TEZA: Dodatek rodzinny przyznany na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA, będący odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych, jest zwolniony z PIT i nie trzeba go wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym.
Nr IBPBII/1/4511-219/15/BJ
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 10 czerwca 2015 r.
PROBLEM
Od maja 2014 r. podatniczce został przyznany dodatek rodzinny do jej niskiej emerytury otrzymywanej w Polsce, z emerytury męża otrzymywanej w USA. Dodatek ten jest wypłacany do Polski przez Zarząd Ubezpieczeń Społecznych (Social Security Administration) i w Stanach Zjednoczonych Ameryki podlega opodatkowaniu w wysokości 30 proc.
Emerytka mieszka w Polsce i tu znajduje się centrum jej interesów życiowych (osobistych i gospodarczych). W USA nie posiada żadnych nieruchomości, samochodów, konta w banku, oszczędności, lokat, funduszy inwestycyjnych. Tam tylko mieszka jej mąż.
Wypłacany dodatek rodzinny (socjalny) został jej przyznany na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA. Dochód ten jest rodzajem świadczenia rodzinnego będącego odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Czy uzyskany dodatek podlega rozliczeniu w urzędzie skarbowym jako osiągnięty dochód w roku podatkowym 2014, a jeśli tak, to na jakiej podstawie?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Przepisy te stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest RP.
W opisanej sprawie zastosowanie znajduje umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976 r. nr 31, poz. 178).
Jak wynika z informacji przekazanych przez ambasadę Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce, amerykański system ubezpieczeń socjalnych przewiduje następujące rodzaje świadczeń, których wypłata jest możliwa poza terytorium Stanów Zjednoczonych:
1. Emerytura – świadczenie przysługujące osobom w wieku emerytalnym, które mają przewidziany prawem staż pracy.
2. Renta inwalidzka – świadczenie przysługujące osobie ubezpieczonej z tytułu pełnej niezdolności do pracy.
3. Świadczenie małżeńskie – świadczenie przysługujące współmałżonkowi osoby uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego lub mającemu pod opieką dziecko do lat 16.
4. Świadczenie dla byłej żony/męża – świadczenie przysługujące byłemu małżonkowi osoby uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego.
5. Renta wdowia - świadczenie przysługujące wdowie lub wdowcowi po osobie uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego lub mającemu pod opieką dziecko do lat 16.
6. Renta dla byłej żony/męża po śmierci osoby ubezpieczonej – świadczenie przysługujące byłemu współmałżonkowi osoby zmarłej uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego lub mającemu pod opieką dziecko do lat 16.
7. Renta dziecięca – świadczenie przysługujące nieletnim lub niepełnosprawnym dzieciom osoby uprawnionej do otrzymywania emerytury lub renty, zarówno za jej życia, jak i po śmierci.
8. Renta rodzicielska – świadczenie przysługujące rodzicowi w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej z chwilą osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego.
9. Zasiłek pośmiertny – jednorazowa wypłata w przypadku zgonu osoby ubezpieczonej należna wdowie.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 omawianej umowy osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w umawiającym się państwie może być opodatkowana przez drugie umawiające się państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł drugiego umawiającego się państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w tej umowie.
Stosownie do art. 5 ust. 2 wspomnianej umowy jej postanowienia nie będą stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez prawo jednego z umawiających się państw przy określeniu podatków pobieranych przez to umawiające się państwo lub przez każdą inną umowę zawartą między umawiającymi się państwami.
Z kolei w myśl art. 5 ust. 3 umowy polsko-amerykańskiej, bez względu na postanowienia wspomnianej umowy, z wyłączeniem ust. 4, umawiające się państwo może opodatkować obywatela tego umawiającego się państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym państwie, tak jakby umowa nie weszła w życie.
Wynika z tego, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia małżeńskiego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski.
Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT wynika, że wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów.
Jak wiadomo, dodatek rodzinny został przyznany na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w USA i jest rodzajem świadczenia rodzinnego będącego odpowiednikiem polskich świadczeń rodzinnych przyznawanych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych. Skoro tak, to na podstawie ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.) jest on zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Świadczenia tego podatniczka nie musi zatem wykazywać w zeznaniu podatkowym za 2014 rok.