Zmiany w podatkach i opłatach lokalnych, które wejdą w życie już 1 stycznia 2016 r., to efekt nowelizacji z 25 czerwca 2015 r. ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1045).
Wprowadza ona modyfikacje nie tylko w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych dotyczącej podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych oraz opłat lokalnych (miejscowej, uzdrowiskowej, targowej, od psów), lecz także w innych ustawach dotyczących wpływów samorządów. Chodzi o ustawy o podatku rolnym, podatku leśnym, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn.
Oznacza to, że gminy i miasta szybko muszą przygotować się do zmian. Organem podatkowym w podatku od nieruchomości, rolnym i leśnym, a także w sprawach opłat lokalnych, jest bowiem wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Poza nowymi regulacjami wynikającymi z ustawy samorządowej gminy muszą zwrócić uwagę również na inne zmiany wprowadzone do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wynikają one z:
● nowelizacji ustawy o PIT i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 699 ze zm.),
● nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1283),
● ustawy o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777),
● ustawy o związkach metropolitalnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1890).
Kosikowski: Duch Janosika nie ginie wśród polityków
Kosikowski: Duch Janosika nie ginie wśród polityków

Zobacz również
Powyższe zmiany, a zwłaszcza te wynikające z nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, są jedną z największych nowelizacji podatków lokalnych w ostatnich latach. Ustawodawca nie pozostawił wątpliwości, jaki był ich cel. Jak podkreślał to już w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, chodziło o usprawnienie funkcjonowania i organizowania zadań, które gminy, powiaty i województwa samorządowe wykonują na rzecz obywateli. Nowelizacja jest więc skierowana głównie do samorządów. Widać to m.in. w zmianach podatkowych. Najlepszym tego przykładem jest wprowadzenie zasady niepobierania podatków od nieruchomości, leśnego i rolnego, w sytuacji gdy kwota podatku nie przekracza kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez pocztę (obecnie 6,10 zł).
Nowe przepisy mogą wpływać na procedury wymiaru i poboru podatków oraz opłat lokalnych. Są szczególnie ważne dla kierowników jednostek samorządowych, czyli wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, skarbników tych jednostek oraz wszystkich osób, którym zostały powierzone obowiązki dotyczące gospodarki finansowej, w tym rozliczeń podatkowych.
Warto przypomnieć, że zgodnie z przepisami o finansach publicznych kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za całość gospodarki finansowej tej jednostki. Jeśli przekaże obowiązki innym osobom, w tym skarbnikowi, ten również będzie odpowiadał np. za rozliczenia podatkowe. Z kolei, jak wynika z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 168), odpowiedzialność za błędy m.in. w rozliczeniach podatkowych ponoszą również pracownicy jednostek sektora finansów publicznych lub inne osoby, którym na podstawie odrębnych ustaw powierzono wykonywanie obowiązków. Oczywiście, o ile ich niewykonanie (nienależyte wykonanie) narusza dyscyplinę finansów publicznych.
ok. 400 mln zł o tyle zwiększą się roczne wpływy gmin i miast po zmianach w podatkach wynikających z ostatnich nowelizacji ustaw
RAMKA
Finansowe skutki zmian w podatkach i opłatach lokalnych w 2016 roku*
● Podatek leśny – 52,7 mln zł
● Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych – możliwy wzrost wpływów, ale brak szacunków
● Podatek od spadków i darowizn oraz PCC – 322 mln zł
● Zmiana stawek maksymalnych – możliwy spadek wpływów, ale brak szacunków
● Wpływy z opłaty reklamowej – 66,7 mln zł
* Szacunki z uzasadnień do projektów nowelizacji ustaw.