Jednostka samorządu terytorialnego w związku z trudną sytuacją finansową uruchomiła w grudniu 2014 r. część oświatową subwencji, którą otrzymała na styczeń roku 2015. Czy uruchomioną kwotę subwencji oświatowej należy ująć w sprawozdaniu Rb-NDS w wierszu D17? Jeśli tego nie zrobimy, to brakuje nam środków na zbilansowanie sprawozdania.
Jednostki samorządu terytorialnego sporządzają sprawozdanie Rb-NDS o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego za IV kwartał 2014 r. na podstawie rozporządzenia ministra finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Instrukcja do sporządzania sprawozdań została określona w załączniku nr 39 do tego rozporządzenia. Jak wynika z zapisów instrukcji do sprawozdania Rb-NDS, wykazane dochody w kolumnie „Wykonanie” powinny być zgodne z danymi wykazanymi w kolumnie „Dochody wykonane (wpływy minus zwroty)” sprawozdania z wykonania planu dochodów budżetowych Rb-27S. Z kolei wydatki „Wykonanie” powinny być zgodne z danymi ze sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych Rb-28S. Różnica pomiędzy dochodami ogółem a wydatkami ogółem stanowi nadwyżkę lub deficyt budżetu.
Należy mieć na uwadze, że zgodnie z instrukcją dotyczącą wiersza „Inne źródła” przychodów ujmuje się tam źródła ujęte w uchwale budżetowej po zmianach, nieujęte w innych wierszach sprawozdania.
Otrzymana w roku 2014 część oświatowa subwencji ogólnej jednostki samorządu terytorialnego na rok 2015, mimo że była środkami na rachunku bankowym jednostki, nie mogła stanowić środków pieniężnych, które mogły zostać uruchomione na planowane wydatki czy też rozchody roku 2014. Część oświatowa subwencji, która wpłynęła w grudniu 2014 r., stanowi dochód roku 2015, tym samym nie mogła być wykazana w sprawozdaniu Rb-27S w kolumnie „Wykonanie”. Nie stanowi również przychodów roku 2014, w związku z tym nie było możliwości wykazania tych środków w wierszu D17 „Inne źródła”.
Niemniej jednak problem wystąpił nie tylko w 2014 r.Również w latach wcześniejszych w jednostkach samorządu terytorialnego bywała uruchamiana subwencja oświatowa z roku następnego. Jednostka samorządu terytorialnego, która uruchomiła w roku 2014 część oświatową subwencji ogólnej z roku 2015 na wydatki roku 2014 lub pokrycie deficytu, który wówczas wystąpił, powinna w „Uwagach do sprawozdania” zawrzeć wyjaśnienie, czym faktycznie został pokryty deficyt. Nie powinna wykazać kwoty uruchomionej subwencji w żadnym wierszu części „Przychody” sprawozdania Rb-NDS za IV kwartał 2014 r. Także w części E jednostka samorządu terytorialnego ich nie wykaże, ponieważ zgodnie z zapisami par. 15 wykazuje się tam przychody na pokrycie deficytu zgodnie z art. 217 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
Co do zbilansowania sprawozdania należy zwrócić uwagę, że instrukcja jedynie w par. 14 określa, jak powinno bilansować się sprawozdanie Rb-NDS po stronie planu.
Wykazanie uruchomionych w roku 2014 przez jednostkę samorządu terytorialnego środków z roku 2015 w sprawozdaniu Rb-NDS za IV kwartał 2014 r. skutkowałoby wykazaniem nierzetelnej sytuacji finansowej jednostki samorządu terytorialnego, a zarazem zniekształceniem jej stanu faktycznego. „Wszelkie nieprawdziwe dane, niezgodne z prowadzoną ewidencją księgową, wprowadzają w błąd otrzymującego sprawozdanie, a także mogą prowadzić do fałszowania sprawozdawczości zbiorczej, na podstawie której podejmuje się decyzje dotyczące finansów publicznych”. (Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej Naruszenia Dyscypliny Finansów Publicznych z 6 grudnia 2010 r., BDF1/4900/94/105/10/2584).
Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z zapisami par. 9 ust. 2 rozporządzenia kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Natomiast jak stanowi art. 18 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz.168), naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niesporządzenie lub nieprzekazanie w terminie sprawozdania z wykonania procesów gromadzenia środków publicznych i ich rozdysponowania albo wykazanie w tym sprawozdaniu danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej.
Na koniec należy przytoczyć cytat z wyroku Głównej Komisji Orzekającej Naruszenia Dyscypliny Finansów Publicznych z 5 października 2006 r., DF/GKO-4900-56/97-70/06/1670: „O tym, jakie dane (spośród danych zawartych w ewidencji księgowej) należy przenosić do określonego sprawozdania, przesądza instrukcja sporządzania poszczególnych sprawozdań. Taka instrukcja obowiązuje wszystkie jednostki sporządzające dane sprawozdanie, co służy zapewnieniu jednolitości i jednoznaczności zbieranych informacji. Jakakolwiek dowolność w doborze danych (wg uznania osób sporządzających sprawozdania, a nie wg instrukcji) naruszałaby wiarygodność sprawozdań – zarówno jednostkowych, jak i zbiorczych”.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. poz. 119).
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.).