Każde udostępnienie bocznic kolejowych na rzecz przewoźników pozwalało na zwolnienie z podatku od nieruchomości – potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w kolejnym już wyroku.
Chodziło o art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym w latach 2017–2021. Od 2022 r. zakres zwolnienia wynikającego z tego przepisu jest węższy (patrz ramka), ale kwestia rozstrzygnięta przez NSA jest wciąż aktualna, bo w tym obszarze przepis nie został doprecyzowany.
Zasadniczo, przepis ten zwalnia z podatku od nieruchomości budynki, budowle i grunty spełniające łącznie dwie podstawowe przesłanki. Po pierwsze, muszą one wchodzić w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym. Po drugie, powinny być udostępniane przewoźnikom kolejowym.
Spółka, w sprawie której zapadł wyrok, należy do koncernu energetycznego i jest właścicielką nieruchomości, na której znajduje się m.in. część bocznicy kolejowej. Wszystkie elementy bocznicy spełniają definicję infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o transporcie kolejowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1894 ze zm.). Spółka udostępniała ją przewoźnikom kolejowym m.in. do grupowania wagonów i ich podstawiania na poszczególne punkty ładunkowe, gdzie wagony są rozładowywane bądź ładowane.
Spółka była przekonana, że spełniła oba warunki, by należąca do niej infrastruktura kolejowa była zwolniona z podatku.
Spór o odesłanie
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że warunek udostępnienia infrastruktury przewoźnikom kolejowym należy rozumieć inaczej. Uznał, że zgodnie z art. 29 ustawy o transporcie kolejowym powinno się to wiązać z przydzieleniem przewoźnikowi określonych tras pociągów w określonych terminach, zgodnie z regulaminem zarządcy.
Spółka się z tym nie zgodziła i wystąpiła o sprostowanie interpretacji. Argumentowała, że w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy podatkowej, gdzie mowa jest o udostępnianiu infrastruktury przewoźnikom kolejowym, nie jest napisane, że udostępnianie to ma się odbywać zgodnie z przepisami o transporcie kolejowym. Owszem, jest odniesienie do przepisów o transporcie kolejowym, ale dotyczy ono wyłącznie infrastruktury kolejowej, a nie udostępniania jej przewoźnikom kolejowym – tłumaczyła.
Uważała więc, że ustawodawca miał na myśli „udostępnianie” w szerszym, potocznym rozumieniu.
Na poparcie swojego stanowiska spółka przywołała wyroki m.in.: WSA w Kielcach (sygn. akt I SA/Ke 531/17), WSA w Opolu (sygn. akt I SA/Op 2/17) i WSA w Szczecinie (sygn. akt I SA/Sz 1035/17 i sygn. akt I SA/Sz 1058/17).
W potocznym rozumieniu
Gdy dyrektor KIS odmówił sprostowania interpretacji, spółka złożyła skargę do sądu. WSA w Gliwicach przyznał jej rację (sygn. akt I SA/Gl 607/18). Orzekł, że przesłankę „udostępniania infrastruktury kolejowej” należało definiować zgodnie z potocznym znaczeniem językowym.
Tego samego zdania był NSA. W uzasadnieniu wyroku sędzia Bogusław Woźniak potwierdził, że odesłanie w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy podatkowej do przepisów o transporcie kolejowym nie dotyczyło pojęcia „udostępniania” infrastruktury. Pojęcie to należało więc definiować zgodnie ze zwykłym znaczeniem językowym. Tak samo NSA orzekał już wcześniej, m.in. w wyrokach: z 13 lutego 2020 r. (sygn. akt II FSK 2187/18), z 9 grudnia 2021 r. (sygn. akt III FSK 4477/21) i z 27 kwietnia 2022 r. (sygn. akt III FSK 506/21). ©℗
Co się zmieniło od 2022 r.
Obecnie zakres zwolnienia jest węższy. Dotyczy ono części nieruchomości zajętej wyłącznie do wykonywania zadań zarządcy infrastruktury kolejowej lub świadczenia usług przez operatora obiektu infrastruktury usługowej. Ponadto, powinna ona być udostępniona wyłącznie przewoźnikom kolejowym w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym.
Zmiany wprowadziła nowelizacja z 17 listopada 2021 r. (Dz.U. poz. 2192).
Nadal natomiast brak jest zastrzeżenia, że udostępnianie infrastruktury kolejowej powinno się odbywać na zasadach określonych w przepisach o transporcie kolejowym (o co toczył się spór w opisanym wyroku NSA).
Zakres zwolnienia wynikającego z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a u.p.o.l.
| W latach 2017–2021 | Od 1 stycznia 2022 r. |
| Dotyczyło gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, które były udostępniane przewoźnikom kolejowym. | Dotyczy gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o transporcie kolejowym lub obiektu infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 51 tej ustawy, w części zajętej wyłącznie do wykonywania zadań zarządcy infrastruktury, o których mowa w art. 5 ust. 1 tej ustawy, lub świadczenia usług przez operatora infrastruktury usługowej, o których mowa w ust. 2 i ust. 3 załącznika nr 2 do tej ustawy, jeżeli:a) ta infrastruktura kolejowa lub ten obiekt infrastruktury usługowej są:– udostępniane przewoźnikom kolejowym w rozumieniu art. 4 pkt 9 ustawy o transporcie kolejowym zgodnie z przepisami rozdziałów 6-6b tej ustawy lub– wykorzystywane do przewozu osób. |
orzecznictwo
Wyrok NSA z 25 maja 2022 r., sygn. akt III FSK 610/21 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
