Świadczenie zasądzone wskutek stwierdzenia przewlekłości postępowania stanowi przychód, który od 4 października 2014 r. jest zwolniony z opodatkowania.
Do zawartego w art. 21 ust. 1 ustawy o PIT katalogu przychodów zwolnionych z opodatkowania został dodany punkt 3e. Zawiera on regulację dotyczącą sum pieniężnych przyznawanych podatnikom na podstawie ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. nr 179, poz. 1843 ze zm.).
Dotychczas organy podatkowe negatywnie oceniały możliwość stosowania regulacji zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o PIT w odniesieniu do kwoty, którą sąd uwzględniający skargę przyznawał stronie w związku z naruszeniem jej prawa do rozpoznawania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Argumentowały, że świadczenie to nie ma charakteru zadośćuczynienia ani odszkodowania. Co więcej – twierdziły – jego przyznanie nie wyklucza możliwości dochodzenia naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości w odrębnym postępowaniu cywilnym.
Prezes może zapłacić niższy PIT
Prezes może zapłacić niższy PIT

Zobacz również
NSA nie podzielał jednak tego stanowiska. W wielokrotnie cytowanym wyroku z 16 grudnia 2011 r. (sygn. akt II FSK 1218/10) sąd stwierdził, że zasądzona na rzecz skarżącego suma pieniężna jest sankcją dla państwa za wadliwe zorganizowanie wymiaru sprawiedliwości i nie wzbogaca beneficjenta. Rekompensuje natomiast poniesioną stratę, również w sferze niematerialnej, stanowiąc zadośćuczynienie za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą o charakterze świadczenia nie przesądza bowiem jego nazwa, lecz rzeczywisty charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu ono służy. W celu uniknięcia rozbieżności pomiędzy interpretacjami organów podatkowych i sądów administracyjnych ustawodawca wprowadził do ustawy o PIT art. 21 ust. 1 pkt 3e, zwalniając z opodatkowania przychody uzyskane od 1 stycznia 2014 r. tytułem kwot zasądzonych wskutek stwierdzenia przewlekłości postępowania.
Dr Janusz Marciniuk doradca podatkowy, Marciniuk i Wspólnicy