Jesteśmy przedsiębiorstwem produkcyjnym, które zaciągnęło kredyt bankowy na budowę hali produkcyjnej oraz kredyt w rachunku bankowym. W jakiej pozycji rachunku przepływów pieniężnych należy wykazać transakcje związane z kredytem bankowym?
Zasady związane z prezentacją poszczególnych pozycji w rachunku przepływów pieniężnych opisano w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”. W pozycji C.I.2 Kredyty i pożyczki ujmuje się wpływy z tytułu otrzymanych:
a) kredytów długo- i krótkoterminowych, i to wykorzystanych zarówno na cele działalności operacyjnej, jak i inwestycyjnej,
b) pożyczek długo- i krótkoterminowych (jw.).
Wykorzystanie kredytu w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych per saldo.
Jeżeli bank w momencie postawienia kredytu do dyspozycji potrącił prowizję i część odsetek, to odpowiednio niższa będzie suma efektywnie wykorzystanego kredytu.
W pozycji C.II.4. Spłaty kredytów i pożyczek wykazuje się wydatki na spłatę rat kapitału (bez odsetek i prowizji):
a) kredytów długo- i krótkoterminowych,
b) pożyczek długo- i krótkoterminowych.
Spłatę kredytów i pożyczek zaciągniętych w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).
Z powyższego wynika, że sposób prezentacji zależy od rodzaju kredytu. Kredyty i pożyczki wykazuje się oddzielnie jako wpływy z tytułu ich zaciągnięcia, a oddzielnie spłatę. Wyjątkiem jest kredyt w rachunku bieżącym. Ze względu na specyfikę tej formy finansowania nie jest możliwe rozdzielenie wpływów i wydatków. Z tego powodu wykazujemy przepływ pieniężny per saldo jako nadwyżkę przepływów. Zwiększenie zadłużenia z tytułu kredytu w rachunku bieżącym wykazujemy jako wpływy z tytułu kredytu, a zmniejszenie jako spłatę kredytu.
Oddzielnie wykazujemy potrącone przez bank prowizje i odsetki w pozycji C.II.8 po wcześniejszym skorygowaniu odsetek i prowizji w pozycji A.II.3. Korekta działalności operacyjnej dotyczy zarówno prowizji i odsetek zapłaconych, jak również tylko naliczonych.
PRZYKŁAD
Kredyt
W jednostce były następujące operacje:
1. Zaciągnięto kredyt długoterminowy w wysokości 200 000 zł i krótkoterminowy w wysokości 100 000 zł; 2. Korzystano z kredytu w rachunku bieżącym: a. stan początkowy 2000 zł; b. stan końcowy – 10 000 zł; 4. Spłacono kredyt długoterminowy – 20 000 zł; 5. Spłacono kredyt krótkoterminowy – 10 000 zł; 6. Naliczono i zapłacono odsetki i prowizje od kredytu – 15 000 zł; 7. Naliczono odsetki od kredytu – 5000 zł.
Prezentacja w Rachunku przepływów pieniężnych była następująca:
| Treść pozycji | Rok sprawozdawczy | |
| A. | Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | |
| II. | Korekty razem | |
| 3. | Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) | 20 000 |
| 8. | Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych z wyjątkiem pożyczek i kredytów | –100 000 |
| C. | Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | |
| I. | Wpływy | |
| 2. | Kredyty i pożyczki | 308 000 |
| II. | Wydatki | |
| 4. | Spłaty kredytów i pożyczek | 30 000 |
| 8. | Odsetki | 15 000 |
Pozycja A.II.3.: odsetki i prowizje zapłacone od kredytów – 15 000; odsetki naliczone od kredytów – 5000
Razem korekta (+) 20 000
Pozycja A.II.8: korekta o wartość zaciągniętych kredytów krótkoterminowych (–) 100 000
Pozycja C.I.2: zaciągnięcie kredytu długoterminowego – 200 000; kredyt w rachunku bieżącym (per saldo) – 8000; zaciągnięcie kredytu krótkoterminowego – 100 000
Razem – 308 000
Pozycja C.II.4: spłata kredytu długoterminowego – 20 000; spłata kredytu krótkoterminowego – 10 000
Razem – 30 000
Pozycja C.II.8: zapłacone odsetki i prowizje od kredytu – 15 000
Podstawa prawna
Art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” (Dz.Urz. Min. Fin. z 2010 r. nr 6, poz. 25).