Czy wynagrodzenie z tytułu cesji umowy leasingu samochodu osobowego może być w całości kosztem uzyskania przychodów? Którą stawkę VAT zastosować przy sprzedaży terenów oznaczonych jako ciągi pieszo-jezdne? Po jakim kursie przeliczyć na potrzeby VAT fakturę w euro, jeśli należność zapłacono w złotówkach? Czy faktura wystawiona bezpośrednio z kasy fiskalnej, która dokumentuje sprzedaż alkoholu, powinna być wykazana w JPK_VAT z jakimiś oznaczeniami?

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zamierza przejąć umowę leasingu samochodu osobowego o wartości przekraczającej 150 tys. zł. Czy wynagrodzenie z tego tytułu zapłacone dotychczasowemu leasingobiorcy podatnik może zaliczyć do podatkowych kosztów uzyskania przychodów w całości, czy tylko w części?
Z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT wynika, że za koszty uzyskania przychodów nie uważa się dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł (225 tys. zł, jeżeli jest to pojazd elektryczny lub pojazd napędzany wodorem – zob. art. 23 ust. 5e ustawy o PIT) pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Z wyjaśnień udzielanych przez organy podatkowe wynika, że przepis ten dotyczy również opłat za przejęcie umowy leasingu. Tytułem przykładu można wskazać interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 lipca 2020 r. (nr 0112-KDIL2-2.4011.422.2020.2.KP), z 9 czerwca 2022 r. (nr 0114-KDIP2-2.4011.252.2022.1.SP) czy z 17 lipca 2020 r. (nr 0112-KDIL2-2.4011.422.2020.2.KP). Jak czytamy w ostatniej z tych interpretacji, „zapłata przez Spółkę odstępnego z tytułu cesji umowy leasingu może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów przez Wnioskodawcę, proporcjonalnie do jego udziału w zysku Spółki, jednorazowo w dacie poniesienia, z uwzględnieniem limitu określonego w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
A zatem w świetle stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe w przedstawionej sytuacji odstępne (kwota należna cedentowi) może zostać zaliczona do podatkowych kosztów uzyskania przychodów tylko w części, tj. w proporcji, w jakiej kwota 150 tys. zł (zakładając, że nie chodzi o samochód będący pojazdem elektrycznym lub pojazdem napędzanym wodorem) pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem „przejmowanej” umowy leasingu (tj. do wartości samochodu osobowego przyjętej na potrzeby przejmowanej umowy leasingu, a nie aktualnej wartości samochodu). Prawidłowości takiego stanowiska potwierdza interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 9 czerwca 2022 r., nr 0114-KDIP2-2.4011.252.2022.1.SP). ©℗
Podstawa prawna
art. 23 ust. 1 pkt 47a, art. 23 ust. 5e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1846)
Spółka sprzedaje teren oznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako ciąg pieszo-jezdny. Czy do tej sprzedaży można zastosować zwolnienie z VAT, czy właściwa będzie stawka VAT 23 proc.?
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwolniona z VAT jest dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Z kolei art. 2 pkt 33 ustawy o VAT stanowi, że ilekroć w ustawie o VAT jest mowa o terenach budowlanych, rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT nie korzystają dostawy terenów, które w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są oznaczone jako tereny ciągów pieszo-jezdnych, a w konsekwencji dostawy takich terenów są opodatkowane VAT według stawki 23 proc. (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, np. w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 listopada 2010 r. (nr IPPP1-443-849/10-4/JL) czy interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 września 2020 r. (nr 0114-KDIP1-1.4012.371.2020.2.JO). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „dostawa pozostałych działek, bądź ich części znajdujących się w obszarze oznaczonym zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego jako «publiczna droga zbiorcza» lub «parking» czy też «publiczny ciąg pieszo-jezdny» podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22 proc. (obecnie jest to stawka 23 proc. – przyp. aut.). Jest to bowiem teren przeznaczony pod określoną zabudowę co uniemożliwia zastosowanie powyższego zwolnienia z podatku VAT”.
Prowadzi to do wniosku, że do dokonywanej dostawy (sprzedaży) terenu oznaczonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako ciąg pieszo-jezdny spółka powinna zastosować stawkę VAT 23 proc. ©℗
Podstawa prawna
art. 2 pkt 33, art. 41 ust. 1, art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)
We wrześniu 2022 r. podatnik (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą) porozumiał się z kontrahentem w sprawie podwyższenia cen sprzedawanych temu kontrahentowi towarów. Zgodnie z porozumieniem ceny ulegają zmianie od początku 2022 r., w związku z czym podatnik wystawił (także we wrześniu 2022 r.) faktury korygujące podwyższające cenę towarów dostarczonych kontrahentowi od początku roku. Czy podatnik ma obowiązek dokonać korekt za poszczególne miesiące, czy też może rozliczyć te faktury na bieżąco?
Jak stanowi art. 29a ust. 17 ustawy o VAT, w przypadku gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania. W przedstawionej sytuacji przyczyną zwiększenia podstawy opodatkowania jest zawarcie przez podatnika (i jej kontrahenta) wskazanego porozumienia, co nastąpiło we wrześniu 2022 r. A zatem w przedstawionej sytuacji zwiększenie podstawy opodatkowania VAT (oraz podatku należnego) podatnik jest obowiązany rozpoznać na bieżąco, tj. we wrześniu 2022 r.
