Czy organizator konkursu internetowego musi pobrać PIT od przekazywanych nagród?

Spółka z o.o. utworzyła serwis internetowy zawierający panel badawczy, dzięki któremu zarejestrowani użytkownicy serwisu mogą brać udział w badaniach rynku i opinii publicznej polegających na wypełnianiu ankiet internetowych. Spółka zamierza w pewnych odstępach czasu organizować specjalne konkursy w celu nagrodzenia najbardziej aktywnych użytkowników serwisu internetowego.

Konkursy będą miały regulamin, w którym w sposób szczegółowy zostaną określone: warunki udziału w konkursach, organizator, krąg uczestników, nagrody, sposób wyłonienia zwycięzców. Udział w określonej edycji konkursu będzie możliwy wyłącznie dla użytkowników, którzy zgromadzą określoną liczbę punktów za wypełnianie ankiet w panelu badawczym dostępnym w serwisie internetowym. Uczestnicy konkursów będą rywalizować o nagrody pieniężne – ich zdobycie będzie uzależnione od indywidualnych predyspozycji uczestników i ich poziomu znajomości wiedzy powszechnej, której dotyczą pytania konkursowe. Konkursy nie będą adresowane do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Spółka będzie ponosić wydatki związane z organizacją konkursów, jak również będzie finansować wartość nagród. Czy przychód z tytułu nagród uzyskanych przez uczestników konkursu podlega opodatkowaniu 10-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym, który spółka – jako organizator konkursu – jest zobowiązana pobrać od wartości nagród przekazywanych zwycięzcom?

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, zawartą w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych z podatku oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku. Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).

Do źródeł przychodów ustawodawca zalicza m.in. wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 9 tzw. inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o PIT za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy o PIT, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i art. 17 ustawy o PIT.

Zryczałtowany podatek

Z kolei stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego – w wysokości 10 proc. wygranej lub nagrody. Należy dodać, że zryczałtowany podatek pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania (art. 30 ust. 3 ustawy o PIT). Dochodów (przychodów), o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o PIT, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 ustawy o PIT (art. 30 ust. 8 ustawy o PIT).

Płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy o PIT (tj. m.in. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w m.in. w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT (art. 41 ust. 4 ustawy o PIT). Jeżeli przedmiotem wygranych (nagród), o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, nie są pieniądze, podatnik jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę zaliczki lub należnego zryczałtowanego podatku przed udostępnieniem wygranej (nagrody) lub świadczenia (art. 41 ust. 7 pkt 1 ustawy o PIT). Płatnicy, o których mowa w art. 41 ustawy o PIT, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek), na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (art. 42 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o PIT). W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru, tj. PIT-8AR (art. 42 ust. 1a zdanie pierwsze ustawy o PIT).

Ustalając ciążące na spółce obowiązki płatnika/informacyjne związane z przyznawaniem wygranych, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przepisy ustawy o PIT nie zawierają definicji terminów „konkurs” oraz „wygrana/nagroda”. Wobec tego – w celu ich określenia – uzasadnione jest zastosowanie wykładni językowej.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 911/12: „(…) zasadniczo definicja pojęcia «konkurs» zawiera kilka elementów. W pierwszej kolejności powinno nastąpić ogłoszenie konkursu wraz ze stosownym regulaminem, po czym uczestnicy konkursu powinni podjąć stosowne działania, które z samej natury konkursu, winny zawierać w sobie element rywalizacji. Zakończeniem konkursu, który jest wynikiem współzawodnictwa uczestników konkursu, jest ogłoszenie wyników i nierzadko rozdanie nagród. Nie ulega też wątpliwości w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, że wynik konkursu ma ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa uczestników konkursu i ich rywalizacji. W wersji internetowej Wielkiego Słownika Języka Polskiego (projekt pod red. P. Żmigrodzkiego) pod hasłem «konkurs» czytamy, że jest to – «przedsięwzięcie artystyczne, rozrywkowe, sportowe, edukacyjne lub biznesowe, którego uczestnicy rywalizują o pierwszeństwo wyróżniane nagrodami». W definicji tej jako kluczowy, statuujący definicję «konkursu» pojawia się element «rywalizacji». Bez «rywalizacji» bowiem nie możemy dookreślić pojęcia «konkurs»”.

