Ulga na dziecko. Kiedy nie można z niej skorzystać? [LIMITY]

Ulga na dziecko to jedna z powszechniejszych form zmniejszenia podatku do zapłaty, w ubiegłym roku skorzystało z niej 4,7 mln osób. Prawo do odliczenia przysługuje każdemu rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub pełniącemu funkcję rodziny zastępczej. Przy wyliczaniu ulgi mogą jednak pojawić się problemy, takie jak zjawisko brakującego podatku czy sytuacja, w której dziecko posiada własny zarobek.

Ulga na dziecko przysługuje w wysokości:

• na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
• na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
• na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 2 000,04 zł),
• na czwarte i każde kolejne dziecko – 225,00zł (co daje rocznie 2 700,00 zł).

Uwaga! Odliczenie to dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Ulga z reguły uwzględniana jest automatycznie w PIT.

Rozliczenie podatku PIT

Kto nie skorzysta z ulgi?

Są jednak sytuacje, w których skorzystanie z ulgi na dziecko może być problematyczne. Po pierwsze, nie może z niej skorzystać ten, kto uzyskuje wyłącznie dochody opodatkowane 19-procentowym podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej bądź działów specjalnych produkcji rolnej lub wyłącznie dochody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałtem ewidencjonowanym, kartą podatkową). Jeżeli jednak oprócz powyższych dochodów (przychodów) ta sama osoba uzyskuje w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, zasiłek chorobowy), to w zeznaniu podatkowym składanym w celu rozliczenia tych dochodów ma prawo wykazać kwotę przysługującej do odliczenia ulgi.

Pobrany podatek nie wystarcza na odliczenie ulgi

Drugą sytuacją jest ta, w której "brakuje" nam podatku do skorzystania z całości ulgi na dziecko, czyli zapłaciliśmy mniej podatku, niż wynosi ulga, która nam przysługuje. Dotyczyć może to np. zatrudnionych na umowach zlecenie lub emerytów. - W takim przypadku możemy skorzystać z ulgi na dziecko pobieranej z zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. W usłudze e-PIT rozliczana jest jedynie wartość domyślna z podatku. Chcąc więc skorzystać z ulgi ze składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, pamiętajmy, żeby wyraźnie zaznaczyć to w programie klikając przycisk: "Chcę skorzystać z dodatkowego zwrotu z tytułu niewykorzystanej ulgi na dzieci" - wyjaśnia Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy InFakt.

Przykładowo: Rodzice dwójki dzieci zarabiający minimalne wynagrodzenie w 2023 roku zapłacili podatek łączny 888 zł, a przysługująca im ulga wynosi 2224,08 zł. W związku z tym pozostałą kwotę tj. 1336,08 zł mogą wykorzystać ze składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Limity dochodów w przypadku ulgi na jedno dziecko

Jeżeli posiadamy tylko jedno dziecko, to problemem mogą okazać się także ustalone limity dochodów. Odliczenie przysługuje bowiem jeżeli te dochody nie przekroczyły:

• 112 000 zł - w przypadku, gdy osoba pozostaje przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (sumuje się dochody tej osoby i jej małżonka),
• 112 000 zł - w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,
• 56 000 zł - w przypadku jeśli osoba nie pozostawała w związku małżeńskim, w tym również przez część roku.

Jak precyzuje Piotr Juszczyk, za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się pannę, kawalera, wdowę, wdowca, a także osobę, która sama wychowuje dziecko, ponieważ drugi rodzic jest pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Co istotne, jeżeli mamy do czynienia z parą małżeńską, w której np. kobieta uzyskuje rocznie 50 tys. zł dochodu z tytułu umowy o pracę, a mężczyzna prowadzi działalność gospodarczą, rozlicza się w ramach podatku liniowego i uzyskuje dochody w wysokości 150 tys. zł, to te dochody się sumują - wyniosą więc więcej niż ustawowy limit 112 tys. zł. Takiej parze nie przysługuje więc ulga na dziecko. Piotr Juszczyk wskazuje, że do sumy dochodów nie wliczamy jedynie przychodów opodatkowanych ryczałtem.

Poza tym, do dochodów wpływających na oszacowanie limitu wliczamy także zyski kapitałowe, takie jak np. akcje czy udziały spółek. Przykładowo: Osoba, która uzyska 200 tys. zł z tytułu sprzedaży akcji nie otrzyma już ulgi na jedno dziecko.

Brak limitu w przypadku dziecka z niepełnosprawnością

Z kolei w przypadku wychowywania jednego dziecka z niepełnosprawnością, limit dochodów dotyczący rodziców lub opiekunów w 2022 roku został zniesiony. Ulgę podatkową na takie dziecko otrzyma więc np. małżeństwo uzyskujące łącznie 120 tys. zł dochodu.

Co jeżeli dziecko zarabia?

Ulgi na dziecko mogą nie otrzymać także rodzice dziecka, które same uzyskało przychód z pracy zarobkowej. W polskim porządku prawnym przyjęło się, że rodzic może otrzymać ulgę, jeżeli przychód dziecka nie przekroczył pewnego pułapu. Do rozliczeń za 2021 rok limit ten wynosił niewiele ponad 3 tys. zł. Następnie znacznie wzrósł i w ubiegłym roku było to już ponad 16 tys. zł. Obecnie (do rozliczeń za 2023 rok) obowiązujący limit wynosi 19 061,28 zł. Jeżeli więc dziecko uzyska przychód ponad tę kwotę, jego rodzic lub opiekun prawny zostanie pozbawiony ulgi na dziecko.