TEZA: Odpłatne zbycie lokalu w drodze umowy sprzedaży dokonane po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie podlega opodatkowaniu.
Nr IBPBII/2/4511-225/15/JG
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 15 maja 2015 r.
PROBLEM
Podatniczka prowadząca działalność gospodarczą sprzedała odziedziczone po ojcu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Spadkodawca zmarł 6 maja 2008 r., a 10 września tego samego roku sąd rejonowy wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Sąd postanowił, że spadek po zmarłym nabyły w częściach równych żona spadkodawcy oraz jego córka (podatniczka).
Z kolei 28 marca 2014 r. sąd rejonowy wydał postanowienie o podziale majątku dorobkowego i dziale spadku po spadkodawcy. Równocześnie orzeczony został obowiązek dokonania dopłaty na rzecz podatniczki ze strony żony spadkodawcy. Dopłatę orzeczono ze względu na przyznanie podatniczce mienia, którego wartość była mniejsza niż wysokość jej udziału w masie spadkowej. Podatniczka uzyskała w ramach mienia po spadkodawcy m.in. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.
24 lipca 2014 r. zawarła ona umowę sprzedaży odziedziczonego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.
Czy dochód z tej sprzedaży podlega opodatkowaniu PIT?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c ustawy z 26 lipca 1991 r. o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nich,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli sprzedaż nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Regulacja ta stanowi więc, że każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c ustawy o PIT, stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
Na gruncie przepisów ustawy o PIT kwestią kluczową dla ustalenia wspomnianego 5-letniego okresu jest ustalenie momentu i formy prawnej nabycia przez podatniczkę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.
Termin „nabycie”, którym posługuje się ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa). Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można odpłatnie lub nieodpłatnie (w formie darowizny, w drodze spadku).
Przepisy jednoznacznie określają moment i podstawę nabycia nieruchomości.
W przypadku nabycia nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości w drodze spadku datą nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT jest data otwarcia spadku, czyli śmierć spadkodawcy.
Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w księdze czwartej ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.; dalej: k.c.). Zgodnie z art. 922 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 k.c. spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy wyznacza, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
Stosownie do art. 926 par. 1 k.c. powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednak dniem nabycia spadku przez spadkobierców jest zawsze data śmierci spadkodawcy. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt notarialny poświadczenia dziedziczenia stwierdza jedynie fakt nabycia spadku przez spadkobiercę (art. 1025 par. 1 k.c.). Dlatego też dla podatku dochodowego istotny z punktu widzenia ustalenia daty nabycia nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.
Wobec takiej argumentacji nabycie spadku ma miejsce zawsze w dacie śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że podatniczka w dacie śmierci spadkodawcy, tj. 6 maja 2008 r., nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.
Jednocześnie nabyła w drodze działu spadku majątek, którego wartość nie przekroczyła jej udziału spadkowego. W skład tego majątku weszło spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Zatem udział podatniczki nie został powiększony, dlatego nie może być traktowany w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie zwiększył się zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem.
W związku ze sprzedażą, jaka nastąpiła 24 lipca 2014 r., po stronie podatniczki nie wystąpił obowiązek podatkowy ani zobowiązanie podatkowe w postaci zapłaty podatku dochodowego. Odpłatnego zbycia lokalu w drodze umowy sprzedaży podatniczka dokonała bowiem po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Zatem takie odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.