Od jutra obowiązują nowe limity w podatku od spadków i darowizn. Co się zmienia?

1 lipca 2023 roku zmieniają się przepisy określające kwoty wolne od podatku w podatku od spadków i darowizn. Zmiany są bardzo korzystne dla podatników.

Z dniem 1 lipca wchodzi w życie ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza nowe kwoty wolne od podatku, który przypadałby do zapłaty w przypadku otrzymania darowizny lub spadku. Tak jak dotychczas, limity uzależnione są od przynależności do danej grupy podatkowej, jednak w istotny sposób zmienia się ich wysokość.

Limity podatkowe. Jak było dotychczas?

Dotychczas kwoty określające wartość otrzymanych czy odziedziczonych rzeczy lub praw, do których nie powstaje obowiązek podatkowy wyglądały następująco:

• I grupa podatkowa (małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa) -10.434 zł;
• II grupa podatkowa (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych) – 7.878 zł;
• III grupa podatkowa (wszystkie pozostałe osoby) – 5.308 zł.

Co istotne, limity dotyczą łącznie wszystkich darowizn otrzymanych w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Nowe kwoty wolne od podatku

Z dniem 1 lipca kwoty wolne od podatku ulegają następującemu podwyższeniu:

• I grupa podatkowa – 36.120 zł;
• II grupa podatkowa- 27.090 zł;
• III grupa podatkowa – 5.733 zł.

Jak widać, wzrost kwot wolnych od podatku najbardziej odczują krewni należący do dwóch pierwszych grup podatkowych. W I grupie wynosi on aż 25.686 zł, natomiast w II – 19.212 zł Najmniejszy wzrost, bo jedynie o 425 zł odnotują podatnicy z III grupy podatkowej, czyli wszystkie pozostałe osoby, głównie niebędące krewnymi spadkodawcy. Z uwagi na to, że darowizny dokonywane są zazwyczaj na rzecz członków bliskiej rodziny, ustawodawca zdecydował o zwiększeniu kwot wolnych od podatku przede wszystkim w dwóch pierwszych grupach podatkowych.

Zwolnienie od podatku

Wiemy już jak z dniem 1 lipca zmienią się kwoty wolne od podatku w podatku od spadków i darowizn. Powstaje natomiast pytanie, czy nowelizacja przepisów przewiduje zmiany w zasadach zwolnienia z podatku?

Nie, znowelizowane przepisy nie wpłyną w żaden sposób na kwestie zwolnień podatkowych w podatku od spadków i darowizn. Z całkowitego zwolnienia z podatku nadal będą mogły skorzystać osoby z tzw. „zerowej” grupy podatkowej należące do najbliższej rodziny spadkodawcy, czyli:

• małżonek,
• zstępni (np. dzieci),
• wstępni (np. rodzice czy dziadkowie),
• pasierb,
• rodzeństwo,
• ojczym,
• macocha.

W celu uzyskania zwolnienia konieczne jest zgłoszenie otrzymanej darowizny lub spadku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Należy to uczynić w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Zgłoszenia dokonuje się na druku SD-Z2.

Niezgłoszenie w terminie otrzymanej darowizny lub spadku skutkuje koniecznością zapłaty podatku w stawkach właściwych dla I grupy podatkowej.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059)