Ograniczenie oszustw podatkowych w branży stalowej przyczyniło się do wzrostu tego procederu w innych obszarach – głównie w elektronice, metalach nieżelaznych i paliwach.
Tak wynika z raportu sporządzonego przez Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznej (CASE) na zlecenie Ministerstwa Finansów. Dotyczy on skutków wprowadzenia od 1 października 2013 r. odwróconego obciążenia VAT na niektóre wyroby stalowe. Miało to na celu zapobieżenie wyłudzeniom VAT w tej branży, do których były wykorzystywane transakcje karuzelowe i firmy „słupy”.
Z dokumentu wynika, że sporo zyskała branża stalowa – poprawa sytuacji finansowej polskich hut oraz dystrybutorów produktów stalowych była widoczna już po trzech miesiącach funkcjonowania mechanizmu revers charge.
Odwrotne obciążenie w VAT. Lekarstwo czy choroba
Odwrotne obciążenie w VAT. Lekarstwo czy choroba

Zobacz również
W ciągu 12 miesięcy poprzedzających jego wprowadzenie wartość nielegalnego obrotu wyniosła nawet 2,3 mld zł, co spowodowało, że budżet stracił bezpośrednio około 537 mln zł.
CASE obliczyło, że korzyści ze zmian wprowadzonych 1 października 2013 r. wyniosły ok. 424 mln zł. Kwota ta uwzględnia zarazem szacowany spadek dochodów budżetowych z innych obszarów. Z jednej strony bowiem udało się wyeliminować oszustwa w branży stalowej, z drugiej wzrosły one w obrocie elektroniką użytkową, złotem, metalowymi elementami konstrukcyjnymi i paliwami. W ciągu 12 miesięcy wyłudzenia w tych branżach powiększyły się o około 113 mln zł.
CASE zastrzega, że kwota ta może być wyższa, ponieważ oszuści są w stanie szybko zmieniać branże. – Istnieje obawa, że rozszerzanie listy produktów objętych odwróconym obciążeniem nie powoduje spadku liczby oszustw, a tylko zmianę branż, w których są one dokonywane – przestrzegają autorzy dokumentu.
W tym celu Ministerstwo Finansów objęło od 1 lipca 2015 r. odwrotnym obciążeniem telefony, smartfony, notebooki, konsole do gier, nieobrobione metale nieżelazne, a także kolejne produkty stalowe i złotnicze.
Z analizy wynika jednak podejrzenie, że przestępcy przenieśli się na rynek produktów lekko przetworzonych.
Skutki wprowadzenia zasady odwróconego rozliczenia VAT od 1 października 2013 r.
Towar Spadek wartości wyłudzeń (mln zł)
wyroby płaskie walcowane na gorąco 52,3–76,8
wyroby płaskie walcowane na zimno 5,9–8,6
wyroby płaskie walcowane platerowane, powlekane lub pokrywane 21,2–31,2
kształtowniki i profile 20,4–30
żelazostopy i granulki 20–29,3
druty 6,3–9,3
pręty 308,8–453,9
suma 434,9–639,1
Źródło: szacunki CASE