Spółka wodociągowa (podatnik VAT czynny) świadczy m.in. usługę przyłączenia odbiorców zewnętrznych do sieci wodociągowej. Usługa ta jest wykonywana na sieci wodociągowej spółki. Efektem zrealizowanej usługi jest powstanie infrastruktury wodociągowej stanowiącej przyłącze do sieci wodociągowej, bez której powstania nie jest możliwe świadczenie usług dostawy wody do mieszkańców. Usługa ma na celu umożliwienie świadczenia przez spółkę usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Przyłącza do sieci wodociągowych spółka wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych. Jaką stawką VAT spółka powinna opodatkować usługi przyłączenia odbiorców zewnętrznych do sieci wodociągowych?

Usługi przyłączenia do sieci wodociągowych zgodnie z PKWiU 2015 należy zaklasyfikować do grupowania 36.00.20.0 „Usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych”. Z kolei podstawowa stawka VAT wynosi obecnie 23 proc. (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ea pkt 1 ustawy o VAT). Jednakże – na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146ea pkt 2 ustawy o VAT, w 2023 r. – dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związanej z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 8 proc. W poz. 24 załącznika nr 3 do ustawy o VAT zostały wymienione: usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych (36.00.20.0 PKWiU).

Organy podatkowe przyjmują, że usługa przyłączenia odbiorców zewnętrznych do sieci wodociągowej wykonywana na sieci wodociągowej spółki, której celem jest przyłączenie mieszkańców do sieci wodociągowej, aby mogli oni korzystać z usług dostawy wody (grupowanie PKWiU 36.00.20.0 – „Usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych”), jest opodatkowana 8-proc. stawką VAT jako usługa wymieniona w poz. 24 załącznika nr 3 do ustawy o VAT (np. wiążąca informacja stawkowa dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 lutego 2022 r., nr 0112-KDSL2-1.440.357.2021.2.MC).

Inaczej byłoby w sytuacji, gdyby spółka wodociągowa realizowała usługę wykonywania przyłączy wodociągowych na zlecenie nabywcy, który np. wybudował nowy dom na terenie sąsiedniej gminy i ma zamiar podpisać umowę o zaopatrzenie w wodę z przedsiębiorstwem wodociągowym z sąsiedniej gminy, po wykonaniu przedmiotowej usługi przez spółkę. W takiej sytuacji usługa, tj. wykonywanie przyłączy wodociągowych przez spółkę, nie jest świadczona przez właściciela sieci wodociągowej. Ponadto usługa ta nie ma związku ze świadczeniem przez spółkę usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę, gdyż usługa w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę jest bowiem świadczona na podstawie umowy o zaopatrzenie w wodę zawartej pomiędzy klientem a przedsiębiorstwem wodociągowym z sąsiedniej gminy. Co ważne, w takiej sytuacji ww. usługa mieści się w dziale 42 („Budowle i roboty ogólnobudowlane związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej”) i jest opodatkowana 23-proc. stawką VAT (por. wiążąca informacja stawkowa dyrektora KIS z 22 kwietnia 2022 r., nr 0112-KDSL2-2.440.8.2022.6.IP). ©℗