rozwiń ›
Od 1 stycznia 2023 r. z 1,2 mln euro do 2 mln euro ma zostać podwyższony limit przychodów dla małego podatnika w VAT. Wynika to z projektu nowelizacji ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (tzw. SLIM VAT 3, nr z wykazu UD411), który nadal jest w konsultacjach społecznych. Przypomnijmy, że status małego podatnika dla celów VAT daje możliwość kwartalnego rozliczenia.
Do przeliczania tej kwoty oraz innych limitów podatkowych i rachunkowych bierze się pod uwagę średni kurs ogłaszany przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego. Dlatego do przeliczania na 2023 r. limitów podanych w przepisach w euro stosuje się kurs ogłoszony 3 października 2022 r. Tego dnia wynosił on 4,8272 zł za euro.

Rozliczenia kwartalne VAT

To oznacza, że limit przychodów decydujący o statusie małego podatnika dla celów VAT (2 mln euro) będzie wynosił 9 654 000 zł (po zaokrągleniu do 1 tys. zł). Jeżeli jednak mimo planów nowelizacji zmiany te nie wejdą w życie, małym podatnikiem VAT będzie w przyszłym roku ten, którego sprzedaż w 2022 r. nie przekroczy 5 793 000 zł. Zgodnie z obowiązującymi przepisami limit wynosi bowiem 1,2 mln euro brutto.
Nie dotyczy to podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, agentów, bo dla nich ustawa o VAT przewiduje inny limit – 45 tys. euro. Nie zmieni się to niezależnie od tego, czy nowelizacja wejdzie w życie, czy też nie. Oznacza to, że w 2023 r. tacy przedsiębiorcy będą uznawani za małych, jeżeli kwota otrzymanych przez nich prowizji lub innego rodzaju wynagrodzenia (wraz z kwotą VAT) nie przekroczy 217 tys. zł (w 2022 r. limit ten wynosi 207 tys. zł).
Przypomnijmy, że z początkiem tego roku Polski Ład wprowadził nowy limit przeliczany po tym kursie – 4 mln euro. Dotyczy on spółek stosujących ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT), które chcą kwartalnie rozliczać VAT. Dotyczy to wyłącznie tych podatników, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 4 mln euro. To oznacza, że w 2023 r. kwartalnie będą mogli rozliczać się z VAT również podatnicy estońskiego CIT, których wartość sprzedaży w 2022 r. nie przekroczy 19 309 000 zł (po zaokrągleniu do 1 tys. zł).

Mały podatnik PIT, CIT

Limit dla małych podatników w PIT i CIT pozostaje bez zmian. Od początku 2020 r. wynosi on 2 mln euro (kwotę powstałą z przeliczenia również zaokrągla się do 1 tys. zł).
To oznacza, że limit przychodów uzyskanych w 2022 r. decydujący o statusie małego podatnika w 2023 r. będzie wynosił 9 654 000 zł (po zaokrągleniu do 1 tys. zł). W tym roku wynosi on 9 188 000 zł.

9 proc. CIT

Status małego podatnika decyduje o możliwości stosowania 9-proc. stawki CIT. Jest to jednak tylko jeden z jej warunków. Oprócz tego trzeba mieć odpowiednio niskie przychody bieżące. Ich limit wynosi 2 mln euro. W 2023 r. CIT według stawki 9 proc. będą więc mogli płacić podatnicy, których:
  • przychody za 2022 r. nie przekroczą 9 654 000 zł brutto, tj. wraz z należnym VAT (2 mln euro po kursie z 1 października br.),
  • bieżące przychody w 2023 r. nie przekroczą 2 mln euro netto, czyli bez należnego VAT (ale po kursie z 2 stycznia 2023 r.).

Jednorazowa amortyzacja

Status małego podatnika w PIT i CIT umożliwia korzystanie z jednorazowej amortyzacji środków trwałych do kwoty 50 tys. euro rocznie. Obecnie rozwiązanie to nie ma aż tak dużego znaczenia, bo wszyscy przedsiębiorcy (nie tylko mali i rozpoczynający biznes) mogą korzystać z innej metody jednorazowej amortyzacji – do kwoty 100 tys. zł rocznie. To drugie rozwiązanie nie stanowi pomocy de minimis (w odróżnieniu od jednorazowej amortyzacji do 50 tys. euro). Dotyczy jednak tylko fabrycznie nowych środków trwałych zaliczanych do grup 3–6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (np. kotły grzewcze, maszyny, urządzenia), a więc np. bez samochodów ciężarowych.
Podatnik, który chce skorzystać z jednorazowej amortyzacji do 50 tys. euro rocznie, musi mieć status małego podatnika lub rozpocząć w danym roku działalność gospodarczą. Dla 2023 r. wspomniany próg 50 tys. euro będzie wynosić 241 tys. zł (obecnie 230 tys. zł).

