Subskrybuj nas na Youtube
Tylko do końca czerwca można jeszcze uregulować stare zaległości podatkowe, tj. sprzed 2016 r., na korzystnych warunkach, czyli zapłacić odsetki za zwłokę o połowę niższe od stawki podstawowej. Od 1 lipca 2106 r. również będzie możliwość zapłaty mniejszych odsetek, ale jednak w wyższej wysokości niż do końca I półrocza. Nastąpi zatem podwyżka oprocentowania starych zaległości, mimo że zasadnicza zmiana, która miała miejsce 1 stycznia br., poszła w przeciwnym kierunku – obniżenia preferencyjnej stawki odsetek od zaległości podatkowych z 75 proc. stawki podstawowej do 50 proc.
To niejedyna tegoroczna nowość w zakresie odsetek za zwłokę. Do niekorzystnych należy z pewnością zaliczyć wprowadzenie stawki podwyższonej w odniesieniu do zaległości w VAT i akcyzie.
Wyjątkowo dotkliwa i zaskakująca jest jednak inna zmiana, dotycząca zasad naliczania odsetek za zwłokę w sytuacji przedłużających się z winy fiskusa postępowań podatkowych. Od 2016 r., jeżeli sprawa wraca do organu I instancji, to ten ma na nowo 3 miesiące na wydanie decyzji. W tym czasie podatnikowi biegną odsetki od ewentualnej zaległości podatkowej. Terminu tego nie sumuje się z dotychczasowymi. Możliwa jest więc sytuacja, że sprawa wielokrotnie, z winy fiskusa, wraca do urzędu skarbowego (lub urzędu kontroli skarbowej), a konsekwencje tego ponosi podatnik.
Wydaje się to niesłuszne i niesprawiedliwe. Dziwi tym bardziej, że pod koniec października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał uchwałę (sygn. akt I FPS 2/15), w której stwierdził coś całkiem przeciwnego – że jeżeli wadliwa decyzja organu I instancji zostanie uchylona i sprawa wraca do ponownego rozpatrzenia, to urząd nie ma na nowo 3 miesięcy na wydanie nowej decyzji. Termin należy bowiem liczyć, sumując okres, który organ ten już wcześniej wykorzystał.
Problem polega na tym, że uchwała dotyczyła stanu prawnego sprzed 2016 r., a od 1 stycznia się on zmienił, na niekorzyść podatników.
Przed nami jeszcze jedna nowelizacja. Od 8 września br. komornicze zajęcie będzie obejmować także wierzytelności przyszłe, wynikające z nadpłaty podatku powstałej w ciągu roku od dnia dokonania zajęcia. Nadpłata będzie zaliczana na poczet zaległości, a nadwyżka będzie przekazywana komornikowi lub do depozytu sądowego w ramach realizacji zajęcia. W ten sposób przyznany zostanie priorytet w zaliczeniu nadpłaty na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę lub samych odsetek.
Należy pamiętać, że odsetki za zwłokę nie są karą. To wynagrodzenie za korzystanie przez podatnika z pieniędzy należnych fiskusowi. Nie zmienia to jednak faktu, że wynagrodzenie wysokie, bo wynoszące aż 8 proc., podczas gdy inflacja jest niemal zerowa (w okresie grudzień 2015 r. – luty 2016 r. była nawet deflacja).
Mimo tego nie należą do rzadkości sytuacje, gdy podatnicy, zwłaszcza przedsiębiorcy, nie wywiązują się ze swojego obowiązku na czas, choć mają na to środki. Można zrozumieć, gdy wynika to jedynie z zapominalstwa, gorzej, gdy jest skutkiem nonszalancji. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że nie płacąc na czas podatków, ryzykują nie tylko odsetkami, ale przede wszystkim sankcjami karnymi.
