Przepisy dotyczące grup VAT wejdą w życie dopiero od 1 stycznia 2023 r., ale minister finansów już wyjaśnił, jak je stosować. Przede wszystkim zapewnił, że utworzenie takiej grupy nie jest schematem podatkowym.

Przypomnijmy, że pierwotnie regulacje o grupach VAT miały obowiązywać od 1 lipca br., ale ostatecznie termin ten został przesunięty o pół roku nowelizacją niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez KAS (Dz.U. z 2022 r. poz. 1301).
Podatkowe grupy VAT będą mogły rozliczać się jako jeden podatnik, a więc składać jeden JPK_VAT, obejmujący wszystkie transakcje zakupowe oraz sprzedażowe jej członków, i wpłacać podatek za wszystkie podmioty tworzące grupę.

Kto może

Członkiem grupy może zostać każdy podatnik. Przepisy nie ograniczają możliwości utworzenia grupy dla określonych form organizacyjnych – wskazuje minister w objaśnieniach. Przypomina, że grupę VAT mogą utworzyć:
  • podatnicy w zakresie, w jakim posiadają siedzibę w Polsce, oraz
  • podatnicy nieposiadający tu siedziby w zakresie, w jakim prowadzą działalność na terytorium naszego kraju za pośrednictwem tutejszego oddziału.
Jeżeli więc do grupy wejdzie podmiot krajowy, który posiada oddział zagraniczny, to ten oddział nie będzie należał do grupy VAT.
Natomiast gdy podmiot zagraniczny prowadzi w Polsce działalność za pośrednictwem oddziału, to do grupy może wejść tylko ten oddział. W pozostałym zakresie podmiot ten nie będzie traktowany jako część grupy VAT. W konsekwencji czynności dokonywane pomiędzy oddziałem należącym do grupy VAT a centralą przedsiębiorcy z siedzibą w innym kraju będą opodatkowane.
Jeżeli podmiot zagraniczny posiada w Polsce dwa oddziały, to oba mogą być w grupie VAT lub poza nią. Nie ma natomiast możliwości częściowego przystąpienia do grupy VAT, a w części rozliczania się z VAT poza grupą.

Kasy fiskalne

W opublikowanych objaśnieniach pojawił się podrozdział dotyczący kas fiskalnych. Minister wyjaśnił, że grupa VAT jest traktowana jak nowy podatnik, zatem może korzystać ze zwolnienia z kas – podmiotowego lub przedmiotowego – na ogólnych zasadach.
Jeśli nastąpi zdarzenie powodujące brak możliwości korzystania ze zwolnienia (przekroczenie obrotu 20 tys. zł lub sprzedaż towarów wrażliwych), to grupa musi kupić kasy rejestrujące we wszystkich miejscach (punktach), w których prowadzi sprzedaż na rzecz klientów indywidualnych.

MDR

Objaśnienia potwierdzają, że co do zasady samo utworzenie grupy VAT nie jest schematem podatkowym, o którym trzeba by informować szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Na etapie projektu takich wyjaśnień nie było, na co wskazywaliśmy w artykule „MF pracuje nad wskazówkami w sprawie grup VAT” (DGP nr 137/2022).
Część doradców była zdania, że w tym przypadku nie ma mowy o MDR (z ang. Mandatory Disclosure Rules), część uważała przeciwnie – że to całkiem prawdopodobne. W internecie pojawiły się nawet informacje, że „grupy VAT będą agresywnym schematem podatkowym”.
W opublikowanych objaśnieniach wskazano, że samo utworzenie grupy VAT, jak i czynności zmierzające do jej utworzenia:
  • nie prowadzą do uzyskania głównej lub jednej z głównych korzyści podatkowej, którą podmiot lub podmioty spodziewają się osiągnąć w związku z utworzeniem grupy VAT, i nie spełniają warunków ogólnej cechy rozpoznawczej,
  • nie spełniają warunków szczególnej cechy rozpoznawczej lub innej szczególnej cechy rozpoznawczej. Nie będą więc stanowiły schematu podlegającego opodatkowaniu.
Co innego, gdy członek grupy VAT jest korzystającym ze schematu podatkowego. Wówczas przepisy o MDR stosuje się odpowiednio – instruuje resort. Jeżeli więc członek grupy dokonywał jakichkolwiek czynności będących elementem schematu lub uzyskał wynikającą z niego korzyść podatkową, to informacje na ten temat przekaże szefowi KAS w terminie złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej danego okresu rozliczeniowego grupy VAT.

Interpretacje indywidualne

Nadal brakuje natomiast wytycznych dotyczących zastosowania interpretacji indywidualnych. W objaśnieniach napisano jedynie, że grupie VAT będzie przysługiwać ochrona związana z zastosowaniem się przez nią do interpretacji indywidualnych wydanych przed powstaniem grupy, ale na wniosek podmiotu planującego jej utworzenie i w zakresie działalności tej grupy.
Problem polega na tym, że wynika to wprost z art. 14n par. 1 pkt 1b ordynacji podatkowej. Nie wiadomo natomiast, co z interpretacjami, które uzyskały spółki przed założeniem grupy w swoich sprawach (np. czy przysługuje odliczenie VAT od budowy danej infrastruktury). Nie ma pewności, czy interpretacje te zachowają aktualność również w odniesieniu do grupy. ©℗