TEZA: Wydatków na zabieg operacyjny, który nie jest zabiegiem usprawniającym, nie można odliczyć od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Nr IBPBII/1/4511-232/15/MZ
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 24 czerwca 2015 r.
PROBLEM
Podatniczka jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Uzyskuje dochody z tytułu emerytury i najmu lokalu. W 2012 r. przebywała na leczeniu szpitalnym na oddziale rehabilitacyjnym w związku z postępującą chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa, stawów biodrowych i kolanowych. Od 2013 r. pobyty w sanatorium przestały przynosić oczekiwaną poprawę stanu zdrowia. Lekarz prowadzący zalecił przeprowadzenie operacji wszczepienia endoprotezy. Z uwagi na długi okres oczekiwania (do 2017 roku) na operację w ramach systemu Narodowego Funduszu Zdrowia podatniczka zdecydowała się w październiku 2014 r. na przeprowadzenie zabiegu w prywatnej klinice.
Wskazała, że wydatek dotyczy wszczepienia endoprotezy, został poniesiony z tytułu zabiegu rehabilitacyjnego. Podatniczka ma fakturę wystawioną na nią, która obejmuje łączny koszt całego zabiegu, bez wyszczególnienia kosztu endoprotezy.
Czy wydatek na zabieg wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego i zakupu tej endoprotezy jest wydatkiem ponoszonym w celach rehabilitacyjnych?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 29–30c oraz art. 30e, stanowi dochód, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.
Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń zawiera art. 26 ust. 7a wspomnianej ustawy, zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zaś zostały w ust. 7 i 7b–7g tego artykułu.
W myśl art. 26 ust. 7d ustawy o PIT warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego m.in.: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego, rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty.
Wspomniane wydatki podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków NFZ, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeśli wydatki były częściowo sfinansowane z tych funduszy, odliczeniu podlega różnica między wydatkami a kwotą sfinansowaną z tych funduszy lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
W myśl art. 26 ust. 13a ustawy o PIT wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi.
Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT jest zamknięty. Oznacza to, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione.
Jak stanowi art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o PIT, za wydatki na cele rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.
Ponadto za wydatki takie uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.
Ustawa o PIT nie zawiera pojęć „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”, zatem konieczne jest ich wyjaśnienie z odwołaniem do definicji encyklopedycznych oraz literatury z zakresu rehabilitacji. Zgodnie z definicją zawartą w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, Warszawa 1991) oraz „Encyklopedii” PWN „zabieg” stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby), z kolei „rehabilitacja” jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych, natomiast „rehabilitacja lecznicza” jest to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.
W opisanym przypadku wydatek na zabieg wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego oraz jej zakup, mimo że niewątpliwie jest wydatkiem poniesionym w celach rehabilitacyjnych, nie może zostać odliczony od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Jak wynika bowiem z opisu stanu faktycznego, na podstawie faktury nie można wyodrębnić kosztów endoprotezy z kosztów całego zabiegu. Wskazany zabieg jest zaś typowym zabiegiem operacyjnym, a nie zabiegiem fizykoterapeutycznym, wodoleczniczym, światłoleczniczym itp., czyli zabiegiem usprawniającym, który właśnie często przeprowadzany jest po zabiegu operacyjnym. Ustawodawca wyraźnie wskazał jako warunek odliczenia wydatek poniesiony na zabieg rehabilitacyjny. Gdyby jego wolą było, aby każdego rodzaju działania medyczne (w tym operacje) uznać jako podstawę do odliczenia, to użyłby zapewne innego sformułowania.