Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych, który będzie zarazem pracownikiem, będzie mógł skorzystać w trakcie roku z dwóch kwot wolnych od podatku, czyli w sumie z 60 tys. zł bez PIT
Bożena Nowicka, dyrektor ds. doradztwa podatkowego w DORADCA Zespół Doradców Finansowo-Księgowych
W zmienionych przepisach, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2023 r., zabrakło dzisiejszego zastrzeżenia, że kto korzysta z kwoty wolnej od PIT przy działalności gospodarczej, ten nie może złożyć płatnikowi (pracodawcy) wniosku o uwzględnianie jej przy dochodach ze stosunku pracy.
Wniosek: podatnik będzie mógł w 2023 r. legalnie skorzystać ze zwolnienia od podatku kwoty 60 tys. dochodów: 30 tys. w ramach stosunku pracy i 30 tys. w ramach działalności gospodarczej. Oczywiście przy rozliczeniu rocznym będzie miał prawo tylko do jednej kwoty wolnej od podatku, ale ewentualna dopłata nastąpi dopiero w rozliczeniu rocznym, czyli w 2024 r.
Kwota wolna od podatku: Co się zmieni w 2023 r.
Mowa o nowelizacji z 9 czerwca 2022 r. (Dz.U. poz. 1265). Wprowadzi ona wiele zmian w zasadach składania PIT-2, czyli oświadczenia wypełnianego przez podatnika, które uprawnia płatnika do pomniejszania miesięcznej zaliczki na PIT o kwotę zmniejszającą podatek (nowy art. 31b ustawy o PIT).
Kwota ta wynosi w skali roku 3600 zł, co sprawia, że 30 tys. zł dochodu jest bez PIT (30 tys. zł × 12 proc. – 3600 zł = 0 zł).
Dziś oświadczenie to mogą składać wyłącznie pracownicy, i to tylko jednemu płatnikowi (pracodawcy). Nowością będzie to, że będą mogli składać także inni zatrudnieni, np. zleceniobiorcy, wykonawcy dzieł, członkowie zarządów i rad nadzorczych, osoby na kontraktach menedżerskich. Przy zbiegu umów (tytułów) takie oświadczenie będzie można złożyć maksymalnie trzem płatnikom (pracodawcom, zleceniodawcom, ZUS).
Każdy z nich skorzysta w takiej części kwoty pomniejszającej podatek (np. po 1/36), aby łącznie u wszystkich płatników nie przekroczyła ona w tym samym miesiącu 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Podatnik będzie mógł więc wskazać płatnikowi (w oświadczeniu), czy ma on pomniejszać zaliczkę o kwotę stanowiącą: – 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł), czy 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł), czy 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100 zł).
Zniknie zastrzeżenie o PIT-2
Ale to niejedyna zmiana. W obecnych przepisach, obowiązujących do końca 2022 r., znajduje się zastrzeżenie (art. 32 ust. 3 pkt 3), że podatnik nie ma prawa do złożenia PIT-2 płatnikowi, jeżeli osiąga dochody, od których samodzielnie oblicza zaliczki na podatek dochodowy na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o PIT.
Takiego zastrzeżenia nie będzie od 2023 r. Zatem podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą i jednocześnie pracuje na umowę o pracę, będzie mógł od przyszłego roku złożyć płatnikowi (pracodawcy) wniosek o uwzględnianie kwoty wolnej przy obliczaniu zaliczki na podatek od dochodów osiąganych ze stosunku pracy.
Znajduje to już potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W jednej z nich – z 19 lipca 2022 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.489.2022.2.MR) dyrektor KIS wskazał, że w stanie prawnym obowiązującym w 2022 r. podatnik, który uzyskuje dochody, od których powinien odprowadzać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy o PIT (pozarolnicza działalność gospodarcza), nie może złożyć płatnikowi oświadczenia PIT-2. Natomiast od 1 stycznia 2023 r. podatnik będzie mógł swobodnie decydować o zastosowaniu kwoty wolnej przez płatnika.
Czyżby zapomniano?
Wydaje się, że wprowadzając zmiany w zasadach uwzględniania przez płatnika kwoty wolnej od podatku, ustawodawca zapomniał odpowiednio zmodyfikować przepisy, które regulują zasady obliczania zaliczek na PIT od dochodów osiąganych z działalności gospodarczej, opodatkowanej na zasadach ogólnych.
Zaliczki te będzie się ustalać w 2023 r. na takich samych zasadach, jak ma to miejsce obecnie. Nie zmieni się art. 44 ust. 3 ustawy o PIT, zgodnie z którym:
1) obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz najniższej stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1;
2) zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad określonych w art. 26 i art. 27;
3) zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
Zatem, mimo osiągania dochodów z działalności gospodarczej (opodatkowanej na zasadach ogólnych), podatnik będzie mógł od 1 stycznia 2023 r. zawnioskować o stosowanie kwoty wolnej od podatku również przy obliczaniu zaliczek od dochodów z umowy o pracę. W rezultacie legalnie skorzysta w trakcie roku z dwóch kwot wolnych od podatku (30 tys. w ramach stosunku pracy i 30 tys. w ramach działalności gospodarczej), ale ewentualną niedopłatę podatku ureguluje dopiero w rozliczeniu rocznym.