Kompensata wzajemnych roszczeń jest akceptowalną formą zapłaty, ale pozbawia możliwości ubiegania się o szybszy zwrot różnicy podatku naliczonego nad należnym – orzekł WSA w Warszawie.
Co do zasady zwrot VAT następuje w ciągu 60 dni od dnia złożenia rozliczenia. Mówi o tym art. 87 ust. 2 ustawy o VAT. Ustawodawca przewidział jednak wyjątek od tej reguły (ust. 6), czyli tryb przyspieszony (25 dni). Spółka chciała z niego skorzystać.
Realizowała różne projekty w sektorze energii odnawialnej i kupowała ziarno, które służyło do spalania w biogazowni rolniczej. Firma nie płaciła kontrahentom ani gotówką, ani przelewem. Regulowała zobowiązania w drodze kompensaty wzajemnych roszczeń.
Z tego powodu organy podatkowe odmówiły jej prawa do skorzystania z szybszego zwrotu. Uznały, że przy takiej formie zapłaty obowiązuje zwykły 60-dniowy termin. Podkreśliły, że ubiegając się o zwrot w przyspieszonym trybie, spółka musiałaby spełnić warunki przewidziane w art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 65). Z przepisu tego wynika, że jedyną akceptowalną formą zapłaty jest przelew na konto bankowe lub gotówka (gdy jednorazowa wartość transakcji nie przekracza 15 tys. euro).
Spółka się z tym nie zgadzała. Uważała, że potrącenie nie różni się od przelewu czy zapłaty gotówką, bo w każdym z tych przypadków chodzi po prostu o uregulowanie należności. Na poparcie swojego stanowiska przytoczyła m.in. wyroki NSA z 2 czerwca 2011 r. (sygn. akt I FSK 1075/10) i 5 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I FSK 1731/11). W obu sąd uznał, że zobowiązanie pieniężne wygasa nie tylko poprzez jego zapłatę, ale także i poprzez potrącenie (kompensatę), i w tym wypadku także przysługuje przyspieszony zwrot nadwyżki VAT.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozstrzygnął spór na korzyść organów, choć – jak przyznała sędzia Barbara Kołodziejczak-Osetek – orzecznictwo w tej kwestii jest rozbieżne. Sąd podzielił jednak pogląd wyrażony w wyroku z 30 listopada 2015 r. (sygn. akt I FSK 1292/14), w którym to NSA uchylił przywoływane również przez spółkę orzeczenie warszawskiego WSA z 15 kwietnia 2014 r. (sygn. akt III SA/Wa 2374/13).

Polecany produkt: VAT 2016 >>>

Sąd nie zanegował, że kompensata jest formą zapłaty wymienioną w art. 87 ust. 6 pkt 1. – Należy jednak podkreślić, że przepis ten wprowadza warunek, iż zapłata ma nastąpić z uwzględnieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a przepis ten przewiduje dwie formy rozliczeń: gotówkową lub bezgotówkową – wyjaśniła sędzia. Dodała, że kompensaty nie da się z tym przepisem pogodzić. – W związku z tym sąd doszedł do przekonania, że przepis ten wyklucza możliwość skompensowania należności i zwrot tego podatku w trybie 25-dniowym – podsumowała sędzia.
Wyrok jest nieprawomocny.
Ważne
Zapłata ma nastąpić z uwzględnieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a ten przewiduje tylko dwie formy rozliczeń: gotówkową i bezgotówkową
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 11 maja 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1447/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia