Nie można ująć w kosztach całej sumy na nabycie wierzytelności, skoro udało się wyegzekwować tylko jej część – orzekł NSA.
Wątpliwości dotyczyły art. 15 ust. 4 ustawy o CIT, który mówi, że koszty bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.
Spór toczył się o to, czy przepis ten wprowadza ograniczenie dotyczące wyłącznie źródła przychodów i kosztów, czy również limituje wysokość poniesionego wydatku, który może stanowić koszt.
Chodziło o spółkę, która zapłaciła 500 tys. zł za nabycie wierzytelności wartej wraz z odsetkami 2 mln zł. Wierzytelność ta, zabezpieczona na nieruchomości hipoteką zwykłą, została wyegzekwowana w postępowaniu egzekucyjnym tylko w części. Spółce udało się uzyskać niecałe 375 tys. zł. Reszta była nieściągalna.
Spółka zaliczyła te 375 tys. zł do przychodów podatkowych. Liczyła też na to, że w kosztach podatkowych ujmie całe 500 tys. zł wydane na nabycie wierzytelności. Uważała, że żaden przepis ustawy o CIT nie ogranicza wysokości wydatku, który można zaliczyć w koszty po osiągnięciu przychodów.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Stwierdził, że z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT jednoznacznie wynika, iż wydatki ujmuje się w kosztach proporcjonalnie do przychodów. – Skoro przychodem jest tylko część wierzytelności, to w kosztach można ująć tylko odpowiadającą mu część wydatku – stwierdził fiskus. Wynikało z tego, że do kosztów podatkowych spółce wolno będzie zaliczyć niecałe 94 tys. zł.
Z interpretacją tą zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie. Stwierdził, że z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT wynika zasada adekwatności potrącania kosztów z przychodami. – W kosztach ujmuje się zawsze odpowiadające im przychody. W przeciwnym wypadku można by manipulować kosztami, uzyskując spłatę wierzytelności w minimalnej kwocie – stwierdził sąd.
Tak samo orzekł NSA. Nie zgodził się z tezą, jakoby w przepisie chodziło wyłącznie o kwestię źródeł przychodu. Wyjaśnił, że jeżeli wierzytelność jest spłacana w częściach, to wydatki na jej nabycie powinny być zaliczane do kosztów w takiej części, w jakiej dotyczyły uzyskanych przychodów.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 12 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 860/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
