Zasadą jest, że otrzymane spadki i darowizny są opodatkowane, gdy ich wartość przekroczy kwoty określone w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
Zarazem jednak w ustawie przewidziane jest zwolnienie z podatku dla spadków i darowizn od najbliższej rodziny. Są one objęte całkowitym zwolnieniem na podstawie art. 4a tej ustawy. Dotyczy ono tzw. zerowej grupy podatkowej, do której są zaliczani: małżonkowie, zstępni (córka, syn, wnuki, prawnuki), wstępni (matka, ojciec, dziadkowie), pasierbowie, rodzeństwo, ojczym i macocha.