TEZA: Organ podatkowy ma obowiązek wydać interpretację indywidualną przedsiębiorcy, który zamierza przekształcić swoją jednoosobową działalność w spółkę z o.o. i pyta o konsekwencje podatkowe zdarzeń, które będą dotyczyć nowej spółki.
Sygn. akt II FSK 1136/13
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 9 grudnia 2014 r.
STAN FAKTYCZNY
Podatnik we wniosku o interpretację oświadczył, że na podstawie przepisów tzw. ustawy deregulacyjnej, tj. ustawy z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 106, poz. 622 ze zm.), rozważa przekształcenie działalności gospodarczej prowadzonej we własnym imieniu w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedsiębiorca miał jednak wątpliwości odnośnie do przekształcenia dokonanego zgodnie z przepisami art. 5841 – 58413 kodeksu spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030; dalej: k.s.h.).
Podatnik spytał, czy w zakresie umów leasingu operacyjnego zawartych przez przedsiębiorcę przekształconego spełniających przed przekształceniem warunki zawarte w art. 23b ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), po zmianie formy prowadzenia działalności korzystającego z przedsiębiorcy przekształcanego na spółkę przekształconą, do przejętych umów leasingu operacyjnego będą miały zastosowanie konsekwencje podatkowe wynikające z art. 17b ust. 1 i art. 17c ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) dla spółki przekształconej. Chciał się dowiedzieć, czy przejęte umowy będą stanowiły również dla spółki przekształconej umowy leasingu operacyjnego.
Minister finansów odmówił wydania interpreatcji podatnikowi, uznając, że nie jest on stroną postępowania i nie ma prawa do złożenia takiego wniosku. Pytanie zaś, jakie sformułował podatnik, nie dotyczy jego indywidulanej sprawy, tylko spółki z o.o. – uzasadnił organ.
Sprawa trafiła do sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z 10 stycznia 2013 r., sygn. akt VIII Sa/Wa 773/12, uchylił to rozstrzygnięcie organu. Uzasadnił, że przepisy ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749, ze zm.), które normują kwestie wydawania interpretacji indywidualnych, określają, że stosuje się je także do następujących sytuacji:
1) zastosowania się przez spółkę do interpretacji indywidualnej wydanej przed powstaniem spółki na wniosek osób planujących utworzenie tej spółki – w zakresie dotyczącym działalności tej spółki;
2) zastosowania się przez oddział lub przedstawicielstwo do interpretacji indywidualnej dotyczącej działalności tego oddziału lub przedstawicielstwa wydanej przed powstaniem tego oddziału lub przedstawicielstwa na wniosek tworzącego je przedsiębiorcy.
Wynika to z art. 14n par. 1, art. 14k i 14m ordynacji podatkowej.
W ocenie sądu warszawskiego, skoro sam podatnik wskazał, że planuje zawiązanie spółki kapitałowej, która zostanie utworzona na bazie przekształcenia jego dotychczasowego przedsiębiorstwa prowadzonego przed złożeniem wniosku o interpretację, to oznacza to, że uprzednio spółka ta nie istniała. Tym samym – jak uzasadnił sąd – pod pojęciem „utworzenie”, o którym mowa w art. 14n par. 1 pkt 1 ordynacji podatkowej, należy rozumieć „zawiązanie”, „powstanie”, a także „przekształcenie”.
Zdaniem WSA ratio legis tego przepisu sprowadza się do stworzenia osobie fizycznej zainteresowanej utworzeniem spółki kapitałowej możliwości uzyskania interpretacji, która chronić będzie spółkę i osoby trzecie (członków jej zarządu).
Minister finansów złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Według niego utworzenia spółki, o czym mówi ordynacja podatkowa, nie można utożsamiać z przekształceniem przeprowadzonym w trybie przewidzianym w przepisach k.s.h. Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z organem.
UZASADNIENIE
Według NSA przekształcenie przedsiębiorcy, o którym mowa w przepisie art. 5841 k.s.h., prowadzi do utworzenia spółki prawa handlowego, która wcześniej nie istniała. Przekształcenie dochodzi bowiem do skutku z chwilą wpisania spółki do rejestru, która to czynność ma charakter konstytutywny. Równocześnie nie ustaje byt prawny osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, a jedynie zostaje ona wykreślona z odpowiedniego rejestru. Nie można zatem stwierdzić, uzasadnił NSA, że w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę prawa handlowego zachowana zostaje ciągłość podmiotowa. Tym sam według sądu „przekształcenie” jednosobowej działalności gospodarczej w spółkę odpowiada pojęciu „utworzenia”, którym posłużono się w art. 14n par. 1 pkt 1 ordynacji podatkowej. Dlatego też podatnik ma prawo otrzymać interpretację.