Chodziło o nadleśnictwo, które ustanowiło służebność przesyłu na rzecz firmy energetycznej. Wynagrodzenie z tego tytułu powiązano z wysokością podatków i opłat ponoszonych przez Lasy Państwowe od tej części nieruchomości, z której korzystanie zostało ograniczone w związku z obciążeniem jej służebnością (art. 39a ust. 2 ustawy z 28 września 1991 r. o lasach; Dz.U. z 2023 r. poz. 1356 ze zm.).
Strony ustaliły ponadto, że jeśli zmieni się wysokość podatków gruntowych, to wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności również się zmieni.
Oprócz tego firma energetyczna została zobowiązana do zapłaty kompensaty za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości przez nadleśnictwo.
Podatek w górę
Po uiszczeniu podatków za 2016 r. nadleśnictwo wystawiło dwie faktury na rzecz firmy energetycznej tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności za ten rok. Firma energetyczna je opłaciła. Jednak w 2021 r. nadleśnictwo musiało te faktury skorygować, ponieważ zmieniła się wysokość podatku od nieruchomości za 2016 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania wójt gminy stwierdził zaległość nadleśnictwa na 450 032 zł. To z kolei miało wpływ na wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.
Spór o wynagrodzenie
Firma energetyczna nie zgodziła się na zapłatę kwot wynikających z korekt (łącznie 379 512 zł). Argumentowała, że minął już trzyletni okres przedawnienia przewidziany w art. 118 kodeksu cywilnego.
Zapoczątkowało to spór, który nadleśnictwo wygrało przed sądem okręgowym. Sąd orzekł, że roszczenie się jeszcze nie przedawniło. Ponadto zaliczył do należnego wynagrodzenia również odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych zapłacone przez nadleśnictwo od podatku od nieruchomości za 2016 r.
Innego zdania był sąd apelacyjny, który rozpatrzył sprawę w 2023 r. Zmniejszył on należną kwotę do 270 016,27 zł, bo uznał, że nadleśnictwu nie należy się wynagrodzenie w części dotyczącej zapłaconych odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.
Co z kolejną korektą
Nadleśnictwo zamierzało więc wystawić kolejne korekty – by obniżyć wartość wynagrodzenia wynikającego z faktur korygujących wystawionych w 2021 r. Celem było doprowadzenie wartości wynagrodzenia do kwot ustalonych przez sąd apelacyjny (czyli niższych).
W konsekwencji nadleśnictwo uznało, że może na bieżąco obniżyć obrót (podstawę opodatkowania) i VAT.
Nastąpiło przedawnienie
Przeszkodą do dokonania kolejnych korekt okazał się jednak upływ terminu przedawnienia zobowiązania z tytułu VAT za 2016 r. Do takiego wniosku doszedł dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 29 lutego 2024 r. (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.708.2023.1.AR). Stwierdził, że zobowiązanie w podatku od nieruchomości za 2016 r. przedawniło się z upływem 2021 r., zgodnie z art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej (minęło ponad pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku).
To oznacza – wyjaśnił dyrektor KIS – że po upływie przedawnienia nie można ani zwiększyć, ani zmniejszyć zobowiązania podatkowego.
Tak samo orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu. Wyjaśnił, że korekta faktury (w 2021 r.) nie jest zdarzeniem, z którym ustawa o VAT wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Korekta faktury nie kreuje bowiem obowiązku podatkowego, a jedynie odnosi się do faktury pierwotnej, która odzwierciedla zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego.
Skoro w 2016 r. zostały wystawione faktury dotyczące usług ustanowienia służebności przesyłu, to w tym właśnie roku powstał obowiązek podatkowy (art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret 3 ustawy o VAT).
Wynikające z tego obowiązku zobowiązanie podatkowe przedawniło się zatem z upływem 2021 r. – potwierdził sąd.
Wyrok jest nieprawomocny. ©℗
orzecznictwo
Podstawa prawna
Wyrok WSA we Wrocławiu z 5 września 2024 r., sygn. akt I SA/Wr 407/24