Zatem w powszechnym rozumieniu konkurs to postępowanie mające na celu wyłonienie zwycięzcy bądź kilku zwycięzców spośród grupy najlepszych uczestników spełniających określone kryteria. Również ważna – jak element współzawodnictwa – jest strona formalna całego przedsięwzięcia. Konieczne jest bowiem sporządzenie regulaminu konkursu, w którym określone zostaną nazwa konkursu, organizator, uczestnicy konkursu, nagrody oraz sposób wyłonienia zwycięzców.

Należy stwierdzić, że w przedsięwzięciach, które będzie organizować spółka, wystąpią elementy niezbędne do uznania ich za konkurs. Uczestnicy konkursu będą pomiędzy sobą rywalizować, a konkurs będzie prowadził do wyłonienia zwycięzców na podstawie określonych wcześniej kryteriów w regulaminie. W konsekwencji po stronie uczestniczących w konkursach osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, w związku z otrzymaniem nagród w formie pieniężnej, powstanie – stosownie do art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT – przychód z innych źródeł, od którego pobierany jest 10-proc. zryczałtowany podatek dochodowy na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.

Spółka (płatnik) będzie zobowiązana od wartości tych nagród, stosownie do art. 41 ust. 4 i art. 42 ust. 1 ustawy o PIT, pobrać i przekazać kwotę tego podatku na konto właściwego urzędu skarbowego oraz przesłać do tego urzędu na podstawie art. 42 ust. 1a ustawy o PIT roczną deklarację PIT-8AR, ujmując w niej kwotę zryczałtowanego podatku dochodowego.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 listopada 2023 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.711.2023.1.KKA).

Co ze zwolnieniem

Należy jednak zauważyć, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT wolna od podatku dochodowego jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.

Jak wyjaśnił dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 4 lipca 2023 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.277.2023.3.DJ: „(…) art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwala wyodrębnić dwie grupy konkursów, do których może mieć zastosowanie omawiane zwolnienie.

Pierwsza grupa konkursów to konkursy organizowane i emitowane (ogłaszane) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja). Zatem, aby przedmiotowe zwolnienie miało zastosowanie, spełnione muszą zostać łącznie trzy warunki:

• organizatorem konkursu musi być środek masowego przekazu,
• podmiotem emitującym (ogłaszającym) konkurs musi być środek masowego przekazu (np.: Internet),
• jednorazowa wartość wygranej nie może przekroczyć kwoty 2000 zł.

Druga grupa konkursów to konkursy z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa lub sportu. W przypadku konkursów z innych dziedzin zwolnienie dotyczy wyłącznie konkursu, którego organizatorem i emitentem (ogłaszającym) są środki masowego przekazu.(…)

Literalne brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 68 prowadzi do wniosku, że do skorzystania ze zwolnienia nie jest wystarczający sam fakt, że informacja o konkursie przekazana została w środkach masowego przekazu (prasa, radio, telewizja) rozumianych jako środki komunikowania masowego (urządzenia techniczne), do których zaliczany jest Internet. Przepis ten wymaga, aby konkursy były również organizowane przez środki masowego przekazu w znaczeniu instytucji zaliczanych do tzw. mass mediów.

Tym samym nie budzi wątpliwości fakt, że konkursy winny być ogłaszane (emitowane) przez mass media, w tym przypadku przez Internet, który bezspornie zaliczyć należy do środków masowego przekazu. Jednakże wątpliwość wzbudza fakt spełnienia drugiej przesłanki warunkującej możliwość zastosowania zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. zorganizowania konkursu przez Internet. Spełnienie tej przesłanki nastąpi wówczas, gdy organizatorem konkursu będzie podmiot w znaczeniu instytucji, zaliczany do grupy mass mediów”.

W analizowanej sprawie niewątpliwie nie mamy do czynienia z nagrodami związanymi ze sprzedażą premiową towarów lub usług. Aby więc miało zastosowanie zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, nagrody w konkursie organizowanym przez spółkę (jeśli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł) musiałyby być przyznane w konkursach:

• organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) – środkiem masowego przekazu może być internet, ale organizatorem konkursu musi być podmiot w znaczeniu instytucji, zaliczany do grupy mass mediów (z przedstawionego opisu stanu faktycznego nie wynika, aby spółka była takim podmiotem);
• z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu – tymczasem w analizowanej sprawie konkursy dotyczą „znajomości wiedzy powszechnej”.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego nie można zatem uznać, że wartość wygranych w przedmiotowych konkursach organizowanych przez spółkę będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT. Zatem, jak już zostało wcześniej wskazane, spółka od wartości tych nagród powinna pobrać 10-proc. zryczałtowany podatek dochodowy stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. ©℗