Pan Marcin jest zatrudniony w firmie na podstawie umowy o pracę. To był dla niego dobry rok, ponieważ awansował i dostał dwie nagrody kwartalne za wyniki pracy. Jego dochody w tym roku znacznie wzrosły. W rozliczeniu rocznym za 2014 r. chciałby jednak zmniejszyć swój podatek dla fiskusa. – Czy wystarczy przekazać np. darowiznę, aby osiągnąć ten cel – pyta
Podatnikom, którzy chcą obniżyć swoje zobowiązania podatkowe za 2014 r., pozostało już niewiele czasu. Muszą bowiem podjąć działania przed końcem roku. W praktyce mają kilka możliwości. Jedną z nich jest przekazanie darowizny np. na cele krwiodawstwa (dotyczy honorowych dawców krwi), organizacji pożytku publicznego (OPP), kultu religijnego oraz na działalność charytatywno-opiekuńczą jednego z Kościołów, np.: katolickiego, autokefalicznego prawosławnego, ewangelicko-augsburskiego, zielonoświątkowego. Przekazanie darowizn na te cele wiąże się jednak z obowiązkiem spełnienia warunków wynikających z ustaw, nie tylko podatkowych. Jeśli pan Marcin skorzysta z takiej możliwości, to jego dochód do opodatkowania będzie mniejszy, co oznacza również mniejszy podatek do zapłaty fiskusowi.
Oddaj krew
Pan Marcin będzie mógł skorzystać z ulgi na krew, ale pod warunkiem że odda krew i jest honorowym dawcą. Zostanie nim osoba, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi. Przepis przewiduje też m.in., że kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników, oraz mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników, przysługuje tytuł Zasłużony Honorowy Dawca Krwi i odznaka honorowa.
Kwota odliczenia podatkowego jest w tym przypadku ograniczona. Wylicza się ją, mnożąc ilość oddanej krwi lub osocza przez ekwiwalent pieniężny. Wynosi on 130 zł za litr krwi oraz 170 zł za litr osocza. W interpretacjach Ministerstwo Finansów przyznaje jednak, że nie można przekazać dowolnej ilości krwi w roku. Limit wynosi 2,7 litra dla mężczyzn oraz 1,8 litra dla kobiet. Oznacza to, że mężczyźni mogą pomniejszyć swój dochód podatkowy maksymalnie o kwotę 351 zł, a kobiety o kwotę 234 zł.
Przy uldze na krew obowiązuje również inny limit – nie można odliczyć więcej niż 6 proc. dochodów. W każdym przypadku będzie to inna kwota i trzeba ją policzyć indywidualnie.
Osoba, która ma prawo do odliczenia z tytułu ulgi na krew, musi wykazać kwotę ulgi w załączniku PIT-O do zeznania rocznego PIT. Wcześniej powinna uzyskać zaświadczenie o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników (trzeba się udać do uprawnionej jednostki – Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa).
Przekaż darowiznę
Jeśli pan Marcin nie jest honorowym dawcą krwi i nie chce jej oddawać przed końcem roku, może skorzystać z innych darowizn – na cele pożytku publicznego lub kultu religijnego. W tych przypadkach odliczy od podatku faktycznie przekazaną kwotę, o ile jednak nie przekroczy ona 6 proc. jego dochodu. Co istotne, limit 6 proc. dochodów dotyczy wszystkich trzech wymienionych darowizn łącznie: na cele pożytku publicznego, kult religijny oraz na krew (jak policzyć limit – patrz ramka).
Jeśli ktoś zdecyduje o przekazaniu pieniędzy na cele pożytku publicznego, musi wybrać jedną z organizacji. Może to być organizacja polska, działająca w państwie Unii Europejskiej lub innym, należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Darowiznę można przekazać również na cele kultu religijnego (np. remont kościoła albo zakup szat liturgicznych dla księży).
Ale uwaga! Darowizny trzeba udokumentować. Jeśli przekazujemy pieniądze, to trzeba zrobić wpłatę na rachunek bankowy organizacji lub np. parafii. W razie kontroli fiskusa trzeba bowiem przedstawić dowód wpłaty na rachunek bankowy. Poza numerem rachunku powinny z niego wynikać: nazwisko darczyńcy (czyli np. pana Marcina), kwota darowizny i cel, na jaki przekazał darowiznę. Dokument trzeba przechowywać przez 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.
Działalność charytatywna
Pan Marcin ma jeszcze jedną możliwość – może przekazać darowiznę na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła. Tu nie obowiązują limity, ale trzeba spełnić inne warunki. Przykładowo zostały one określone w art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z tym przepisem kościelna osoba prawna musi przekazać darczyńcy (np. panu Marcinowi) pokwitowanie odbioru oraz – w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. Nie wystarczy jednak ogólne stwierdzenie. Ze sprawozdania musi wynikać, na jaki konkretny cel została przeznaczona darowizna i komu została przekazana.
Co więcej, jeśli podatnik przekazuje pieniądze, musi je przelać na konto bankowe i zachować potwierdzenie. Przekazanie środków w gotówce oznacza, że nie można odliczyć przekazanych kwot od dochodu.
Jak policzyć kwotę darowizny
Przykład 1
Załóżmy, że dochód pana Marcina wynosi 2 tys. zł miesięcznie brutto (netto – nieco ponad 1459 zł). Jego roczny dochód (po opodatkowaniu) wynosi nieco ponad 17 530 zł, a podstawa opodatkowania (dochód przed opodatkowaniem) – 19 380 zł. Jeśli chce przekazać darowiznę np. na cele organizacji pożytku publicznego, to musi policzyć 6 proc. od dochodu (19 380 zł), co oznacza że może odliczyć maksymalnie 1162,8 zł, jeśli nawet darowizny przekroczą tę kwotę.
Przykład 2
Załóżmy, że dochód pana Marcina wynosi 4 tys. zł miesięcznie brutto (netto – nieco ponad 2853 zł). Roczny dochód (po opodatkowaniu) to 34 247 zł, a podstawa opodatkowania (dochód przed opodatkowaniem) – 40 080 zł. Oznacza to, że może przekazać w formie darowizn 2404,8 zł (6 proc. od 40 080 zł).
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Art. 3 ust. 2 i 3, art. 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1118). Art. 55 par. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 ze zm.). Art. 6 ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz.U. nr 106, poz. 681, ze zm.).