Gdzie opodatkować transport towarów za granicę

Spółka (podatnik VAT czynny) zajmuje się drogowym transportem towarów. Na zlecenie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej 18 maja 2023 r. wykonała usługę transportu towarów z Poznania do Wiednia. Transport towarów odbył się z Polski, przez Czechy, do Austrii. Czy wykonana usługa podlega opodatkowaniu VAT w całości w Polsce?

W przypadku usług transportu towarów na rzecz podmiotów niebędących podatnikami ustawodawca w sposób szczególny ustala miejsce świadczenia (opodatkowania) tych usług. Należy też wyjaśnić, że przepisy o miejscu świadczenia posługują się własną definicją podatnika. Stosownie do art. 28a pkt 1 ustawy o VAT przez podatnika rozumie się:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 ustawy o VAT;

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

W analizowanym przypadku usługa transportu towarów jest świadczona na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a więc podmiotu niebędącego podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT. Stosownie zaś do art. 28f ust. 2 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28f ust. 3 ustawy o VAT. Z kolei zgodnie z art. 28f ust. 3 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna. Przy czym miejsce rozpoczęcia transportu, o którym mowa w art. 28f ust. 3 ustawy o VAT, oznacza miejsce, w którym faktycznie rozpoczyna się transport towarów, niezależnie od pokonanych odległości do miejsca, gdzie znajdują się towary (art. 28f ust. 4 ustawy o VAT), a miejsce zakończenia transportu, o którym mowa w art. 28f ust. 3 ustawy o VAT, oznacza miejsce, w którym faktycznie kończy się transport towarów (art. 28f ust. 5 ustawy o VAT).

W analizowanym przypadku usługa transportu towarów (świadczona na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem) rozpoczęła się w Polsce, a zakończyła w Austrii. Jej rozpoczęcie i zakończenie ma więc miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, dlatego zgodnie z art. 28f ust. 3 ustawy o VAT usługa ta powinna być w całości opodatkowana w Polsce, tj. w miejscu, gdzie transport towarów się rozpoczął. Nie ma przy tym znaczenia, że usługobiorcą jest osoba zamieszkała na stałe w Polsce, w Austrii czy w innym państwie. Ważne jest jedynie to, że osoba ta nie jest podatnikiem, a rozpoczęcie i zakończenie tej usługi transportu towarów ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich ©℗