Anna Mytyk: Planujemy szerszy przegląd wymogów sprawozdawczych. Pełne objęcie obowiązkiem KSeF umożliwi zaproponowanie dalszych uproszczeń w rozliczeniach podatników.

W ubiegły piątek Sejm odrzucił senackie weto, więc nie ma już przeszkód, aby Krajowy System e-Faktur zaczął obowiązywać od 1 lipca 2024 r. Resort finansów wielokrotnie prezentował zalety tego rozwiązania dla przedsiębiorców, mimo to w przestrzeni medialnej nadal pojawiają się artykuły ostrzegające przed konsekwencjami tej zmiany. Straszy się m.in. inwigilacyjnym charakterem KSeF, powszechnymi karami za błędy (nawet 100 proc. równowartości VAT na fakturze wystawionej poza systemem). W jaki sposób MF chce rozwiać te obawy?
ikona lupy />
Anna Mytyk, zastępca dyrektora departamentu podatku od towarów i usług w Ministerstwie Finansów / Dziennik Gazeta Prawna / fot. Wojtek Górski

Anna Mytyk: Do tej pory najwięcej obaw przedsiębiorców budził projektowany obowiązek przesyłania faktur konsumenckich do KSeF, z czego, jak wiadomo, zrezygnowaliśmy. Przepisy podlegały konsultacjom, w których uczestniczyła duża liczba przedsiębiorców (w tym reprezentujących ich organizacji branżowych). KSeF zwiększy transparentność rozliczeń między przedsiębiorcami. Pamiętajmy, że dostęp do danych z KSeF na poziomie urzędów skarbowych będzie możliwy tylko, jeśli wobec podatnika będą już prowadzone czynności weryfikacyjne. Nie będzie więc nieograniczonego dostępu do faktur ustrukturyzowanych bądź sprawdzania na ich podstawie „na bieżąco” rozliczeń danego podmiotu.

ikona lupy />
Przemysław Krawczyk, dyrektor departamentu analiz Krajowej Administracji Skarbowej w Ministerstwie Finansów / Materiały prasowe / fot. Materiały Prasowe

Przemysław Krawczyk: Warto dodać, że to przedsiębiorca zdecyduje o zakresie danych na fakturze. To on podejmie decyzję, czy zakres ten będzie bardzo szeroki, czy też wykazane będzie obowiązkowe minimum danych z ustawy o VAT. Co tydzień dostajemy sygnały od firm, które oczekują rozszerzania informacji widocznych na e-fakturze w KSeF, dołączania załączników itp., a więc głosy o inwigilacji są dla nas zaskakujące. Jeśli chodzi o obawy dotyczące surowego karania za błędy, to pamiętajmy, że obecnie, gdy często wystawiane są faktury papierowe, popełnianych jest sporo błędów wymagających korekty. To wszystko będzie widoczne w KSeF, a korekta tego rodzaju błędów nie spotka się z karami.

Czy istnieje plan, aby w przyszłości faktury konsumenckie trafiały jednak do KSeF?

P.K.: Nie ma takiego planu. Nie analizujemy obecnie tej kwestii.

To oznacza, że od 1 lipca 2024 r. będą działać de facto dwa systemy fakturowania. W jaki sposób przedsiębiorca powinien ustalać, czy nabywca towaru lub usługi działa jako przedsiębiorca, czy jako konsument? Czy MF planuje pomóc w takiej weryfikacji?

A.M.: Przedstawimy wskazówki, które pozwolą identyfikować faktury konsumenckie, zarówno te wystawiane w większej ilości automatycznie, jak i te zindywidualizowane. Rozważamy jeszcze formę prawną, w której wskazówki te zostaną opublikowane, tj. czy będą to objaśnienia podatkowe, czy niewiążące wytyczne lub broszura.

Kiedy zostaną one opublikowane?

A.M.: Nastąpi to w ostatnim kwartale 2023 r.

Dlaczego jest rozważane wydanie broszury, a nie objaśnień podatkowych, których treść chroni podatnika?

A.M.: Mówimy tutaj głównie o kwestiach technicznych i wyjaśnieniach związanych z użytkowaniem KSeF, a informacje na ten temat powinny znaleźć się w dokumencie prezentującym pewien „zbiór dobrych praktyk”. Jeśli będą powody do wydania wiążących objaśnień, to taki dokument wydamy.

Czy powodem do wydania objaśnień może być problem identyfikacji tego, czy przedsiębiorca zagraniczny posiada w naszym kraju stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na potrzeby stosowania przepisów o KSeF?

P.K.: Jak najbardziej, bo kwestia ta dotyczy odpowiedniego stosowania przepisów ustawy o VAT, a nie informacji technicznych. Niewykluczone, że w ostatnim kwartale br. opublikujemy zarówno objaśnienia podatkowe, jak i broszury, w których odniesiemy się do wspomnianej kwestii.

Jaka będzie przyszłość JPK_VAT po wdrożeniu KSeF? Padały już deklaracje o ograniczeniu części ewidencyjnej jednolitego pliku kontrolnego? Niektórzy zastanawiają się nawet, czy po wdrożeniu KSeF ma jeszcze sens przesyłanie co miesiąc plików kontrolnych.

