Subskrybuj nas na Youtube
● Czy wydatki na zakup nagrody rzeczowej w postaci tabletu klasyfikujemy w paragrafie 419
/>
● Nasza jednostka organizuje konkurs. Jedną z nagród jest tablet. Jak mamy zaklasyfikować zakup tej nagrody rzeczowej?
dr Anna Ryl
specjalistka z zakresu finansów publicznych
Od 1 stycznia 2015 r. wprowadzono do klasyfikacji budżetowej wydatków paragraf 419 Nagrody konkursowe, w którym ewidencjonuje się wydatki z tytułu takich zakupów. Zatem wydatki poniesione na zakup nagrody rzeczowej w postaci tabletu należy ująć w tym paragrafie.
W stanie prawnym obowiązującym do końca grudnia 2014 r. wydatki ponoszone z tytułu nagród konkursowych były klasyfikowane w paragrafie 304 Nagrody o charakterze szczególnym niezaliczane do wynagrodzeń, który obejmuje świadczenia na rzecz osób fizycznych. W związku z tym, że nagrody konkursowe mogą być przyznawane zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym, pojawiły się w tym zakresie wątpliwości interpretacyjne. W celu ich wyeliminowania i wprowadzenia jednolitej klasyfikacji nagród konkursowych, bez względu na sytuację prawną zwycięzców konkursów, utworzono paragraf 419 Nagrody konkursowe. Od początku bieżącego roku wydatki ponoszone z tytułu nagród konkursowych dla osób fizycznych, osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych są ujmowane w tym paragrafie.
Jednakże wyodrębniając nowy paragraf nie określono, jakiego rodzaju nagrody konkursowe należy do niego klasyfikować, a więc czy oprócz wydatków na nagrody pieniężne ujmować także wydatki poniesione z tytułu zakupu towarów stanowiących nagrody rzeczowe, np. gry, tablety, laptopy, albumy. Zgodnie z opinią Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach zawartą w piśmie z 10 lutego 2015 r. (nr WI-44/697/2015) wydatki ponoszone na zakup nagród przekazywanych uczestnikom konkursów w postaci rzeczowej należy klasyfikować do paragrafu 419 Nagrody konkursowe.
W celu usunięcia wątpliwości co do klasyfikacji wydatków na zakup nagród rzeczowych w rozporządzeniu ministra finansów z 24 czerwca 2015 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 931), obowiązującym od 16 lipca 2015 r., określono, iż paragraf 419 „obejmuje nagrody dla osób fizycznych, osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych, w tym również zakup nagród rzeczowych”.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
● Szkoła jest w trakcie likwidacji. Nauczycielom, z którymi rozwiązano stosunek pracy z tego powodu, są wypłacane odprawy pieniężne. Do jakiego paragrafu zaklasyfikować wydatki ponoszone z tego tytułu?
dr Anna Ryl
specjalistka z zakresu finansów publicznych
Odprawę pieniężną wypłaconą nauczycielowi, z którym rozwiązano stosunek pracy z powodu likwidacji szkoły, należy zaklasyfikować w paragrafie 302 Wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 Karty nauczyciela dyrektor szkoły rozwiązuje z nauczycielem stosunek pracy w przypadku:
● całkowitej likwidacji szkoły,
● częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Rozwiązanie stosunku pracy powoduje obowiązek wypłaty nauczycielowi odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od formy jego zatrudnienia. Pedagogowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy, przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Natomiast kwota odprawy należnej nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, z którym rozwiązano stosunek pracy, zależy od jego stażu pracy w danej placówce i stanowi odpowiednio wysokość:
● jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż dwa lata;
● dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli był zatrudniony u danego pracodawcy od dwóch do ośmiu lat;
● trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli był zatrudniony u danego pracodawcy ponad osiem lat.
Wydatki ponoszone z tytułu wypłaty odpraw pieniężnych nauczycielom, z którymi rozwiązano stosunek pracy z powodu likwidacji szkoły, należy ewidencjonować w paragrafie 302 Wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń. Zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, paragraf ten obejmuje wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze, niezaliczone do wynagrodzeń, w szczególności określone ustawowo: odprawy pieniężne, odszkodowania, rekompensaty lub inne świadczenia z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo restrukturyzacji zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracowników.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.). Ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 192). Rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.).
● Jesteśmy spółką z o.o. ze 100-proc. udziałem jednostki samorządu terytorialnego. Działamy na podstawie kodeksu spółek handlowych. Czy spółki takie są zobowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie operacji finansowych? Chodzi o sprawozdania Rb-N i Rb-Z.
Elżbieta Gaździk
główna księgowa samorządowej jednostki budżetowej
Spółki z o.o. ze 100-proc. udziałem jednostki samorządu terytorialnego nie są zobowiązane do sporządzania, a tym samym składania, sprawozdań w zakresie operacji finansowych RB-N i Rb-Z.
