Dotyczy to podatników osiągających poziom dochodowości niższy niż 2 proc. lub stratę. Powinni mieć na uwadze, że różne zdarzenia w trakcie roku podatkowego mogą bezpośrednio wpłynąć na to, czy ta danina będzie ostatecznie należna.

Zgodnie z art. 24ca ust. 14 pkt 4 ustawy o CIT minimalnego podatku dochodowego nie zapłacą spółki, których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, a sam podatnik nie ma:

a) bezpośrednio lub pośrednio więcej niż 5 proc.:

  • udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub
  • ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;

b) innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Jak wskazują rozstrzygnięcia wydawane przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, właściwe ustalenie zakresu zastosowania tego przepisu ma kluczowe znaczenie.

Zmiana wspólnika w trakcie roku podatkowego

W interpretacji indywidualnej dyrektor KIS z 26 sierpnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.364.2022.1.SG) rozważał przypadek spółki komandytowo-akcyjnej (SKA), w której skład właścicieli wchodzili zarówno akcjonariusze będący osobami fizycznymi, jak i spółka akcyjna, która pełniła rolę komplementariusza.

W trakcie roku podatkowego w spółce doszło do zmian właścicielskich. W wyniku tej reorganizacji komplementariuszem stała się osoba fizyczna, co oznaczało, że pod koniec roku podatkowego wspólnikami spółki były wyłącznie osoby fizyczne. Dodatkowo spółka planowała przekształcenie się w spółkę akcyjną, co skutkowałoby koniecznością zamknięcia ksiąg rachunkowych i formalnym zakończeniem roku podatkowego. W rezultacie ostatni rok działalności w formie spółki komandytowo-akcyjnej miałby trwać krócej niż pełny rok kalendarzowy.

W związku z tym SKA zadała pytanie, czy przysługuje jej wyłączenie z opodatkowania podatkiem minimalnym z uwagi na to, że na koniec roku podatkowego wszyscy jej wspólnicy byli osobami fizycznymi.

Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem SKA i stwierdził, że warunek dotyczący prostej struktury właścicielskiej musi być spełniany przez cały rok podatkowy. Oznacza to, że fakt, iż na ostatni dzień roku wspólnikami SKA były wyłącznie osoby fizyczne, nie jest wystarczający do uzyskania wyłączenia z opodatkowania minimalnym CIT, przez część roku w jej strukturze właścicielskiej znajdowała się bowiem osoba prawna. Organ podkreślił, że kluczowe jest, by omawiana przesłanka była spełniona przez cały okres rozliczeniowy, a nie tylko na jego koniec.

Liczą się też udziały posiadane przez samą spółkę

Aby móc skorzystać z wyłączenia spod minimalnego CIT, nie wystarczy, by wspólnikami spółki przez cały rok były jedynie osoby fizyczne. Drugi warunek (do spełnienia łącznie) dotyczy posiadanych w innych podmiotach bezpośrednio lub pośrednio tytułów uczestnictwa (w tym udziałów czy akcji), które nie mogą przekroczyć 5 proc. Podobnie jak w poprzednim przypadku, istnieje też dodatkowa przesłanka.

Przypomniał o tych warunkach dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 30 września 2022 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.277.2022.1.MK). Wskazał on, że jeżeli wnioskodawca, którego akcjonariusze są wyłącznie osobami fizycznymi, sprzeda swoje udziały w innych spółkach w trakcie roku podatkowego, to nie będzie uprawniony do skorzystania z wyłączenia z minimalnego CIT. Stan posiadania tych udziałów nie zostanie bowiem utrzymany przez cały rok podatkowy, co oznacza, że spełnienie tego warunku będzie tymczasowe, a nie trwałe, co z uwagi na stosunkową łatwość manipulacji zarządzanym majątkiem nie jest celem tej regulacji.

Przedstawione wnioski płynące z interpretacji indywidualnych powinny skłonić przedsiębiorstwa potencjalnie rozważające skorzystanie z wyłączenia z minimalnego podatku dochodowego do analizy dokonanych w trakcie roku podatkowego zmian w składzie właścicieli oraz transakcji polegających na zbyciu posiadanych udziałów. W końcu dobrze przemyślana strategia podatkowa to klucz do spokojnego prowadzenia działalności. ©℗