Znamy już szczegóły projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Przewiduje ona także nowelizację ustaw o PIT i CIT. O planach wprowadzenia tych rozwiązań pisaliśmy wczoraj w artykule „Nowe preferencje dla pomagających Ukraińcom” (DGP nr 45/2022).
Potrącenie darowizn
Zgodnie z planowanym art. 52ze ustawy o PIT i art. 38w ustawy o CIT do kosztów uzyskania przychodów można będzie zaliczać darowizny „na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy”. Warunkiem będzie przekazanie ich:
  • organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1057 ze zm.) lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,
  • jednostkom samorządu terytorialnego,
  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
  • podmiotom wykonującym na terytorium Polski lub Ukrainy działalność leczniczą lub z zakresu ratownictwa medycznego.
Firmy pomniejszą przychód zarówno o cenę wytworzenia, jak i cenę nabycia towarów, a także koszty poniesione z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Będzie to możliwe, o ile wydatki te nie zostaną wcześniej w inny sposób zaliczone do podatkowych kosztów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Działalność zwolniona z CIT, ale koszty odjęte jeszcze od przychodów opodatkowanych
Działalność zwolniona z CIT, ale koszty odjęte jeszcze od przychodów opodatkowanych

Zobacz również
Przepisy te będą miały zastosowanie również wstecz, do przekazywanych darowizn i zrealizowanych świadczeń w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.
Podatnicy CIT nie będą mogli uwzględniać kosztów przekazanych darowizn przy obliczaniu podatkowej straty. Ma to zapobiec powstawaniu podatkowej straty na skutek takich darowizn (analogicznego przepisu nie przewidziano w ustawie o PIT).
Koszty darowizn dla Ukraińców nie będą brane pod uwagę również przy obliczaniu udziału dochodów w przychodach dla celów podatku minimalnego. Wynikać to będzie wprost z art. 38y ustawy o CIT.
Z kolei podmioty, które otrzymają lub już otrzymały darowizny dla Ukraińców (np. podmioty lecznicze), nie będą zaliczać ich do przychodów (nowy art. 52fz ustawy o PIT i art. 38x ustawy o CIT).
Otrzymane świadczenia
Zwolnione z podatku dochodowego zarówno w PIT jak i w CIT będą też świadczenia otrzymane przez polskich podatników w związku z udzielną przez nich pomocom – na podstawie art. 10 specustawy. Zgodnie z tym przepisem świadczenia będą mogły być przyznane każdemu podmiotowi (w szczególnie osobie fizycznej), który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie Ukraińcowi uciekającemu przez wojną. Podstawią jego wypłaty będzie zawarta z gminą umowa nie dłużej niż na 60 dni. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres wypłaty świadczenia będzie mógł być przedłużony.
Zwolnienie dla poszkodowanych
Preferencje będą też dla samych uchodźców – obywateli Ukrainy. Obecnie zwolniona z podatku dochodowego jest tylko pomoc otrzymana za pośrednictwem organizacji pozarządowych. Po zmianie będzie to też dotyczyło świadczeń przekazywanych przez obywateli i firmy, z tym że tylko od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.
Uchodźcy nie będą więc płacić PIT od nieodpłatnej pomocy, którą może być np. udostępnienie mieszkania, zapewnienie żywności, sfinansowanie leczenia, opłacenie nauki i kursów pozwalających na zmianę kwalifikacji zawodowych. Pomoc humanitarna ma być zwolniona z podatku dochodowego na podstawie nowego 52zg ustawy o PIT.
Uchodźcy będą też zwolnieni z podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie dla darowizn będzie przysługiwało obywatelom Ukrainy przybyłym z tego państwa do Polski w okresie od 24 lutego 2022 r. do 30 grudnia 2022 r. (a nie jak pierwotnie zapowiadało Ministerstwo Finansów do 31 grudnia 2022 r.). Będzie ono wynikało z art. 39 nowej ustawy.©℗
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa – przed pierwszym czytaniem w Sejmie