Od lipca przy zakupie np. niektórych metali nieżelaznych VAT będzie rozliczać kupujący. Dlatego nabywca zaksięguje zarówno podatek jako naliczony, jak i należny.
/>
Zgodnie z opublikowaną ostatnio nowelizacją ustawy o VAT odwrotne obciążenie będzie bowiem obowiązywało przy zakupie nieobrobionego plastycznie aluminium, ołowiu, cynku, cyny i niklu. Tak samo będzie również w obrocie notebookami, tabletami, smartfonami i konsolami do gier, złotem inwestycyjnym czy złotem w postaci surowca lub półproduktu (o próbie co najmniej 0,325) i blach. W niektórych przypadkach mechanizm odwrotnego obciążenia ma być stosowany przy większych dostawach. Chodzi w tym przypadku o limit 20 tys. zł (bez podatku) dla wartości towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji. Zasada będzie jednak stosowana tylko w obrocie notebookami, tabletami, smartfonami i konsolami do gier. Szczegółowo na ten temat pisaliśmy w poprzednim numerze w dodatku specjalnym „Kolejne zmiany w VAT”.
Przy obrocie tymi towarami sprzedawca będzie więc musiał wystawić fakturę z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Wykaże na niej jednak jedynie kwotę netto transakcji, bez stawki VAT i jego wartości. Kwotę podatku musi obliczyć nabywca według właściwej dla danego towaru stawki podatku. Przy czym od lipca br. odwrotne obciążenie będzie stosowane tylko w sytuacji, gdy nabywcą będzie czynny podatnik VAT. Ponieważ podatek w tym przypadku rozliczy on sam, wartość daniny będzie musiał ująć zarówno w rejestrze VAT sprzedaży, jak i VAT zakupów (w momencie ujęcia faktury). Wartość ta musi bowiem zostać uwzględniona zarówno w kwocie podatku naliczonego, jak i należnego, wykazywanego w deklaracji VAT przez nabywcę.
W księgach
Musi to zostać odzwierciedlone w księgach rachunkowych.
Zapisy księgowe zakupu towarów objętych odwrotnym obciążeniem mogą przebiegać następująco. Otrzymanie faktury za zakup – wartość netto ujmuje się: strona Wn konta 300 – Rozliczenie zakupu, strona Ma konta 202 – Rozrachunki z dostawcami. Następnie księguje się przyjęcie np. towarów do magazynu – wartość netto: strona Wn konta 330 – Towary, strona Ma konta 300 – Rozliczenie zakupu. Zaś samo rozliczenie VAT ewidencjonujemy:
● VAT należny – strona Wn konta 300 – Rozliczenie zakupu, strona Ma 224 – Rozliczenie VAT należnego,
● VAT naliczony – strona Wn konta 225 – Rozliczenie VAT naliczonego, strona Ma 300 – Rozliczenie zakupu.
Pozostaje jeszcze ujęcie zapłaty za fakturę – wartość netto: strona Wn konta 202 – Rozrachunki z dostawcami, strona Ma konta 130 – Rachunek bankowy.
Jeszcze system
Ewidencja towarów, do których zastosowanie ma odwrotne obciążenie, wymaga dostosowania systemu księgowego. Oprócz wyodrębnienia odpowiedniego rejestru VAT należy wprowadzić dodatkowe konta analityczne do ewidencji zakupu dotyczącego odwrotnego obciążenia. Mogą to być np. dodatkowe konta, jak Rozliczenie zakupu – odwrotne obciążenie lub dodatkowy rejestr księgowy, który będzie ujmował wszystkie tego typu zdarzenia gospodarcze.
SCHEMAT
Objaśnienia:
1. Otrzymanie faktury za zakup – wartość netto: strona Wn konta 300 – Rozliczenie zakupu, strona Ma konta 202 – Rozrachunki z dostawcami,
2. Przyjęcie np. towarów do magazynu – wartość netto: strona Wn konta 330 – Towary, strona Ma konta 300 – Rozliczenie zakupu,
3. Rozliczenie VAT:
a) VAT należny – strona Wn konta 300 – Rozliczenie zakupu, strona Ma 224 – Rozliczenie VAT należnego,
b) VAT naliczony – strona Wn konta 225 – Rozliczenie VAT naliczonego, strona Ma 300 – Rozliczenie zakupu,
4. Zapłata za fakturę – wartość netto: strona Wn konta 202 – Rozrachunki z dostawcami, strona Ma konta 130 – Rachunek bankowy.
Podstawa prawna
Ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 605). Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.). Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).