Kto w skorygowanej deklaracji VAT rozlicza import usług, wykazuje podatki należny i naliczony w tym samym okresie rozliczeniowym, nawet gdyby od transakcji minęły trzy miesiące – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Oznacza to, że podatnik, który nie rozliczył na czas importu usług (bo np. nie miał jeszcze faktury od zagranicznego kontrahenta), nie rozlicza VAT naliczonego na bieżąco, co skutkowałoby odsetkami za zwłokę, ponieważ VAT należny jest wykazywany wcześniej – w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Taki był skutek art. 86 ust. 10i ustawy o VAT, który obowiązywał do 6 września 2021 r.

Prawo się zmieniło

Obecnie przepisy nie wymagają już rozliczenia podatku należnego w terminie trzech miesięcy, by móc odliczyć VAT naliczony w tym samym okresie rozliczeniowym, co deklarowany VAT należny. Artykuł 86 ust. 10i został uchylony 7 września 2021 r. w wyniku ustawy z 11 sierpnia 2021 r. zwanej SLIM VAT 2 (Dz.U. poz. 1626).

Wyrok NSA ma więc znaczenie dla okresów rozliczeniowych sprzed tej nowelizacji, o ile nie upłynął jeszcze termin przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Licencje z zagranicy

Chodziło o spółkę, która świadczy usługi płatnej telewizji satelitarnej. Kupuje ona od zagranicznych kontrahentów licencje na filmy i kanały tematyczne, usługi nadawania i przesyłu sygnału oraz inne usługi o charakterze technicznym. Transakcje te rozpoznaje jako import usług, dla który podatnikiem jest usługobiorca (na zasadzie odwrotnego obciążenia – art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). To oznacza, że wykazuje zarówno podatek należny, jak i naliczony. Z założenia oba podatki powinny się zneutralizować.

Ówczesny art. 86 ust. 10i wymagał od spółki wykazania podatku należnego w ciągu trzech miesięcy, licząc od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu kupionych usług.

Zdarzało się jednak, że spółka w tym terminie nie miała jeszcze faktury od zagranicznego kontrahenta. Po jej otrzymaniu korygowała deklarację VAT za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do importowanych usług.

Co z naliczonym

Wątpliwości dotyczyły tego, czy w tym samym okresie mogła wykazać również podatek naliczony.

Spółka była zdania, że ma prawo do odliczenia VAT w tym samym okresie, za który wykazuje podatek należny z tytułu importu usług.

Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że jeśli spółka przekracza trzymiesięczny termin, to nie może odliczać podatku naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazała podatek należny. Odejmuje go na bieżąco, zgodnie z ówczesnym art. 86 ust. 10i ustawy o VAT.

To oznaczałoby, że spółka musiałaby zapłacić odsetki od zaległości podatkowej. Zaległość ta powstałaby wskutek braku możliwości rozliczenia VAT należnego i naliczonego w tym samym okresie rozliczeniowym

Nie zgodziły się z tym sądy obu instancji. Orzekły, że mimo niedochowania wymogu formalnego spółka jako usługobiorca ma prawo wykazać podatek naliczony w tym samym okresie, w którym wykazała podatek należny.

WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 3093/18) przypomniał, że art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b i ust. 10i ustawy o VAT zostały uznane za sprzeczne z unijnymi zasadami neutralności i proporcjonalności podatku VAT w kontekście wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 18 marca 2021 r. (C-895/19).

Stanowisko to podzielił NSA. Sędzia Adam Nita wyjaśnił, że choć wyrok TSUE zapadł w sprawie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT), to należy go odnieść również do importu usług.

TSUE uznał wtedy za niezgodne z unijną dyrektywą polskie przepisy, które dają możliwość rozliczenia w tym samym okresie podatków należnego i naliczonego z tytułu WNT tylko wtedy, gdy VAT należny zostanie wykazany w terminie trzech miesięcy (licząc od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy). ©℗

Współpraca Patrycja Marciniak

orzecznictwo