Ministerstwo Finansów rozważa zaproponowanie zmiany w ustawie o CIT, tak aby przychody ze zbycia wierzytelności własnych na rzecz banku lub firmy faktoringowej nie były traktowane jak przychody pasywne i przez to nie wykluczały prawa do ryczałtu od dochodów spółek.

Poinformował o tym wiceminister finansów Jarosław Neneman w odpowiedzi na interpelację poselską nr 4923. Zastrzegł, że zmiana nie dotyczyłaby przychodów ze zbycia wierzytelności, które zostały uprzednio nabyte przez podatnika.

Na ten problem zwracaliśmy już kilkukrotnie uwagę na łamach DGP, m.in. w artykułach „Faktoring może wykluczyć prawo do estońskiego CIT” (DGP nr 21/2023) i „Faktoring przeszkodą dla estońskiego CIT” (DGP nr 132/2024).

Chodzi o art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Z tego przepisu wynika, że jeżeli spółka chce wybrać opodatkowanie estońskim CIT, to jej przychody pasywne muszą stanowić mniej niż połowę jej przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym. Chodzi m.in. o przychody z: wierzytelności, odsetek, części odsetkowej raty leasingowej, poręczeń i gwarancji, praw autorskich lub praw własności przemysłowej, ze zbycia i z realizacji praw z instrumentów finansowych.

Fiskus a sądy

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uważa, że przychodami pasywnymi, o których mowa w tym przepisie, są również przychody z wierzytelności własnych uzyskane w wyniku zawarcia umowy faktoringu.

Tak stwierdził w licznych interpretacjach, m.in. z: 22 grudnia 2022 r. (sygn. 0111-KDWB.4010.104.2022. 1.AZE), 23 grudnia 2022 r. (0111-KDIB1-1.4010.489. 2022.1.BS), 29 grudnia 2022 r. (0111-KDWB.4010. 84.2022.2.AZE), 10 listopada 2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.484.2023.2.EJ), 17 maja 2024 r. (0111-KDIB1-1.4010.143.2024.2.BS i 0111-KDIB2-1.4010.115. 2024.3.AR) i 16 czerwca 2024 r. (0111-KDIB1-2. 4010.202.2024.2.AW).

Jednocześnie zaczęły zapadać wyroki, z których wynika, że faktoring wierzytelności własnych nie wyklucza prawa do opłacania estońskiego CIT. Tak orzekł m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyrokach z 6 lipca 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 627/23) i z 29 czerwca 2023 r. (III SA/Wa 553/23). Stwierdził w nich, że pozyskiwanie finansowania zewnętrznego mającego na celu zapewnienie przedsiębiorcy środków pieniężnych do prowadzenia aktywnej działalności gospodarczej w żadnym stopniu nie może być traktowane jak uzyskiwanie przez niego przychodów pasywnych.

Tego samego zdania był WSA w Gliwicach w wyroku z 27 marca 2024 r. (I SA/Gl 1124/23). Wszystkie te orzeczenia są nadal nieprawomocne.

Zmiana jest prawdopodobna

Poseł, który wystąpił z interpelacją w tej sprawie, spytał więc resort finansów, czy planuje on zmiany w przepisach lub wydanie interpretacji ogólnej – tak, aby nie było wątpliwości, że korzystanie z faktoringu nie wyklucza z estońskiego CIT.

W odpowiedzi wiceminister Neneman przypomniał, że samo korzystanie z faktoringu nie wywołuje takiego skutku. Problemem jest dopiero osiągnięcie ustawowego (50-proc.) poziomu przychodów pasywnych, do których – jego zdaniem – zaliczają się obecnie przychody uzyskane z jakiejkolwiek formy faktoringu. Wiceminister zgodził się więc z wykładnią prezentowaną przez dyrektora KIS.

Poinformował natomiast, że resort finansów rozważa zainicjowanie zmiany ustawowej, tak aby przychody z wierzytelności zbytych na rzecz instytucji finansowej, której przedmiotem działalności jest świadczenie usług polegających na odpłatnym nabywaniu wierzytelności, nie były uwzględniane w limicie, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy CIT.

Zastrzegł, że chodzi wyłącznie o faktoring wierzytelności własnych, a nie takich, które zostały uprzednio nabyte przez podatnika.©℗