Orzeczenie
Wzajemne rozliczenia stron konsorcjum nie są świadczeniem usług i nie podlegają opodatkowaniu – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła konsorcjum zawartego między fundacją a muzeum w celu wspólnego zorganizowania wystawy pojazdów zabytkowych. W umowie strony rozdzieliły obowiązki. Muzeum wzięło na siebie promowanie wystawy, udostępniło infrastrukturę i część zbiorów, poniosło koszty zorganizowania sprzedaży biletów, mediów, ochrony, sprzątania itd.
Fundacja sprowadziła większość pojazdów, zapewniła ubezpieczenie, reklamę wystawy, catering, kontakt z mediami i poszukiwała sponsorów – poniosła zatem większość kosztów gotówkowych, które zostały pokryte z części dochodów ze sprzedaży biletów, przekazanej przez muzeum po odliczeniu jego kosztów.
Na tym tle doszło do sporu z organami podatkowymi. Fundacja uważała, że wzajemne rozliczenia organizatorów wystawy nie są świadczeniem usług i nie podlegają opodatkowaniu. Jej zdaniem sam tylko przepływ należności pieniężnych nie świadczy o wzajemnym i odpłatnym świadczeniu usług, nie ma bowiem bezpośredniego konsumenta. Czynności wynikające z umownego podziału ról należy traktować jako wkład każdej ze stron we wspólne przedsięwzięcie – twierdziła fundacja.
Dyrektor izby skarbowej się z tym nie zgodził. Wskazał, że konsorcjum nie może być uznane za podatnika VAT, natomiast podatnikami są przedsiębiorcy w nim działający. Powinni oni zatem stosować do wzajemnych rozliczeń ogólne reguły wynikające z przepisów o VAT.
Dyrektor zwrócił uwagę na to, że gdy wykonawca poniósł koszty sprowadzenia pojazdów, ich ubezpieczenia, reklamy wystawy, cateringu itd., to nie jest on jedynym podmiotem czerpiącym korzyści z tego tytułu – korzystało również muzeum. Zwrot kosztów poniesionych w związku z nabytymi usługami jest zatem wynagrodzeniem za świadczone czynności podlegające VAT.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że organ błędnie się ograniczył do jednego tylko aspektu funkcjonowania konsorcjum – do rozliczania kosztów i będącego jego skutkiem przepływu pieniędzy. Stan faktyczny nie pozwalał bowiem przyjąć, że przepływ środków pieniężnych nastąpił w wykonaniu usług, świadczonych przez fundację na rzecz muzeum.
Również na rozprawie przed NSA pełnomocnik fundacji podkreślała, że z umowy konsorcjum nie wynika, aby fundacja świadczyła usługi na rzecz muzeum. – Istnieje świat poza VAT – powiedziała pełnomocnik, wyrażając nadzieję, że NSA to potwierdzi.
NSA utrzymał w mocy wyrok WSA, ale – jak stwierdził – nie dlatego, że istnieje świat poza VAT. Uznał, że między stronami konsorcjum nie było żadnej relacji zobowiązującej i nie mamy do czynienia z zakupem usług na rzecz muzeum, a następnie ich refakturowaniem.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 24 lutego 2015 r., sygn. akt I FSK 1954/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia