Podatnik otrzymał zlecenie wykonania prac budowlanych we wznoszonym budynku wielorodzinnym (PKOB 1122). Zlecenie wykonania prac podatnik otrzymał od głównego wykonawcy, a więc działać będzie w charakterze podwykonawcy. Czy fakturę za wykonaną usługę podatnik może wystawić ze stawką VAT 8 proc.?

  • Czy podwykonawca usług budowlanych może wystawić fakturę ze stawką VAT 8 proc.
  • Jaką stawkę ryczałtu zastosować dla przychodów z tytułu świadczenia usług prowadzenia zajęć sportowych
  • Czy dokonanie płatności na rachunek bankowy faktora zwalnia z obowiązku stosowania split paymentu
  • Jak podatkowo rozliczyć zakup alkoholu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
Podatnik otrzymał zlecenie wykonania prac budowlanych we wznoszonym budynku wielorodzinnym (PKOB 1122). Zlecenie wykonania prac podatnik otrzymał od głównego wykonawcy, a więc działać będzie w charakterze podwykonawcy. Czy fakturę za wykonaną usługę podatnik może wystawić ze stawką VAT 8 proc.?
Na podstawie art. 41 ust. 12 pkt 1 w zw. z art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT usługi budowlane dotyczące obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stosuje się stawkę VAT w wysokości 8 proc. W pozostałym zakresie usługi budowlano-montażowe są opodatkowane VAT według stawki 23 proc. (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
W świetle tych przepisów warunkiem stosowania stawki 8 proc. do usług budowlanych jest, aby dotyczyły one obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Jeżeli warunek ten jest spełniony, stawka 8 proc. ma zastosowanie niezależnie od tego, dla kogo usługi budowlane są świadczone. W konsekwencji stawkę 8 proc. na podstawie wskazanych przepisów mogą również stosować podwykonawcy.
W przedstawionej sytuacji prace budowlane zostaną wykonane przez podatnika jako podwykonawcę w budynku wielorodzinnym (PKOB 1122), a więc w obiekcie budowlanym objętym społecznym programem mieszkaniowym (art. 41 ust. 12a w zw. z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT). W konsekwencji usługa wykonana przez podatnika będzie opodatkowana VAT według stawki 8 proc. i tę właśnie stawkę podwykonawca powinien zastosować na wystawianej spółce fakturze. ©℗
Tomasz Krywan,
doradca podatkowy
Podstawa prawna
art. 2 pkt 12, art. 41 ust. 2, 12, 12a, art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Osoba fizyczna zamierza rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia zajęć sportowych w przedszkolach i chciałaby wybrać opodatkowanie przychodów z tej działalności w formie ryczałtu. Jaką stawkę ryczałtu powinna stosować?
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określa art. 12 ustawy o ryczałcie. Z przepisu tego wynika m.in., że przychody ze świadczenia usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85) są opodatkowane ryczałtem obliczanym według stawki 8,5 proc. (art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy o ryczałcie). Przy czym od 1 stycznia 2022 r. dotyczy to wszystkich przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji (wcześniej nie dotyczyło to przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji świadczonych w ramach wolnych zawodów).
Z treści pytania wynika, iż świadczone przez podatnika, o którym mowa, usługi klasyfikowane są na gruncie PKWiU w grupowaniu 85.51.10.0 obejmującym usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych. A zatem przychody ze świadczenia tych usług należą do przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85), które na podstawie są opodatkowane ryczałtem obliczanym według stawki 8,5 proc. Zatem właśnie taką stawką będzie musiała opodatkowywać uzyskiwane przychody osoba fizyczna, o której mowa w pytaniu, jeżeli wybierze opodatkowanie w formie ryczałtu. ©℗
Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Podstawa prawna
art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. c ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1993; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105)
Od jednego z kontrahentów dokonujemy zakupów towarów z załącznika nr 15 do ustawy o VAT, kwoty na fakturach za te towary przekraczają 15 tys. zł. Kontrahent ten poinformował nas, że w związku z zawarciem umowy faktoringu wpłat mamy dokonywać na rzecz faktora (banku X). Czy wpłat takich musimy dokonywać z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności? Czy też dokonywanie płatności na rzecz faktora kontrahenta zwalnia nas z tego obowiązku?
Na podstawie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT nabywcy towarów i usług mają obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Jest tak, jeżeli łącznie spełnionych jest pięć określonych tymi przepisami warunków. Nie ma przy tym przeszkód, aby strony ustaliły, iż płatności za nabywane towary nabywca dokonywał na wskazany przez sprzedawcę rachunek innego podmiotu, np. faktora. Jednocześnie z art. 108a ustawy o VAT nie wynika, aby taka okoliczność wyłączała obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem split paymentu.
W konsekwencji konieczne może być dokonywanie płatności na rzecz faktorów z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, np. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 13 maja 2020 r. (nr 0114-KDIP1-1.4012.107.2020.1.KOM). W interpretacji tej czytamy, że „w sytuacji, w której dłużnik (nabywca towarów lub usług) płaci wierzytelność na rzecz Wnioskodawcy (faktora), w związku z przeniesieniem przez dostawcę praw do wierzytelności za dostawę towarów lub usług (faktoranta) na faktora, dla dłużnika (nabywcy) ma zastosowanie obowiązek dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności wobec Wnioskodawcy. Oznacza to, że dłużnik płacący do faktora jest objęty reżimem regulacji obligatoryjnego MPP, jeżeli są spełnione ustawowe przesłanki do zapłaty w MPP. W takim wypadku płatność do faktora powinna być dokonana w metodzie podzielonej płatności”. A zatem w przedstawionej sytuacji – o ile są spełnione warunki wynikające z art. 108a ustawy o VAT – należy dokonywać płatności na rzecz faktora z zastosowaniem split paymentu. ©℗
Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Podstawa prawna
art. 108a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Czy to prawda, że w pewnych przypadkach zakup alkoholu może zostać ujęty w księgach jako koszt uzyskania przychodu? Czy będzie tak np. w sytuacji, gdy jest on spożywany w trakcie spotkań biznesowych bądź wręczany kontrahentowi w formie upominku? Czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupionego alkoholu?
W zakresie podatku dochodowego kosztem uzyskania przychodu (dalej: KUP) jest koszt podatnika poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT i art. 15 ust. 1 ustawy o CIT). Oznacza to zatem, że poniesione przez podatnika nakłady muszą bezsprzecznie wiązać się z możliwością uzyskania przychodu bądź prowadzić do utrzymania tego przychodu (jego zabezpieczenia). W kategorii KUP nie mieszczą się wydatki związane z reprezentacją (art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT i art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT). Rozstrzygnięcie, czy mamy do czynienia w danym momencie z reklamą (która daje podatnikowi możność kwalifikacji wydatku w zakresie KUP), czy z reprezentacją, jest w pierwszym rzędzie związane z tym, czy podatnik ponosi te wydatki w ramach akcji promocyjno-marketingowych (reklama), czy też wydatek jest związany z osiągnięciem pozytywnego wizerunku firmy bądź wykreowaniem jak najlepszych relacji z kontrahentami (reprezentacja).
Należy zauważyć, że wyłączenia wydatków na reprezentację dotyczą w szczególności zakupu usług gastronomicznych, żywności i napojów, w tym alkoholowych. Nie oznacza to zatem bezwzględnego wyłączenia z KUP m.in. zakupu alkoholu, czy to w ramach usługi gastronomicznej, czy też osobno. Należy bowiem uwzględnić kontekst poniesionych wydatków, który wskazuje na brak występowania cech reprezentacji jako elementu wyłącznego lub dominującego. Oznacza to, że zakup alkoholu (bądź usługi gastronomicznej z alkoholem) będzie stanowił KUP w sytuacji, kiedy jest on niezbędny do osiągnięcia przychodu lub zachowania (zabezpieczenia) jego źródła. W ramach tego typu wydatków można uwzględnić sytuacje polegające na zakupie alkoholu do sprzedaży, degustacji, prowadzenia prób w podmiotach, których produkcja lub obrót dotyczy także alkoholu lub wyrobów na bazie alkoholu. Innym przykładem dającym możliwość uwzględnienia w KUP zakupionego alkoholu jest sytuacja, w której przedmiotem działalności jest organizacja spotkań biznesowych zlecanych przez klientów, polegająca na zapewnieniu przez organizatora m.in. oprawy w postaci np. wykwintnych alkoholi.
W pozostałych przypadkach, gdzie dominującym lub wyłącznym celem zakupu alkoholu jest wizerunek firmy, np. wręczanie kontrahentom prezentów w postaci alkoholu, mieści się w zakresie reprezentacji, a więc podatnik nie może uwzględnić w KUP takiego wydatku.
W zakresie przepisów o VAT sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Brak jakichkolwiek wyłączeń w zakresie odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu alkoholu powoduje, że jedynym kryterium pozostaje związek takiego zakupu ze sprzedażą opodatkowaną VAT. Związek ten może mieć charakter bezpośredni (alkohol jako produkt działalności bądź towar handlowy) albo pośredni (reprezentacja i reklama firmy), przy czym nie ma tu znaczenia, że zakup może nie stanowić KUP. Oczywiście nie oznacza to, że podatnik ma prawo do odliczenia VAT w sytuacji zakupu alkoholu dla pracowników (imprezy firmowe, narady) albo na własne potrzeby, ale już alkohol zakupiony w celu wręczenia go kontrahentowi jako prezent czy też spożycie na spotkaniu z klientami takie prawo daje.
Ponadto należy stwierdzić, że zawsze istotne jest właściwe udokumentowanie celu wykorzystania zakupionego alkoholu. ©℗
Andrzej Malenta, doradca podatkowy
Podstawa prawna
art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1079)
art. 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1079)
art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)