Wygaśnięcie długu celnego w związku z zatrzymaniem towaru przemyconego na teren Unii Europejskiej nie oznacza, że wygasa również obowiązek zapłaty akcyzy i VAT od importu – orzekł Trybunał Sprawiedliwości EU.

Sprawa dotyczyła mężczyzny, który współorganizował przemyt papierosów z terenu spoza Unii Europejskiej (Białorusi) na terytorium UE (Litwy). Pojazd przewożący towar został zatrzymany zaraz po tym, jak przekroczył granicę. To spowodowało wygaśnięcie długu celnego od przemycanych papierosów. Zgodnie bowiem z art. 124 ust. 1 lit. e unijnego kodeksu celnego (UKC) dług wygasa, „jeżeli towary podlegające należnościom celnym przywozowym lub wywozowym uległy przepadkowi lub zostały zajęte i równocześnie lub w późniejszym terminie ulegają przepadkowi”.
Kilka miesięcy później sąd w Wilnie uznał mężczyznę za winnego przemytu, wymierzył mu grzywnę prawie 17 tys. euro i orzekł zniszczenie zatrzymanego towaru. Następnie litewscy celnicy wydali decyzję o solidarnej odpowiedzialności przemytnika za zobowiązanie podatkowe z tytułu akcyzy oraz VAT od importu. W konsekwencji mężczyzna powinien był zapłacić ponad 15 tys. euro zaległych podatków wraz z odsetkami.
Odwołał się jednak od tej decyzji, bo uważał, że skoro wskutek zatrzymania przemycanych papierosów wygasł dług celny, to analogicznie powinien też wygasnąć obowiązek dotyczący akcyzy i VAT od importu.
Spór o to dotarł aż na wokandę naczelnego sądu administracyjnego, który zawiesił postępowanie i skierował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE. Spytał, czy dług celny wygasa wyłącznie gdy przemycany towar został zatrzymany na unijnej granicy, czy także potem, i czy wygaśnięcie obowiązku zapłaty cła może oznaczać również brak obowiązku zapłaty akcyzy i VAT od importu.
TSUE orzekł, że zgodnie z art. 124 ust. 1 lit. e UKC dług celny może wygasnąć także w sytuacji, gdy przemycany towar zostanie zajęty już na terytorium UE. – Taka wykładnia jest zgodna z celami realizowanymi przez kodeks, w tym w szczególności z ustanowieniem odpowiedniego poziomu skutecznych, odstraszających i proporcjonalnych sankcji na całym rynku wewnętrznym w celu ochrony interesów finansowych Unii – wyjaśnił.
Orzekł również, że wygaśnięcie długu celnego nie oznacza wygaśnięcia zobowiązań podatkowych. Przypomniał, że zgodnie z art. 2 lit. b unijnej dyrektywy 2008/118 wyroby akcyzowe podlegają opodatkowaniu już z chwilą ich wprowadzenia na terytorium UE. Podatek staje się wymagalny z chwilą dopuszczenia towarów do konsumpcji, a przez dopuszczenie do konsumpcji należy uznać również przemyt towaru. Wynika to z art. 7 ust. 1 i ust. 2 lit. d wspomnianej dyrektywy. Żaden z jej przepisów nie mówi o wygaśnięciu obowiązku zapłaty akcyzy z chwilą wygaśnięcia długu celnego – podkreślił TSUE. Dodał, że ten sam wniosek dotyczy VAT od importu.
Na potwierdzenie tego TSUE nawiązał do innego swojego wyroku z 29 kwietnia 2010 r. (sygn. C-230/08).

orzecznictwo

Wyrok TSUE z 7 kwietnia 2022 r., sygn. C-489/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia