Z odliczeniem na innowacyjnych pracowników trzeba jeszcze poczekać

Firmy, które do końca marca złożyły CIT-8, nie mogą skorzystać z ulgi na innowacyjnych pracowników od razu w kwietniu. Odliczenie przysługuje dopiero od zaliczek na PIT pobranych w kwietniu, lecz wpłacanych do urzędu skarbowego w maju – twierdzi skarbówka.

Podatnicy często się z tym nie zgadzają. W składanych przez siebie wnioskach o interpretacje podatkowe argumentują, że wolno im wykorzystać ulgę już teraz. Jednak na razie takiego sporu nie rozstrzygnął jeszcze żaden sąd.

Ważne jest, żeby nie zwlekać z wykorzystaniem tej ulgi, bo można ją uwzględnić w rozliczeniach tylko na bieżąco, w trakcie roku podatkowego. Nie można tego zrobić po jego zakończeniu – wstecz. Wtedy pozostanie już tylko zwykłe rozliczanie w czasie (ustawowo przez sześć lat) niewykorzystanej preferencji badawczo-rozwojowej (B+R) – patrz: infografika.

Kto i jak

Przypomnijmy, że ulga na innowacyjnych pracowników jest uzupełnieniem ulgi B+R. Przysługuje ona tym przedsiębiorcom, którzy ze względu na stratę lub zbyt niski dochód nie mogli w zeznaniu za poprzedni rok (czyli 2023) skorzystać w całości z przysługującego im odliczenia w ramach preferencji B+R.

Ulga na innowacyjnych pracowników polega na tym, że niewykorzystaną za poprzedni rok kwotę ulgi B+R odlicza się od bieżących zaliczek na PIT lub zryczałtowanego podatku, pobranych od wynagrodzeń pracowników i innych osób zatrudnionych (np. na umowie zlecenia czy na podstawie umowy o dzieło). Ważne, żeby byli oni bezpośrednio zaangażowani w działalność badawczo-rozwojową, a konkretnie, by poświęcali na to co najmniej połowę swojego czasu pracy.

Natomiast zryczałtowany podatek dochodowy to ten, o którym mowa w art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, czyli od umów zlecenia i o dzieło o wartości do 200 zł.

Różnica zostaje w firmie

Ulga polega na tym, że odlicza się kwotę wynikającą z przemnożenia tego, czego nie udało się odjąć w ramach preferencji B+R, przez stawkę podatku obowiązującą podatnika w danym roku. Przedsiębiorcy opodatkowani według skali PIT biorą pod uwagę jedynie stawkę 12 proc. Do odliczeń można użyć nie tylko preferencji B+R niewykorzystanej za 2023 r. Wolno uwzględnić też lata poprzednie (a nieprzedawnione), nawet lata 2017–2021 – potwierdził dyrektor KIS w interpretacji z 5 maja 2023 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.23.2023.2.MR).

Uwaga: ulga nie polega na tym, że przedsiębiorca pobiera niższe zaliczki na PIT od wynagrodzeń swoich pracowników i innych osób zatrudnionych zaangażowanych w działalność B+R. Potrąca je na ogólnych zasadach, natomiast wpłaca do urzędu skarbowego w niższej wysokości. Za każdym razem zwraca na to uwagę dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach: „podmiot korzystający z ulgi na innowacyjnych pracowników nie jest zwolniony z obowiązku poboru zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, lecz wyłącznie z obowiązku ich odprowadzenia na rachunek właściwego urzędu skarbowego”.

Różnicę wynikającą z zastosowania ulgi przedsiębiorca zatrzymuje dla siebie – w ten sposób rekompensuje sobie brak odliczenia w ramach preferencji B+R.

Jeszcze nie w kwietniu

Najwięcej wątpliwości dotyczy tego, od którego miesiąca można zacząć odliczanie. Z art. 18db ust. 4 ustawy o CIT (i art. 26eb ust. 4 ustawy o PIT) wynika, że uprawnienie do pomniejszenia „przysługuje, począwszy od miesiąca następującego bezpośrednio po miesiącu, w którym podatnik złożył zeznanie”.

Wielu podatników uważa, że to uprawnia ich do pomniejszenia zaliczek na PIT wpłacanych już w kwietniu (w tym roku do 22 kwietnia, bo 20 kwietnia przypada w sobotę, a kolejny dzień to niedziela).

Fiskus jest zdania, że odliczenie przysługuje miesiąc później. „Ulgą będą objęte zaliczki, począwszy od zaliczek pobranych w następnym miesiącu po złożeniu zeznania, a nie zaliczek, których termin przekazania na rachunek urzędu skarbowego przypada do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu złożenia zeznania” – wyjaśnił w interpretacji z 26 stycznia 2024 r. (0111-KDIB1-3.4010.653.2023.1.MBD).

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy o PIT płatnicy co do zasady przekazują do urzędu skarbowego kwoty pobranych zaliczek na podatek do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrali te zaliczki. Innymi słowy, w jednym miesiącu płatnik pobiera zaliczkę, a w kolejnym (do 20. dnia) wpłaca ją do urzędu skarbowego.

W interpretacjach z 8 lutego 2024 r. (0111-KDIB1-3.4010. 661.2023.1.JKU) i z 16 lutego 2024 r. (0111-KDIB1-3.4010. 668.2023.2.AN) dyrektor KIS odniósł się do sytuacji z 2023 r., gdy termin składania CIT-8 został przedłużony do 30 czerwca (w 2024 r. takiego przedłużenia już nie ma).

Przykład 1

Odnosząc to do tegorocznej sytuacji, można tę różnicę zdań wyjaśnić na następującym przykładzie:

Przykład 2

Miesiące sprzed zeznania

Dyrektor KIS nie zgadza się też na wykorzystanie ulgi za miesiące przypadające przed złożeniem rocznego zeznania, czyli np. za styczeń i luty 2024 r. Przedsiębiorcy najbardziej chcieliby w tym przypadku mieć możliwość wystąpienia o zwrot nadpłaty podatku (zaliczek na PIT od wynagrodzeń). Jednak we wspomnianej interpretacji z 8 lutego 2024 r. dyrektor KIS nie zgodził się ze spółką, że wpłacone zaliczki na podatek od innowacyjnych pracowników należy potraktować jak kwotę należnego podatku. „Wnioskodawca pobrał bowiem zaliczki w prawidłowej wysokości. Fakt, że nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia, o którym mowa w art. 18db ustawy o CIT, nie upoważnia go do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty” – stwierdził.

Do końca roku

W interpretacji z 21 sierpnia 2023 r. (0114-KDIP2-1.4010.324.2023.2.MR1) dyrektor KIS zgodził się natomiast ze spółką, że do skorzystania z nabytego uprawnienia może ona wybrać dowolny miesiąc po złożeniu zeznania, pod warunkiem że ten miesiąc wypadł przed końcem roku podatkowego. Przyznał to również w interpretacjach z 8 lutego 2024 r. i z 13 lipca 2023 r. (0114-KDIP2-1.4010.297.2023.2.MR1).

W art. 18db ust. 4 ustawy o CIT (i art. 26eb ust. 4 ustawy o PIT) napisano bowiem tylko, że uprawnienie z tytułu ulgi na innowacyjnych pracowników przysługuje do końca roku podatkowego, w którym zostało złożone zeznanie. Nie sprecyzowano, za ile miesięcy i za które z nich podatnik będzie miał prawo do pomniejszenia na tej podstawie zaliczek na PIT.

Z ulgi nie można skorzystać wstecz za miniony rok, i to nawet przed złożeniem zeznania podatkowego. W interpretacji z 21 sierpnia 2023 r. (0114-KDIP2-1.4010.324.2023.2.MR1) dyrektor KIS nie zgodził się z podatnikiem, że skoro nie pomniejszył on zaliczek na PIT pracowników (mimo że miał do tego prawo), to może tego dokonać w kolejnych miesiącach, nawet po zakończeniu roku podatkowego. „Z ulgi na innowacyjnych pracowników nie można skorzystać w okresie po zakończeniu roku podatkowego, a przed złożeniem kolejnego zeznania podatkowego” – wyjaśnił.

Żeby nie przepadła

Co ma zatem zrobić podatnik, który nie zdołał wykorzystać przysługującej mu ulgi B+R, a nie może już zrekompensować sobie tego preferencją na innowacyjnych pracowników? Może jeszcze:

■ odliczyć nieodjętą kwotę w zeznaniach za kolejne lata (niewykorzystaną za dany rok ulgę B+R wolno odliczać przez następujące po sobie sześć lat podatkowych) lub

■ wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot bezpośredni (uwaga: nie każdy podatnik ma do niego prawo) – patrz: infografika. ©℗