Subskrybuj nas na Youtube
Taka transakcja nie spełnia zapłaty za pośrednictwem banku, co wymusza zakup kasy fiskalnej. Inaczej, gdy płatność jest dokonywana online poprzez system PayPal – czytamy w ostatnich, niekorzystnych interpretacjach.
/>
/>
Tego typu ryzyko pojawiło się w związku z wydanymi przez organy podatkowe interpretacjami, w których kwestionują one taki sposób płatności jako uprawniający do zwolnienia z kasy fiskalnej. Przed wydaniem tych interpretacji stanowisko fiskusa było odmienne. Choć trudno jeszcze mówić o trwałej zmianie opinii organów skarbowych (na razie wydane zostały dwie interpretacje z niekorzystnym stanowiskiem, dyrektora IS w Warszawie z 10 lipca 2015 r., nr IPPP2/4512-321/15-5/RR oraz dyrektora IS w Poznaniu z 8 maja 2015 r., nr ILPP2/4512-1-103/15-2/JK), ale podatnicy, którzy dokonują takich transakcji, powinni z uwagą śledzić dalsze poczynania fiskusa w tej kwestii.
Zwolnienie tylko dla wskazanych form zapłaty
Zasady korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności reguluje rozporządzenie ministra finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2014 r. poz. 1544 ze zm.). Pozycja 38 załącznika do tego rozporządzenia stanowi, że aby skorzystać z tego zwolnienia, świadczący takie usługi musi spełnić łącznie następujące warunki:
- otrzymać zapłatę za wykonaną czynność w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na rachunek bankowy;
- posiadać ewidencje i dowody dokumentujące zapłatę, z których jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności zapłata ta dotyczyła.
Wątpliwości fiskusa dotyczą obu powyższych warunków.
Wątpliwości bezpodstawne
Zgodnie z art. 63 ust. 1 i 3 prawa bankowego rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.
Na warunkach określonych w umowach strony mogą stosować w rozliczeniach bezgotówkowych karty płatnicze.
W praktyce płatności kartami kredytowymi są obsługiwane przez wyspecjalizowane firmy, które na zlecenie usługodawcy i usługobiorcy pobierają z rachunku usługobiorcy kwotę należną usługodawcy.
Nie ulega zatem wątpliwości, że zgodnie z przepisami prawa bankowego oraz ustawy o usługach płatniczych płatność kartą kredytową zawsze następuje za pośrednictwem banku na rachunek bankowy usługodawcy.
Jak z tego wynika, wątpliwości fiskusa co do zapłaty za pośrednictwem banku są bezpodstawne.
Dowody i ewidencje
Przepisy ustawy o VAT nie wskazują, jakiego typu dowody i ewidencje należy posiadać ani jakie szczegółowe informacje powinny one zawierać. Jedynym warunkiem jest, aby te ewidencje i dowody wskazywały, jakiej konkretnie czynności dotyczyła zapłata.
Każda transakcja dokonywana w internecie z użyciem kart kredytowych pozostawia po sobie ślad w postaci wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy usługodawcy.
W praktyce zatem możliwe jest połączenie płatności taką kartą z konkretną czynnością, np. za pośrednictwem numeru faktury, za którą nastąpiła zapłata, lub danych usługobiorcy lub danych dotyczących samej transakcji.
Wyspecjalizowane firmy, które rozliczają tego typu płatności, co do zasady dostarczają usługodawcy zbiorcze zestawienia dotyczące przekazanych płatności. Zestawienia te zawierają wiele informacji. Są one również podstawą do naliczenia prowizji za przekazane płatności.
Tym samym na podstawie takich zestawień w praktyce łatwo można zidentyfikować, jakiej czynności dotyczyła konkretna zapłata. Otrzymane zestawienia spełniają zatem drugi z warunków uprawniających do zwolnienia z obowiązku ewidencjowania na kasie fiskalnej usług, za które płatność nastąpiła kartą kredytową.
Zatem i w tym przypadku wątpliwości fiskusa są bezpodstawne.
Stanowisko organów podatkowych
Mając powyższe na uwadze, dziwi to, że organy podatkowe w wydanych interpretacjach stwierdziły, że zapłata kartą kredytową nie stanowi zapłaty za pośrednictwem banku.
Takie stanowisko zaprezentował np. dyrektor IS w Poznaniu w interpretacji z 8 maja 2015 r.: „Płatność przez klienta jest dokonywana (...) na indywidualne konto Wnioskodawcy w firmie, które pozwala na obsługę kart kredytowych, po czym firma obsługująca kartę kredytową przelewa na konto bankowe Wnioskodawcy zapłatę od klienta pomniejszoną o swoją prowizję (...)”. W uzasadnieniu dodał, że „(...) płatność dokonywana kartą kredytową jest traktowana jak zapłata gotówką. Zainteresowany, świadcząc usługi na rzecz osób fizycznych, za które płatność jest uiszczana za pomocą karty kredytowej, nie ma prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej, bowiem zapłata w taki sposób nie spełnia warunku zapłaty z poz. 38 załącznika do rozporządzenia”.
