Czynsz najmu, nawet gdyby był ustalony według ceny rynkowej, jest ukrytym zyskiem, jeżeli do transakcji nie doszłoby, gdyby jej stroną nie był udziałowiec – stwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Tak restrykcyjnego podejścia nie prezentował we wcześniejszych interpretacjach – z 12 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.460.2022.2.AW i 0111-KDIB1-2.4010. -495.2022.2.DP). Wtedy uznał, że opłaty uiszczane przez estońską spółkę na rzecz podmiotu powiązanego nie są ukrytym zyskiem, jeżeli zostały ustalone na warunkach rynkowych.
Wówczas jednak chodziło o nieco inną sytuację, bo spółka z o.o., która zamierzała wybrać estoński CIT, miała kontynuować po swoim poprzedniku prawnym wynajem mienia od spółki cywilnej. Mimo że wspólnikiem spółki cywilnej byłby udziałowiec spółki z o.o., to – jak stwierdził fiskus – czynsz za najem nie będzie ukrytym zyskiem, jeżeli będzie ustalony na zasadach rynkowych. O interpretacjach tych pisaliśmy w artykule „Płatność dla spółki małżonka nie musi być z estońskim CIT” (DGP nr 203/2022).

Otwarty katalog ukrytych zysków

Tym razem stan faktyczny był nieco odmienny. Chodziło o spółkę zajmującą się spedycją i transportem, która w dniu, w którym wybrała ryczałt od dochodów spółek (zwany estońskim CIT), zaczęła jednocześnie wynajmować od jednego z udziałowców: biuro, magazyn, garaż z warsztatem oraz plac wchodzący w skład bazy eksploatacyjnej.
Spółka zapewniła, że czynsz, który mu płaci, jest według wartości rynkowej. Chciała się więc upewnić, że nie jest to ukryty zysk, od którego powinna uiścić estoński CIT.
Należy badać nie tylko, czy cena odpowiada wartości rynkowej, ale także, czy w ogóle doszłoby do zawarcia danej transakcji
Z tym jednak nie zgodził się dyrektor KIS. Zwrócił uwagę na to, że co prawda ukrytym zyskiem jest m.in. nadwyżka wartości rynkowej transakcji ponad ustaloną cenę tej transakcji (art. 28m ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT), ale – jak dodał – to tylko jeden z przykładów ukrytych zysków wymienionych w art. 28m ust. 3 ustawy CIT. Ich katalog jest otwarty – podkreślił.
Nieodpłatna służebność dla matki bez podatku
Nieodpłatna służebność dla matki bez podatku

Zobacz również

Liczy się prawo do zysku

Fiskus wyjaśnił, że aby ustalić, czy rynkowa wartość czynszu nie jest ukrytym zyskiem, trzeba sięgnąć do zdania wstępnego art. 28m ust. 3 ustawy CIT. Wynika z niego, że dochód z ukrytego zysku nie obejmuje świadczeń, które nie są wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, czyli świadczeń podjętych (wykonanych) bez jakiegokolwiek wpływu podmiotów powiązanych na działanie i decyzje spółki opodatkowanej estońskim CIT, w zakresie ocenianego świadczenia.
– Za ukryty zysk uznaje się więc każde świadczenie, którego beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec i które jest wykonane w związku z prawem do udziału w zysku innym niż podzielony zysk – wyjaśnił dyrektor KIS. W praktyce – jak dodał – mogą to być np. świadczenia powstałe w wyniku uzgodnień, których nie zawarłyby podmioty niepowiązane.
Tym samym ocena, czy transakcja mogłaby zostać zawarta między spółką a udziałowcem, nie powinna się ograniczać tylko do sprawdzenia, czy cena transakcji jest rynkowa, ale powinna też uwzględniać to, czy w ogóle doszłoby do zawarcia takiej transakcji.

Potrzebna dbałość o interes spółki

Odnosząc się bezpośrednio do pytania spółki, dyrektor KIS zwrócił uwagę na to, że nie posiada ona własnych składników majątkowych niezbędnych do prowadzenia działalności. Musi ona wynajmować: biuro, magazyn, garaż z warsztatem oraz plac wchodzący w skład bazy eksploatacyjnej, a wynajmującym jest jeden z udziałowców, który nie zadbał o wyposażenie spółki w aktywa niezbędne do prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Dlatego czynsz płacony przez nią udziałowcowi za najem składników majątkowych niezbędnych do prowadzenia działalności jest ukrytym zyskiem – stwierdził organ.
Wyjaśnił, że również inne świadczenia ekwiwalentne dywidendzie, czyli takie, które pod pozorem inaczej nazwanej czynności prawnej (jednej lub wielu) prowadzą de facto do korzyści udziałowca, która bez wykonania tego świadczenia zostałaby zrealizowana w postaci dywidendy, kreują dochód z tytułu ukrytych zysków.
Przeprowadzenie transakcji w oparciu o ceny rynkowe nie oznacza, że nie zostały spełnione inne przesłanki wskazane w art. 28m ust. 3 ustawy o CIT – podsumował dyrektor KIS.©℗
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 4 listopada 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.497.2022.2.AND