Sposób i zasady sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie operacji finansowych, w tym RB-N i RB-Z, określa rozporządzenie ministra finansów w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. W celu ustalenia kręgu jednostek zobowiązanych do sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie operacji finansowych należy posłużyć się definicją „jednostki” zawartą w par. 1 ust. 2 pkt 1 tego rozporządzenia. Definicja ta określa, że użyte w rozporządzeniu określenie „jednostka” oznacza jednostkę sektora finansów publicznych. Odpowiedź, co należy rozumieć przez jednostkę sektora finansów publicznych, znajdziemy w art. 9 ustawy o finansach publicznych. Z powołanego przepisu wynika, że sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały,
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki,
3) jednostki budżetowe,
4) samorządowe zakłady budżetowe,
5) agencje wykonawcze,
6) instytucje gospodarki budżetowej,
7) państwowe fundusze celowe,
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
9) Narodowy Fundusz Zdrowia,
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
11) uczelnie publiczne,
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe,
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego.
Oznacza to zatem, że do pozostałych jednostek posiadających osobowość prawną, zobowiązanych do sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie operacji finansowych, o których mowa w par. 6 ust. 1 pkt 7 powołanego rozporządzenia, zalicza się niżej wymienione jednostki, dla których organem założycielskim i nadzorującym w przypadku gmin jest wójt, burmistrz, prezydent, tj.:
a) samorządowe instytucje kultury,
b) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
c) samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.
Podstawa prawna
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.). Rozporządzenie ministra finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773).
● Czy nabycie akcji przez spółkę z o.o. niesie obowiązek ustalania odroczonego podatku dochodowego? Czy wydatki poniesione na ten cel stanowią koszt uzyskania przychodów?
Halina Zabrocka
specjalistka z zakresu rachunkowości
Podmioty nabywające akcje bądź udziały często się zastanawiają, czy poniesione przez nie wydatki na ten cel mogą stanowić koszt podatkowy. W związku z nabyciem akcji bądź udziałów podatnicy ponoszą bowiem różne wydatki, takie jak opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych, wydatki na porady prawne bądź podatkowe. Ustawa o CIT wskazuje takie wydatki za koszt uzyskania przychodu w momencie ich zbycia. Zatem jeżeli wydatki poniesione na nabycie akcji bądź udziałów mają związek z przychodem bądź zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów, to będą mogły zostać uwzględnione jako koszt podatkowy.
Stanowisko takie jest zgodne ze stanowiskiem organów podatkowych. Jak czytamy w piśmie dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 sierpnia 2008 r., nr ILPB3/423-289/08-2/HS: „Użycie przez ustawodawcę określenia »wydatki na nabycie« oznacza, że do kosztów – ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji – zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów lub akcji. Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego itp.)”.
W sytuacji gdy wartość bilansowa aktywów i pasywów różni się od ich wartości podatkowej i różnice te są różnicami przejściowymi, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mają obowiązek ustalania odroczonego podatku dochodowego. Spółki podlegające obligatoryjnemu badaniu muszą ustalać różnice przejściowe pomiędzy wartością bilansową a podatkową aktywów i pasywów oraz ujmować podatek odroczony w księgach rachunkowych z zachowaniem zasady ostrożności. Od tego wymogu mogą odstąpić jedynie spółki, które nie podlegają obligatoryjnemu badaniu sprawozdania finansowego oraz dokonały stosownych zapisów w polityce rachunkowości. Skutki przeszacowania wartości akcji wycenionych w wartości godziwej zalicza się, w zależności od wyboru jednostki w polityce rachunkowości, do przychodów lub kosztów finansowych albo na kapitał z aktualizacji wyceny. Zgodnie z ustawą o rachunkowości rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem (funduszem) własnym, odnosi się na kapitał (fundusz) własny, a nie na wynik finansowy. [przykład]
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).
PRZYKŁAD
Przeznaczone do obrotu
Jednostka nabyła akcje, kwalifikując je jako przeznaczone do obrotu. Cenę nabycia ustalono na 35 000 zł. Na dzień bilansowy akcje wyceniono po cenie rynkowej i zgodnie z zasadą przyjętą w polityce rachunkowości, skutki przeszacowania jednostka odnosi na kapitał z aktualizacji. Różnica z wyceny akcji wyniosła 12 000 zł, nie jest uwzględniana w rachunku podatkowym. Wzrost wartości bilansowej aktywów spowodował dodatnią różnicę przejściową, powodującą konieczność utworzenia rezerwy na odroczony podatek dochodowy.
Ustalenie odroczonego podatku dochodowego:
● wartość bilansowa aktywów finansowych: 47 000 zł,
● wartość podatkowa aktywów finansowych: 35 000 zł,
● dodatnia różnica przejściowa: 47 000 zł – 35 000 zł = 12 000 zł.
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy: 12 000 zł × 19 proc. = 2280 zł (rezerwa na odroczony podatek dochodowy obciąża fundusz z aktualizacji wyceny).
Objaśnienia:
1. PK – aktualizacja z wyceny akcji na dzień bilansowy kwota 12 000 zł: strona Wn konta Odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych oraz strona Ma konta Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny;
2. PK – rezerwa na odroczony podatek dochodowy kwota 2280 zł: strona Wn konta Kapitał (fundusz ) z aktualizacji wyceny oraz strona Ma konta Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.