Dzięki temu ci, którzy od 1 lipca – w związku z wyższym limitem sprzedaży – zyskają status małego podatnika, będą mogli zastosować szybciej metodę kasową – potwierdziło MF w odpowiedzi na nasze pytanie.
Zgodnie z ustawą z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1059; dalej: SLIM VAT 3) od 1 lipca 2023 r. mały podatnik VAT to podatnik podatku od towarów i usług:
- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro (do końca czerwca tego roku było to 1,2 mln euro);
- prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 tys. euro.
O ile jednak zmiana statusu następuje z mocy prawa, o tyle mały podatnik chcący stosować metodę kasową musi o tym zamiarze poinformować organ podatkowy, składając VAT-R w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosować metodę kasową. W Poradniku Gazeta Prawna z 2–4 czerwca 2023 r., DGP nr 106 („SLIM VAT 3. Kolejna rewolucja podatkowa czy małe porządki”) doradca podatkowy Radosław Kowalski stwierdził, że wprawdzie prawodawca nie dał w odrębnym przepisie prawa do wyboru metody kasowej już od drugiego półrocza, jeśli dopiero wówczas podatnik będzie małym podatnikiem, to – jego zdaniem – podatnik może złożyć aktualizację VAT-R do końca czerwca, wskazując w niej III kwartał jako datę rozpoczęcia stosowania metody kasowej.
Teraz ten pogląd eksperta potwierdziło także Ministerstwo Finansów. Ponadto resort wyjaśnił, że w przypadku gdy podatnik przekroczył w czerwcu 2023 r. limit 1,2 mln euro, ale jego obroty nie przekraczają 2 mln euro, to nie nastąpi (natychmiastowa) utrata prawa do stosowania metody kasowej – podatnik może kontynuować stosowanie metody kasowej z racji podwyższenia jej limitu od lipca 2023 r. ©℗
Stanowisko Ministerstwa Finansów z 7 czerwca 2023 r., wydane dla DGP
DGP: Jeżeli podatnik w pierwszym półroczu nie jest małym podatnikiem VAT, a w drugim już będzie (w związku ze zmianą w ramach SLIM VAT 3 wysokości limitu małego podatnika VAT), to czy do końca czerwca 2023 r. (gdy jeszcze nie jest małym podatnikiem) może skutecznie złożyć VAT-R, informując o tym, że od lipca stosuje metodę kasową?
MF: Aktualnie uprawnieni do stosowania metody kasowej są podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 1,2 mln euro lub 45 tys. euro – w przypadku m.in. podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie oraz zarządzających funduszami inwestycyjnymi, których wynagrodzenie stanowi kwota prowizji (art. 2 pkt 25 ustawy o VAT). Od 1 lipca 2023 r. podwyższony zostanie limit wartości sprzedaży z 1,2 mln euro do 2 mln euro (wraz z kwotą podatku) uprawniający do posiadania statusu małego podatnika (ustawa z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. poz. 1059, dalej: SLIM VAT 3).
W SLIM VAT 3 limitu metody kasowej od 1 lipca 2023 r., w pierwszym półroczu 2023 r. metodę kasową mogą stosować podatnicy, u których sprzedaż w 2022 r. nie przekroczyła 1,2 mln euro, natomiast w drugim półroczu tego roku będą to również podatnicy, u których sprzedaż w 2022 r. przekroczyła 1,2 mln euro, ale nie przekroczyła 2 mln euro.
Ustawa o VAT (art. 21 ust. 1) przewiduje specyficzną konstrukcję „uprzedniego zawiadomienia” organu podatkowego o zamiarze korzystania z metody kasowej, które to zawiadomienie musi zostać dokonane w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował tę metodę.
Biorąc pod uwagę ratio legis zmiany limitu wartości sprzedaży, wprowadzanej przez SLIM VAT 3, tj. realizacja kolejnych postulatów zgłaszanych przez podatników oraz kontynuacja rozpoczętego procesu upraszczania i ułatwiania stosowania przepisów ustawy o VAT, podatnicy będą mieli możliwość stosowania metody kasowej od dnia wejścia w życie tych przepisów, tj. od 1 lipca 2023 r., co jednak wiąże się ze złożeniem VAT-R w terminie do końca czerwca 2023 r. Zatem jeżeli podatnik, który w 2022 r. przekroczył 1,2 mln euro, ale nie przekroczył 2 mln euro, będzie zamierzał korzystać z metody kasowej od lipca 2023 r., powinien złożyć formularz VAT-R do końca czerwca 2023 r., przy założeniu że warunek w zakresie nieprzekroczenia podwyższonego limitu sprzedaży został spełniony.
Dodatkowo, w przypadku gdy podatnik przekroczył w czerwcu 2023 r. limit 1,2 mln euro, ale jego obroty nie przekraczają podwyższonego limitu, nie nastąpi (natychmiastowa) utrata prawa do stosowania metody kasowej – podatnik może kontynuować stosowanie metody kasowej z racji podwyższenia jej limitu od lipca 2023 r. Ewentualna utrata prawa do stosowania metody kasowej może nastąpić w przypadku późniejszego przekroczenia limitu 2 mln euro.
