Spóźniona decyzja o wyborze estońskiego CIT oznacza brak ulgi w zatrudnieniu

Za bez znaczenia sąd uznał to, że pierwszy rok podatkowy spółki trwał zaledwie 10 dni, a ona sama w tym czasie nie wykazała żadnej aktywności gospodarczej.

Sąd w Gdańsku podzielił tym samym stanowisko wyrażone w podobnej sprawie przez WSA w Bydgoszczy w nieprawomocnym wciąż wyroku z 11 czerwca 2024 r. (sygn. akt I SA/Bd 249/24).

Pod jakim warunkiem

Przypomnijmy, że aby wybrać ryczałt od dochodów spółek (potocznie zwany estońskim CIT), trzeba spełnić wiele wymogów wymienionych w art. 28j ustawy o CIT. Jeden z nich (ust. 1 pkt 3) dotyczy zatrudnienia co najmniej trzech osób w przeliczeniu na pełne etaty, przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym (osoby te nie mogą być udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami spółki).

W przypadku innego rodzaju umowy niż umowa o pracę spółka musi ponadto wydawać miesięcznie na zatrudnienie co najmniej trzech osób kwotę stanowiącą co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (gdy sama w związku z tymi wypłatami jest płatnikiem PIT lub składek ZUS).

Ulgowo są traktowani podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej oraz tzw. mali podatnicy. Dla małego podatnika warunek dotyczący:

• zatrudnienia został zmniejszony w pierwszym roku estońskiego CIT z trzech osób do co najmniej jednej osoby,
• wydatków na wynagrodzenie: z trzykrotności na jednokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Dalej idące są ułatwienia dla podatnika rozpoczynającego działalność (art. 28j ust. 2). W jego przypadku nie ma określonego wymogu zatrudnienia w roku rozpoczęcia działalności i dwóch latach podatkowych bezpośrednio po nim następujących. Z tym tylko, że począwszy od drugiego roku podatkowego podatnik musi co roku zwiększać zatrudnienie o co najmniej jeden etat w pełnym wymiarze czasu pracy, aż do osiągnięcia wielkości zatrudnienia co najmniej trzech osób.

Estoński CIT w następnym roku

W rozpatrzonej przez gdański sąd sprawie chodziło o spółkę działającą dla branży rolniczej. Została ona utworzona przez dwóch wspólników (osoby fizyczne) i 22 grudnia 2023 r. wpisana do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wspólnicy skorzystali z prawa do przedłużenia roku obrotowego spółki z uwagi na założenie jej w drugiej części roku. Dlatego pierwszy rok obrotowy spółki rozpoczął się pod koniec 2023 r. i miał się zakończyć 31 grudnia 2024 r.

Jednak na koniec stycznia 2024 r. spółka złożyła zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT (ZAW-RD). Na tej podstawie styczeń stał się pierwszym miesiącem opodatkowania jej ryczałtem od dochodów spółek.

Wcześniej, bo na koniec grudnia 2023 r., spółka zamknęła księgi oraz sporządziła sprawozdanie finansowe. Taki obowiązek ma każdy podatnik przed przejściem na estoński CIT (art. 28j ust. 5 ustawy o CIT).

Z uwagi na to, że w tym okresie spółka nie dokonała żadnych czynności gospodarczych, jej sprawozdanie finansowe wykazywało pozycje zerowe. Wyjątek stanowiły pozycje dotyczące wkładów pieniężnych wniesionych przez wspólników na pokrycie jej kapitału zakładowego.

Co z ułatwieniami?

Nie było wątpliwości co do tego, że spółka jest małym podatnikiem (wartość jej przychodów ze sprzedaży wraz z VAT w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 2 mln euro – art. 4a pkt 10 ustawy o VAT).

Spółka uważała jednak, że powinna mieć prawo do ulgowych warunków zatrudnienia przewidzianych dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą. Oznaczałoby to dla niej, że w pierwszym roku opodatkowania ryczałtem (2024 r.) nie musi nikogo zatrudniać. Dopiero od drugiego roku (od 2025 r.) będzie musiała co roku zwiększać zatrudnienie o co najmniej jeden etat w pełnym wymiarze czasu pracy, aż do osiągnięcia wymaganego poziomu zatrudnienia co najmniej trzech osób.

Spółka argumentowała, że jest dopiero na początku prowadzenia działalności gospodarczej. Trudno mówić o rozpoczęciu działalności przed przejściem na ryczałt, skoro pierwsze działania gospodarcze podjęła dopiero po 31 grudnia 2023 r. – przekonywała.

Spóźniony wybór

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. W interpretacji z 29 marca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.53.2024.1.RH) stwierdził, że pierwszy rok podatkowy spółki zakończył się 31 grudnia 2023 r. Nie można zatem uznać jej za podmiot rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej.

Dyrektor KIS wyjaśnił, że intencją ustawodawcy było wprowadzenie preferencji dla nowych podatników estońskiego ryczałtu. Spółka mogłaby więc skorzystać z preferencyjnych warunków zatrudnienia, gdyby o opodatkowaniu ryczałtem zdecydowała z dniem faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej, tj. 22 grudnia 2023 r. – stwierdził fiskus.

Tego samego zdania był WSA w Gdańsku. Uzasadniając wyrok, sędzia Irena Wesołowska zwróciła uwagę na to, że pierwszy rok podatkowy spółki zakończył się 31 grudnia 2023 r. poprzez zamknięcie ksiąg podatkowych i sporządzenie sprawozdania finansowego. Nie można zatem uznać tej spółki za podatnika rozpoczynającego działalność – orzekł sąd. Wyrok jest nieprawomocny.©℗

orzecznictwo