Subskrybuj nas na Youtube
Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą i jestem czynnym podatnikiem VAT. W lipcu zamierzam kupić nowy laptop – pisze pan Krzysztof. – Czy będę musiał rozliczyć VAT od tego zakupu w związku z nowymi przepisami, które niedługo wejdą w życie – pyta czytelnik.
Pytanie pana Krzysztofa dotyczy przepisów ustawy o VAT, które wejdą w życie 1 lipca 2015 r. Wówczas zostanie rozszerzony katalog towarów, przy zakupie których to na nabywcy, a nie na sprzedawcy ciąży obowiązek rozliczenia VAT (mechanizm odwrotnego obciążenia). Zawarty jest on w załączniku nr 11 ustawy o VAT. Obecnie takim mechanizmem objęty jest złom, prenity stalowe itd. Od lipca będą to też m.in. złoto inwestycyjne i elektronika. Jednak tylko w tym ostatnim przypadku, tj. w obrocie notebookami, tabletami, smartfonami i konsolami do gier zostanie wprowadzony limit. Nabywca będzie musiał rozliczać się z fiskusem, i to od pierwszej transakcji, gdy łączna sprzedaż w ramach jednolitej gospodarczo transakcji przekroczy 20 tys. zł bez podatku VAT.
Przy jednostkowej transakcji – np. zakupie laptopa – nie będzie miał zastosowania mechanizm odwrotnego obciążenia. Problem powstanie, jeżeli czytelnik będzie robił kolejne zakupy (tablety, telefony komórkowe) u tego samego sprzedawcy. Za jednolite transakcje będą uznawane te, które obejmą umową jedną lub więcej dostaw, nawet jeżeli zostaną dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub gdy wystawionych będzie więcej faktur. Za jednolitą gospodarczo transakcję będzie można uznać także tę, która obejmie więcej niż jedną umowę, ale okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została zrealizowana, będą inne niż zwykle stosowane. Jeżeli więc podczas kontroli fiskus uzna, że umowy są nierynkowe, to może połączyć je w jedną i stwierdzić, że limit został przekroczony.
Po kilku latach takich zakupów może się więc okazać, że VAT od tej transakcji powinien był rozliczyć właśnie czytelnik. Wtedy powstanie problem – bo okaże się, że nabywca przez lata odliczał VAT z faktur, które powinny były być wystawiane z odwrotnym obciążeniem. Wówczas nie dość, że pan Krzysztof będzie musiał uregulować daninę, to jeszcze zapłacić odsetki od zaległości podatkowych. Ale i sprzedawca będzie miał dodatkową pracę – będzie zmuszony skorygować wystawione faktury. Jeżeli jednak już teraz wiadomo, że np. w ciągu roku limit 20 tys. zł netto zostanie przekroczony, można się umówić, że od pierwszego laptopa będzie on wystawiał fakturę bez VAT, ale z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Wówczas nabywca wykaże w deklaracji VAT zarówno jako należny, jak i naliczony. Sprzedawca może jednak nie być chętny do wprowadzania takich rozwiązań, bo nie będzie miał gwarancji, że współpraca z jakichkolwiek powodów nie zakończy się przed przekroczeniem limitu. A wówczas to on będzie miał problem. Nawet jeśli nabywca dopłaci mu VAT, to i tak będzie musiał skorygować wszystkie faktury, uregulować podatek i zapłacić odsetki od zaległości podatkowych.
Problemu z rozliczeniem VAT od elektroniki nie będą mieli podatnicy zwolnieni. Od 1 lipca znowelizowany art. 17 ust. 1 w pkt 7 lit b) ustawy o VAT wprowadzi zasadę, że odwrotne obciążenie będzie miało zastosowanie tylko wówczas, gdy nabywcą jest czynny podatnik VAT, a nie tak jak obecnie również podatnik zwolniony. Będzie ona miała zastosowanie do wszystkich towarów wymienionych w załączniku nr 11 ustawy o VAT.
Nowe zasady będą miały zastosowanie do:
● komputerów przenośnych o masie <= 10 kg, takich jak: tablety, notebooki, laptopy (ex 26.20.11.0)
● telefonów komórkowych, w tym smartfonów (ex 26.30.22.0)
● konsoli do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałych urządzeń do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem – z wyłączeniem części i akcesoriów (ex 26.40.60.0)
Podstawa prawna
Art. 1 pkt 1 ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 605).
Art. 17 ust. 1 w pkt 7, ust. 1c–1g, załącznik nr 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).
