Jeżeli otrzymane dywidendy są zwolnione z opodatkowania w Polsce, to nie można ich odjąć od podstawy opodatkowania, którą jest kwota dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Chodziło o polską spółkę posiadającą bezpośrednio ponad 50 proc. udziałów w kapitale spółki holenderskiej. W tym wypadku spełnione były warunki pozwalające uznać holenderską spółkę za zagraniczną jednostkę kontrolowaną spółki polskiej, na podstawie art. 24a ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. Polska spółka musiała więc płacić podatek od dochodów tej zagranicznej jednostki kontrolowanej (CFC). Podstawą opodatkowania jest tu kwota odpowiadająca dochodowi CFC proporcjonalnie do okresu, w którym jednostka zagraniczna była kontrolowana przez podatnika w jej roku podatkowym.
Powstał spór, czy dochód do opodatkowania z tytułu posiadania CFC będzie pomniejszony o dywidendy lub zaliczki na dywidendy, jakie polska firma otrzyma od holenderskiej CFC. Problem wynikł z tego, że zasadniczo dywidendy te są zwolnione z podatku w Polsce na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy o CIT (tzw. zwolnienie dywidendowe).
Polska spółka uważała, że zmiana, która od 2018 r. nastąpiła w art. 24a ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT, miała jedynie charakter techniczny, dostosowujący. Nadal więc, tak jak przed 2018 r., dochód zagranicznej spółki kontrolowanej można pomniejszyć o kwoty otrzymanej dywidendy i to również wtedy, gdy dywidenda jest zwolniona z podatku – przekonywała.
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Zwrócił uwagę na to, że od 2018 r. od podstawy opodatkowania zagranicznej spółki kontrolowanej można wyłączyć jedynie dywidendę efektywnie opodatkowaną w Polsce. Artykuł 24a ust. 4 ustawy o CIT pozwala bowiem na pomniejszenie dochodów CFC jedynie o te dywidendy otrzymane od CFC, które zostały uwzględnione w podstawie opodatkowania polskiego podatnika. A jak wynika z art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o CIT, przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski lub za granicą, jeżeli nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku – wskazał organ.
Uznał więc, że skoro polska spółka otrzyma od holenderskiej CFC dywidendę lub zaliczki na dywidendę, które są zwolnione z opodatkowania w Polsce, to nie można odliczyć ich od dochodu CFC.
Zgodziły się z nim sądy obu instancji. WSA w Łodzi orzekł, że organ słusznie powołał się tu na zasadę wynikającą z art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o CIT (sygn. akt I SA/Łd 155/19).
W skardze kasacyjnej spółka argumentowała, że taka wykładnia prowadzi do podwójnego opodatkowania. Nie zgodził się z tym jednak NSA. Uznał, że błędne jest stanowisko spółki, bo – jak wyjaśniła sędzia Aleksandra Wrzesińska-Nowacka – prowadziłoby ono do podwójnego nieopodatkowania. W efekcie nie zostałby osiągnięty cel dyrektywy ATAD (dyrektywa Rady UE 2016/1164 z 12 lipca 2016 r. ustanawiająca przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego). Celem tej dyrektywy oraz jej implementacji do ustawy o CIT było uszczelnienie systemu podatkowego.
NSA orzekł więc, że skoro art. 24a ust. 4 ustawy o CIT nakazuje pominąć przychody i koszty zwolnione z opodatkowania, to polska spółka nie może w podstawie opodatkowania uwzględniać dywidend lub zaliczek otrzymanych od zależnej spółki holenderskiej, które są zwolnione z opodatkowania w Polsce na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy o CIT.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 27 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 2214/19 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