Księgi rachunkowe

Taki sam limit jak dla małego podatnika w podatkach dochodowych jest dla ksiąg rachunkowych. Dotyczy on osób fizycznych, wspólników spółek cywilnych, jawnych i partnerskich oraz przedsiębiorstw w spadku. Również w tym przypadku limit wynosi 2 mln euro, ale kwota po przeliczeniu nie podlega jednak zaokrągleniu.
W 2023 r. nie trzeba więc prowadzić ksiąg rachunkowych, jeżeli przychody w 2021 r. nie przekroczyły 9 654 400 zł. Limit będzie więc wyższy o ponad 466 tys. niż ten obowiązujący dla 2022 r. (wynosi on 9 188 200 zł).
Jaki VAT i CIT przy zaliczce na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów
Jaki VAT i CIT przy zaliczce na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów

Zobacz również
Wielu przedsiębiorców ze względu na ogromny wzrost cen, który wpływa znacząco na zwiększenie ich przychodów, apeluje o podwyższenie limitu dla ksiąg rachunkowych. Problem mają np. sprzedawcy detaliczni nawozów i węgla. Jeden z naszych czytelników w e-mailu do redakcji zwrócił uwagę, że nawozy podrożały z 1 tys. zł za tonę do 5 tys. zł, a węgiel z 800 zł za tonę do 3,5 tys. zł.
Podobny problem wskazywał jeden z posłów w interpelacji nr 34617 i spytał, czy Ministerstwo Finansów przewiduje podwyższenie limitu. Z odpowiedzi wiceministra Piotra Patkowskiego z 1 sierpnia br. wynika jednak, że resort nie ma takich planów. Wiceminister podkreślał, że Polska ma najwyższy limit przychodów w UE zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych przez jednostki tworzone przez osoby fizyczne. Do tego co roku ze względu na wzrost kursu euro podlega on podwyższeniu. Pisaliśmy o tym w artykule „Tylko 1 proc. firm płacących PIT prowadzi księgi” (DGP nr 155/2022).

Dla celów ryczałtu

Limit 2 mln euro dotyczy też ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W 2023 r. ten sposób rozliczeń będą mogli stosować podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, którzy w 2022 r. uzyskają przychody nieprzekraczające 9 654 400 zł (w tym wypadku również kwoty powstałej po przeliczeniu nie zaokrągla się do 1 tys. zł). W spółkach cywilnych i jawnych brane są pod uwagę przychody wszystkich wspólników łącznie.
Limit dla ryczałtowców, którzy chcą korzystać z kwartalnego rozliczenia, wynosi 200 tys. euro. To oznacza, że w 2023 r. raz na kwartał będą mogli rozliczać się z fiskusem podatnicy, których przychody w 2022 r. nie będą wyższe niż 965 440 zł (obecnie limit ten wynosi 918 820 zł).©℗
Progi przychodów uprawniające przedsiębiorców do stosowania uproszczeń
Rodzaj limitu 2019 r. 2020 r. 2021 r. 2022 r. 2023 r.
Brak obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (wartość sprzedaży do 2 mln euro) 8 559 000 8 746 800 9 030 600 9 188 200 9 654 400
Status małego podatnika w PIT i w CIT* (wartość sprzedaży z poprzedniego roku 2 mln euro, a przed 2020 r. – 1,2 mln euro) 5 135 000 8 747 000 9 031 000 9 188 000 9 654 000
Wartość środków trwałych dla celów jednorazowej amortyzacji u małego podatnika (do 50 tys. euro) 214 000 219 000 226 000 230 000 241 000
Status małego podatnika w VAT (wartość sprzedaży do 1,2 mln euro, od 2023 r. może zostać podwyższony do 2 mln euro) 5 135 000 5 248 000 5 418 000 5 513 000 5 793 0009 654 000
Limit dla kwartalnych rozliczeń VAT dla stosujących estoński CIT – 4 mln zł X X X 18 376 000 19 309 000
Status małego podatnika w VAT dla niektórych przedsiębiorstw, np. maklerskich (wartość sprzedaży do 45 tys. euro) 193 000 197 000 203 000 207 000 217 000
Przychody ryczałtowców (do 250 tys. euro, a od 2021 r. – 2 mln euro) 1 069 875 1 093 350 9 030 600 9 188 200 9 654 400
Przychody ryczałtowców opodatkowanych kwartalnie (do 25 tys. euro, a od 2021 r. – 200 tys. euro) 106 987,5 109 335 903 060 918 820 965 440
* Uwaga: Chcąc skorzystać ze stawki 9 proc. CIT, trzeba też spełnić drugi warunek dotyczący limitu przychodów bieżących. Ten od 2021 r. wynosi 2 mln euro (przeliczany po kursie na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w 2023 r. będzie to 2 stycznia).