P.K.: Zapewniam, że nawet po wdrożeniu obowiązkowego KSeF przesyłanie JPK_VAT będzie miało sens. Nie wszystkie faktury trafią przecież do nowego systemu, a bez danych z JPK_VAT trudno będzie zweryfikować, czy część deklaracyjna pliku jest prawidłowa. Zapewne jednak od 1 lipca 2024 r. będą zmiany w JPK_VAT i tu także szczegółów możemy się spodziewać w ostatnim kwartale 2023 r. W dłuższej perspektywie, gdy w życie wejdzie system VIDA i związane z nim elektroniczne faktury wspólnotowe, które wymagają podania większej ilości informacji, będziemy mogli się zastanowić, czy JPK_VAT nadal będzie potrzebny. To jednak jest przyszła perspektywa. Prace nad tym projektem na forum unijnym jeszcze się toczą.

Wspomniał pan o pakiecie VIDA i wdrożeniu europejskiego standardu obowiązkowego e-fakturowania w transakcjach wewnątrzwspólnotowych. Przedsiębiorcy mają obawy, że wejście w życie tych zmian będzie oznaczać zdublowanie pracy, którą wykonują obecnie w związku z wdrożeniem KSeF. Najpierw będą musieli zmienić systemy informatyczne pod kątem wymagań polskiego ustawodawcy, a kilka lat później zrobią to samo z powodu przepisów unijnych.

A.M.: Bierzemy aktywny udział w procesie legislacyjnym projektu VIDA. Z uwagi na trwający etap prac mogę jedynie zapewnić, że pracujemy nad tym, aby treść ostatecznych przepisów nie wymagała od polskich przedsiębiorców konieczności wdrażania zmian lub czegokolwiek więcej niż minimalnych działań dostosowawczych.

Jak po 1 lipca 2024 r. powinien postąpić polski eksporter, jeśli okaże się, że zagraniczne urzędy celne nie zaakceptują faktury ustrukturyzowanej i będą wymagać jej wersji papierowej?

P.K.: Oczywiście w trakcie odprawy celnej może paść pytanie o fakturę. Uważamy, że faktura ustrukturyzowana z KSeF powinna zadowolić zagranicznego celnika. Będzie miała przecież urzędowe poświadczenie odbioru (UPO) i numer w systemie. Jeżeli zagraniczny funkcjonariusz celny będzie wymagał przedłożenia faktury w wersji papierowej wraz z podpisem, to możliwe jest jej wydrukowanie i następnie potwierdzenie za zgodność z wydrukiem. Jeśli zagraniczny celnik będzie miał nadal wątpliwości, można udostępnić UPO. Jeśli jednak pojawią się pytania ze strony zagranicznych administracji celnych, to z pewnością zaprezentujemy informacje co do systemu i tego, jak wyglądają faktury ustrukturyzowane.

A.M.: Pamiętajmy też, że nasze przepisy w ślad za decyzją derogacyjną dopuszczają, aby podmiotowi zagranicznemu móc dostarczać faktury w sposób z nim uzgodniony. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby poza wystawieniem faktury w KSeF uzgodnić również inną formę dokumentu, np. wydruk, jeśli takie jest oczekiwanie odbiorcy.

Wróćmy jeszcze do korzyści dla przedsiębiorców związanych z wdrożeniem obowiązkowego KSeF. Resort finansów wymienia digitalizację rozliczeń, szybszy zwrot nadwyżki VAT. Czy to wszystko? Czy w przyszłości nie planujecie wprowadzenia innych korzystnych rozwiązań?

A.M.: Wprowadzenie KSeF niesie dla podatników wiele korzyści, zarówno podatkowych, jak i biznesowych. Ponadto w związku z wdrożeniem KSeF planujemy dokonanie szerszego przeglądu obowiązków sprawozdawczych podatników. Pełne objęcie obowiązkiem KSeF transakcji w Polsce da możliwość zaproponowania dalszych uproszczeń w rozliczeniach podatników.

Czyli czeka nas kolejny pakiet SLIM VAT?

A.M.: Nie wiem, czy wynik naszych analiz będzie miał taką nazwę. Zapewniam jednak, że analizy i prace nad kierunkiem tych ułatwień będą trwać. Czy będą one powiązane z KSeF? Poczekajmy najpierw na wdrożenie KSeF, które bez wątpienia wpłynie korzystnie na procesy rozliczeń u przedsiębiorców.

Kiedy ruszy akcja promocyjna KSeF i w jakiej formie będzie prowadzona?

A.M.: Kampania informacyjna powinna rozpocząć się jesienią. Planujemy rozciągnięcie jej w czasie, bo większe firmy wdrażające KSeF czeka dalej idące wyzwanie. Kampania informacyjna będzie w związku z tym wielopłaszczyznowa. Przeprowadzimy również szkolenia na temat stosowania przepisów i wykorzystywania narzędzi informatycznych. Będziemy informowali o planowanych wydarzeniach. ©℗

Rozmawiał Mariusz Szulc