Doszło zatem do kuriozalnej sytuacji, w której organ podatkowy uznaje, że płatność z jednego rachunku bankowego na drugi rachunek bankowy nie stanowi zapłaty za pośrednictwem banku.
Podobne stanowisko zostało również zaprezentowane przez dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 lipca 2015 r., sygn. IPPP2/4512-321/15-5/RR.
W obu powyżej wskazanych interpretacjach organy podatkowe nie podały żadnego innego uzasadnienia swojego stanowiska. Jedynym powoływanym argumentem było to, że zapłata kartą kredytową traktowana jest jak zapłata gotówką, a tym samym nie spełnia warunku formy zapłaty, o której mowa w pozycji 38 załącznika do rozporządzenia ministra finansów.
Paradoksalnie organy podatkowe nie widzą problemu w przypadku płatności on-line za pośrednictwem systemów typu PayPal. W tej samej interpretacji z 8 maja 2015 r. dyrektor IS w Poznaniu uznał, że „W odniesieniu do płatności przez systemy płatnicze on-line organ zauważa, że taka forma płatności spełnia przesłankę do uznania, że została dokonana za pośrednictwem banku, ponieważ dokonywana jest z konta nabywcy przedmiotowych towarów na konto bankowe Wnioskodawcy. Przemawia za tym również wykładnia celowościowa, ponieważ obowiązkiem ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej na podstawie rozporządzenia objęta jest przede wszystkim sprzedaż detaliczna w żaden inny sposób nieudokumentowana. Natomiast w opisanym przypadku każda sprzedaż jest odnotowana przez wpływ należności na konto Wnioskodawcy”.
Wydawać by się mogło, że płatność dokonywana za pośrednictwem karty kredytowej odbywa się na takich samym zasadach. Niewątpliwie dokonywana jest ona z rachunku bankowego nabywcy na rachunek podatnika świadczącego dane usługi. Jednakże dla organów podatkowych nie jest to tak jednoznaczne.
Interpretacje indywidualne w tym zakresie nie są jednolite. Negatywne interpretacje są odstępstwem od ukształtowanej dotychczas i pozytywnej dla podatników linii interpretacyjnej organów podatkowych, stanowiącej, że zapłata kartą kredytową za świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej uprawniała do zwolnienia z kasy (por. interpretacje dyrektora IS w Warszawie z 1 kwietnia 2015 r., nr IPPP2/4512-30/15-4/KOM i z 25 czerwca 2014 r., nr IPPP2/443-271/14-4/RR).
Podsumowanie
Przepisy prawa bankowego oraz ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 873 ze zm.) jednoznacznie wskazują, że płatność kartą kredytową następuje za pośrednictwem banku. Ponadto wyspecjalizowane firmy, które rozliczają tego typu płatności, umożliwiają podatnikom otrzymanie dowodów wskazujących, jakiej transakcji dotyczy płatność. Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności, za które płatność następuje kartą kredytową, może zatem korzystać ze zwolnienia z ewidencji na kasie.
Jakkolwiek organy podatkowe ostatnio kwestionują tego typu płatności jako otrzymane za pośrednictwem banku i uznają je za płatności gotówkowe, stanowisko takie nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa.
Zapłata kartami kredytowymi często następuje w przypadku świadczenia usług dla klientów masowych, w przypadku których rejestracja transakcji za pośrednictwem kasy fiskalnej jest praktycznie niemożliwa albo niezwykle utrudniona. Ponadto obowiązek ten ma czysto formalny charakter, gdyż pozostaje bez wpływu na kwotę VAT do zapłaty.
Mimo że interpretacje ministra finansów w omawianym zakresie nie znajdują żadnego uzasadnienia, nie możemy wykluczyć, że dopóki w omawianym zakresie nie wypowie się sąd administracyjny, stanowisko takie będzie prezentowane również przez urzędy skarbowe.
Powyższe rodzi ryzyko nałożenia przez te organy sankcji (dodatkowego zobowiązania podatkowego zgodnie z art. 111 ust. 2 ustawy o VAT) odpowiadającej 30 proc. kwoty VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług.
W tej sytuacji podatnicy, którzy otrzymują zapłaty za sprzedawane towary i usługi kartami kredytowymi, powinni zastanowić się nad ewidencjonowaniem takiej sprzedaży za pośrednictwem kasy. Z drugiej strony ewidencjonowanie sprzedaży za pośrednictwem kasy wiąże się z obowiązkiem wydawania paragonów, co w niektórych przypadkach może się okazać bardzo trudne, szczególnie w przypadku usług świadczonych przez internet.
Podatnikom zostaje zatem liczyć na szybką refleksję organów podatkowych w tym zakresie.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. poz. 1544 ze zm.).