Rośnie liczba porozumień ze skarbówką. Fiskus podsumował 18 lat APA

Tak wynika z raportu, który opublikowała właśnie Krajowa Administracja Skarbowa. Dotyczy on uprzednich porozumień cenowych (ang. advanced pricing agreement – APA) zawartych w latach 2006–2023.

KAS planuje publikować takie raporty co roku. Zachęca też podatników do występowania o APA.

Skąd tak duży wzrost tego zainteresowania podatników zawieraniem porozumień w latach 2018–2023? Odpowiedź na to pytanie ma związek z nieobowiązującym już art. 15e ustawy o CIT, który ograniczał możliwość odliczania od przychodu wydatków na usługi niematerialne kupowane od podmiotów powiązanych. Aż 460 spośród 700 wniosków złożonych w latach 2018-2023 miało na celu uniknięcie skutków tego przepisu. Porozumienie miało bowiem gwarantować prawo do pełnego odliczenia takich wydatków.

W dzisiejszej rozmowie z DGP szef KAS zapewnia jednak, że nawet mimo uchylenia art. 15e ustawy o CIT zainteresowanie zawarciem APA utrzyma się na wysokim poziomie (patrz: niżej). Fiskus jest też na to przygotowany.

Glejt od fiskusa

Raport KAS dotyczy uprzednich porozumień cenowych, które są zdefiniowane w art. 81 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 948). Jest to decyzja, „w której uznaje się, że cena transferowa transakcji kontrolowanej została ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane”.

Jest to więc rodzaj glejtu od szefa KAS, który gwarantuje podatnikowi, że jego rozliczenia z podmiotami powiązanymi są prawidłowe, a wysokość kosztów podatkowych nie zostanie zakwestionowana w trakcie kontroli.

APA jest ważna nie dłużej niż pięć lat, przy czym może zostać odnowiona na ten sam okres. Złożenie wniosku wymaga uiszczenia opłaty w wysokości 1 proc. wartości transakcji kontrolowanej (w zależności od rodzaju APA wysokość opłaty waha się od 5 tys. zł do nie więcej niż 200 tys. zł).

Porozumienie powinno być zawarte niezwłocznie (nie później niż w terminie sześciu miesięcy przy jednostronnej APA, 12 miesięcy przy dwustronnej APA i 18 miesięcy przy wielostronnej APA). W przeszłości uśrednione terminy były jednak dłuższe.

Trudne początki

Do końca 2017 r. głównymi powodami niewielkiego zainteresowania uzyskaniem APA były właśnie czasochłonność i koszty tej procedury. Łącznie złożono w tym czasie 90 wniosków o zawarcie porozumienia. W 2006 r. było ich 12, a w każdym kolejnym roku średnio 7.

Jednocześnie doszło do zawarcia w tym czasie 55 APA, a 23 postępowania były w toku według stanu na 1 stycznia 2018 r.

Podatnicy wnioskowali głównie o zawarcie jednostronnej APA, a więc niewymagającej kontaktu z zagranicznym fiskusem. Natomiast 26 z 90 wniosków dotyczyło zawarcia dwustronnej APA. Dwa wnioski miały na celu porozumienie wielostronne. Podatnicy występujący o APA zabezpieczali w ten sposób głównie prawidłowość rozliczeń z tytułu krajowej sprzedaży „dóbr materialnych” oraz innych transakcji takich jak produkcja kontraktowa.

Zainteresowanie rosło

Zainteresowanie zawarciem APA znacząco wzrosło po 2018 r., gdy w życie wszedł wspomniany art. 15e ustawy o CIT. W latach 2018–2023 podatnicy złożyli prawie 700 wniosków (w tym 46 o odnowienie zawartego porozumienia). Prawie 90 proc. z nich dotyczyło zawarcia jednostronnego porozumienia.

Natomiast wniosków o zawarcie dwustronnego porozumienia było w latach 2018–2023 trzy razy więcej (79) niż w dwunastoletnim okresie 2006–2017 (28).

Zawarcie takich porozumień wymagało kontaktu KAS z administracjami skarbowymi: Danii, Szwajcarii, Niemiec oraz Włoch.

W sumie w latach 2018–2023 szef KAS zawarł 353 uprzednie porozumienia, z czego 319 było jednostronnych, 33 miało charakter dwustronny, a jedno było wielostronne.

264 spośród porozumień zawartych w latach 2019–2023 dotyczyły uniknięcia limitowania kosztów uzyskania przychodu z art. 15e ustawy o CIT. Przeważająca większość z nich (225) dotyczyła zakupu usług niematerialnych przez krajowego przedsiębiorcę.

Kolejka nierozładowana

Na początku 2024 r. w toku nadal było 280 postępowań o wydanie APA, z tego 225 dotyczyło porozumienia jednostronnego, 54 dwustronnego i 1 wielostronnego.

Prawie 60 proc. toczących się postępowań dotyczy wniosków, które złożono w przeszłości w związku z obowiązywaniem art. 15e ustawy o CIT.©℗