Opublikowana wczoraj interpretacja ogólna ministra finansów nie jest po myśli spółek nieruchomościowych i ich doradców.
Wynika z niej, że informacje o strukturze właścicielskiej takiej spółki powinni składać również wspólnicy, którzy choćby potencjalnie mogliby być zobowiązani do zapłaty podatku z tytułu zbycia posiadanych udziałów lub akcji.
Obowiązki sprawozdawcze dotyczą także podmiotów zagranicznych, co w praktyce oznacza, że muszą one posiadać polski NIP.
Eksperci nie kryją zaskoczenia, ale i rozczarowania. – Po co szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacje o zagranicznych podmiotach, które wyłącznie potencjalnie mogłyby być polskimi podatnikami przy sprzedaży udziałów lub akcji spółki nieruchomościowej? Na jakiej podstawie żąda się od nich NIP, jeśli nie są do tego spełnione przesłanki z ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników? – komentuje Wojciech Niedźwiedzki, doradca podatkowy i radca prawny w kancelarii Ożóg Tomczykowski.
Definicje i obowiązki
Przypomnijmy, że spółkami nieruchomościowymi są, w uproszczeniu, podmioty, w których ponad połowę aktywów stanowią nieruchomości, a ich łączna wartość przekracza 10 mln zł. Jeżeli spółka prowadzi działalność dłużej niż rok, to co najmniej 60 proc. jej przychodów powinno pochodzić z nieruchomości (art. 4a pkt 35 ustawy o CIT i art. 5a pkt 49 ustawy o PIT).
Przepisy nakazują spółkom nieruchomościowym oraz ich wspólnikom posiadającym (choćby pośrednio) co najmniej 5 proc. głosów lub udziałów, aby informowali szefa KAS o strukturze właścicielskiej takich podmiotów (art. 27 ust. 1e ustawy o CIT oraz art. 45 ust. 3f ustawy o PIT).
To oznacza, że do końca marca (w 2022 r. termin był wydłużony do końca września) należy składać elektroniczne:
– CIT-N1 i PIT-N1 – informację tę przesyła spółka nieruchomościowa, powiadamiając w ten sposób szefa KAS o podmiotach posiadających w niej choćby pośrednio: udziały lub akcje, ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby takich praw przysługujących każdemu wspólnikowi;
– CIT-N2 i PIT-N2 – informację tę składają wspólnicy posiadający (choćby pośrednio) co najmniej 5 proc. głosów lub udziałów w spółce. Muszą oni powiadomić szefa KAS o liczbie posiadanych udziałów lub akcji, ogóle praw i obowiązków, tytułach uczestnictwa lub prawach o podobnym charakterze.
W obu przypadkach informacje powinny uwzględniać stan na ostatni dzień roku podatkowego spółki nieruchomościowej lub – gdy nie jest ona podatnikiem podatku dochodowego – na ostatni dzień jej roku obrotowego.
Informacje przesyła się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla rozliczeń w podatku dochodowym, a gdy spółka na ostatni dzień roku podatkowego lub obrotowego nie miała siedziby w Polsce – do naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu.
Obowiązek sprawozdawczy powstaje także, gdy w danym roku nie powstał jakikolwiek przychód z tytułu udziału w spółce nieruchomościowej. Wyjątkiem są wspólnicy zwolnieni z CIT podmiotowo (oni nie muszą składać informacji).
W przypadku podatkowych grup kapitałowych informacje składają poszczególne spółki, a nie PGK.
Były wątpliwości…
Wymogi w tym zakresie wzbudziły liczne wątpliwości, na co zwróciliśmy uwagę m.in. w artykule „Spółki nieruchomościowe nie mają lekko, a raporty czas składać” (DGP nr 181/2022). Wskazaliśmy na niekonsekwencję fiskusa. Z jednej strony bowiem minister finansów wyjaśnił, że „obowiązani do składania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych są podatnicy (…), na których ciąży obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych lub prawnych, z tytułu zbycia posiadanych praw do spółki nieruchomościowej” (tak w odpowiedzi na petycję nr DD5.056.1.2022).
Jednakże z informacji przekazywanych przez Krajową Informację Skarbową wynikało, że obowiązek raportowania może być znacznie szerszy – dotyczy również podmiotów, które mogłyby być podatnikiem, jeśli zbyłyby udziały w spółce nieruchomościowej.
Zwracaliśmy również uwagę na problemy zagranicznych udziałowców spółek nieruchomościowych, którzy – aby złożyć informację o strukturze właścicielskiej – muszą mieć polski NIP. Jeśli by więc przyjąć za poprawną wykładnię, że nawet sama tylko możliwość zbycia posiadanych udziałów lub akcji rodzi obowiązki sprawozdawcze, to oznaczałoby to, że polski NIP muszą pozyskać zagraniczne firmy, które w praktyce nie są związane z Polską.
…są wyjaśnienia
Takie wnioski potwierdza najnowsza interpretacja ogólna. Minister odwołał się w niej do wykładni celowościowej i przypomniał, że obowiązki sprawozdawcze dotyczące struktury właścicielskiej spółek nieruchomościowych zostały wprowadzone w celu pozyskania informacji o podmiotach, które mogą być zobowiązane do zapłaty podatku w Polsce w razie zbycia posiadanych udziałów lub akcji. Podkreślił, że obowiązki sprawozdawcze mają również zagraniczni wspólnicy spółek nieruchomościowych.
Minister wyjaśnił również, co należy rozumieć przez pośrednie posiadanie udziałów lub akcji w spółkach nieruchomościowych i jak wyliczać minimalny próg 5 proc.
Jeśli chodzi o pierwsze, to – jak czytamy w interpretacji – wspólnikiem zobowiązanym do raportowania są podatnicy CIT posiadający udziały lub akcje spółek nieruchomościowych poprzez podmioty transparentne podatkowo oraz osoby fizyczne i przedsiębiorstwa w spadku posiadające pośrednio udziały lub akcje.
Natomiast w celu obliczenia minimalnego 5-proc. progu udziałów lub akcji należy zsumować prawa posiadane pośrednio z prawami posiadanymi w sposób bezpośredni – wyjaśnił minister. ©℗
Interpretacja ogólna ministra finansów opubl. 28 lutego 2023 r., sygn. DD5.8203.7.2022 (Dz.Urz. MF z 2023 r. poz. 17)
