zakresie w jakim dotyczy miejsc parkingowych w budynku mieszkalnym, na nikogo nie nakłada obowiązku składania dodatkowej informacji IN-1, zaś ci, którzy jej dotychczas nie złożyli, składając ją teraz, muszą uwzględnić przepisy obowiązujące w dniu jej składania – mówi ekspert.

Problem przedsiębiorców

Należy podkreślić, że sama ustawa nowelizująca nie nakazuje składać dodatkowej informacji IN-1. Obowiązek taki wynika z art. 6 ust. 6 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 70; ost.zm. Dz.U. poz. 1757), zgodnie z którym „Osoby fizyczne, z zastrzeżeniem ust. 11, są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia, o którym mowa w ust. 3 (tj. zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku – red.)”. Jak tłumaczy Rafał Kran, oznacza to, że w związku ze zmianami wprowadzonymi ustawą nowelizującą IN-1 nie muszą więc składać osoby fizyczne, na których sytuację ona nie wpłynęła, np. właściciele mieszkań czy gruntów.

Według Adama Bartosiewicza, profesora Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, doradcy podatkowego, radcy prawnego i partnera w Gardens Tax & Legal, podatnicy podatku od nieruchomości – zwłaszcza przedsiębiorcy – powinni przeprowadzić audyt posiadanych nieruchomości i obiektów budowlanych. – Zakres tego audytu i jego charakter będzie oczywiście różny, w zależności od tego, jak wiele takich obiektów posiada dany podatnik – mówi ekspert. Wyjaśnia, że trzeba mieć na uwadze, że wprowadzone zmiany mogą doprowadzić do tego, że:

• obiekty dotychczas niewykazywane jako przedmiot podatku od nieruchomości staną się od 1 stycznia 2025 r. przedmiotem opodatkowania lub odwrotnie;
• obiekty dotychczas kwalifikowane jako budynki staną się od 1 stycznia 2025 r. budowlami lub odwrotnie;
• zmienią się elementy, których wartość należy uwzględnić w podstawie opodatkowania, co doprowadzi do zmiany tej podstawy.

Eksperci są zgodni, że przygotowanie się do tych zmian może być sporym wyzwaniem szczególnie dla tych podmiotów, u których przedmiotów opodatkowania jest kilkadziesiąt czy kilkaset. – Jeśli zmiany przepisów prowadzą do zmiany sposobu czy też wysokości opodatkowania, to osoby fizyczne są obowiązane do złożenia informacji na podatek od nieruchomości w terminie do 15 stycznia 2025 r. (14 dni od zmian w przepisach) – mówi Adam Bartosiewicz. Z kolei Rafał Kran podkreśla, że terminu tego nie może przedłużyć organ podatkowy, co powoduje, że osoby fizyczne są w gorszej sytuacji niż podmioty składające deklaracje na podatek od nieruchomości, które mogą skorzystać z możliwości złożenia deklaracji DN-1 za 2025 r. później niż zwykle. Otóż zgodnie z art. 6 ustawy nowelizującej osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe mogą składać deklaracje na podatek od nieruchomości na 2025 r. do 31 marca 2025 r., jeżeli:

1) złożą do właściwego organu podatkowego do 31 stycznia 2025 r. pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z tego uprawnienia, zawierające:

a) nazwę organu podatkowego, do którego zawiadomienie jest kierowane,

b) nazwę podatnika składającego zawiadomienie, adres jego siedziby oraz jego identyfikator podatkowy,

c) oświadczenie o skorzystaniu z uprawnienia do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości na 2025 r. w terminie do 31 marca 2025 r.;

2) bez wezwania organu podatkowego wpłacą na rachunek właściwej gminy miesięczne raty podatku od nieruchomości:

a) za styczeń – do 31 stycznia 2025 r.,

b) za luty – do 15 lutego 2025 r.,

c) za marzec – do 15 marca 2025 r.

– w wysokości odpowiadającej średniej miesięcznej kwocie należnego podatku za 2024 r.

Rafał Kran nie spodziewa się wprawdzie, aby były wszczynane postępowania karnoskarbowe w przypadku niezłożenia IN-1 do 15 stycznia 2025 r., jednak zaleca terminowe składanie tych informacji, a w razie potrzeby dokonywanie później ich korekty. ©℗