Z kolei art. 14 ust. 1m ustawy o PIT stanowi, że jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, to korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub – w przypadku braku faktury – inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. A zatem zwiększenie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym powinno w przedstawionej sytuacji zostać przez podatnika rozpoznane w dacie wystawienia faktur korygujących podwyższających cenę, czyli we wrześniu 2022 r.
Jak widać, wskazane w pytaniu podwyższenie ceny wywołuje skutki w bieżących rozliczeniach VAT i PIT podatnika. Nie ma on zatem obowiązku dokonywać korekt za poszczególne miesiące od początku 2022 r. ©℗
Podstawa prawna
art. 29a ust. 17 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)
art. 14 ust. 1m ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1846)
Spółka otrzymała wystawioną 15 września 2022 r. fakturę za wynajem powierzchni magazynowej. Faktura została wystawiona w euro oraz przeliczona na złote według kursu NBP z 1 września 2022 r. Jest to zgodne z zapisem w umowie, że faktury są przeliczane według kursu z pierwszego dnia danego miesiąca. Zapłaty za tę fakturę spółka dokona w złotych. Po jakim kursie faktura powinna zostać przeliczona dla celów VAT?
Zasady, na jakich dla celów VAT przelicza się kwoty wyrażone w walutach obcych, określa art. 31a ustawy o VAT. Teoretycznie przepis ten ma zastosowanie tylko do wyrażonych w walutach obcych kwot stosowanych do określania podstawy opodatkowania oraz – na podstawie art. 106e ust. 11 ustawy o VAT – do kwot VAT wyrażonych na fakturach w walucie obcej. W praktyce jednak przepisy te stosuje się również we wszelkich innych przypadkach, gdy pojawia się konieczność przeliczenia dla celów VAT kwot wyrażonych w walutach obcych.
Od sytuacji, w której w walucie obcej jest wyrażona podstawa opodatkowania lub kwota podatku, należy jednak odróżnić przypadek, gdy waluta obca jest stosowana przez strony transakcji w celu obliczenia wysokości wynagrodzenia, które jednak ostatecznie jest ustalane w złotych. W takich bowiem przypadkach nie zachodzi konieczność przeliczania na złote według zasad wskazanych w art. 31a ustawy o VAT. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 16 października 2014 r. (nr ITPP3/443-419/14/AT), „przepis art. 31a ustawy znajduje zastosowanie, kiedy podstawa opodatkowania jest wyrażona w walucie obcej. Wówczas kwoty wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez bank na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Wobec tego w sytuacji gdy rozliczenie z kontrahentem odbywa się w walucie polskiej (w tej walucie Wnioskodawca otrzymuje zapłatę będącą podstawą opodatkowania), art. 31a ust. 1 i ust. 2 ustawy nie ma zastosowania. Wnioskodawca do przeliczenia na PLN wartości usługi wyrażonej w EUR może zastosować dowolny kurs ustalony z kontrahentem (np. z dnia załadunku)”. Według mnie taki właśnie przypadek ma miejsce w przedstawionym stanie faktycznym. Uważam zatem, że przedmiotowej faktury nie należy przeliczać dla celów VAT na złote, lecz ująć ją w ewidencji VAT oraz w pliku JPK_VAT na podstawie kwot przeliczonych na złote na podstawie umownego kursu. ©℗
Podstawa prawna
art. 31a oraz art. 106e ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)
Podatnik wystawił fakturę dokumentującą sprzedaż alkoholu bezpośrednio z kasy fiskalnej. Czy faktura taka podlega oznaczeniu kodem GTU_01 oraz symbolem „FP”?
Na podstawie par. 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT istnieje obowiązek oznaczania kodami GTU niektórych towarów i usług. Oznaczenia takie powinny być stosowane w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT. Oznaczeniom tym podlegają m.in. wykazywane w pliku faktury z oznaczeniem „FP” (co wynika z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na jedno z pytań dotyczących pliku JPK_VAT).
Jednocześnie należy wskazać, że z oznaczeniem „FP” są wykazywane w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT faktury, o których mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT (par. 10 ust. 5 pkt 3 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT), a więc faktury, o których mowa w art. 106h ust. 1–3 ustawy o VAT. Fakturami takimi są m.in. faktury, o których mowa w art. 106h ust. 2 ustawy o VAT, emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej, ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 marca 2021 r. (nr 0112-KDIL3.4012.2.2021.2.MS), „oznaczeniu «FP» podlegają faktury, o których mowa w art. 109 ust. 3d ustawy o VAT, czyli faktury, do których ma zastosowanie przepis art. 106h ust. 1-3 ustawy o VAT, tj.:
  • faktury wystawione odrębnie do paragonu fiskalnego,
  • faktury, o których mowa w art. 106h ust. 2 emitowane bezpośrednio z kasy fiskalnej, ujęte w raporcie dobowym sprzedaży z kasy fiskalnej, do których nie jest drukowany paragon,
  • faktury w formie elektronicznej, dotyczące sprzedaży udokumentowanej paragonem fiskalnym”.
Prowadzi to do wniosku, że wskazana faktura powinna zostać wykazana w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT zarówno z oznaczeniem GTU_01 (przewidzianym dla napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc., piwa oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc. objętych CN od 2203 do 2208 – zob. par. 10 ust. 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia w sprawie JPK_VAT), jak i z oznaczeniem „FP”. ©℗
Podstawa prawna
par. 10 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2382)
art. 106h ust. 1–3, art. 109 ust. 3d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)