Polska instytucja finansowa musi uwzględniać aktywa swojego zagranicznego oddziału w podstawie opodatkowania podatkiem bankowym, nawet jeśli drugi kraj pobiera od oddziału identyczną daninę – stwierdził dyrektor KIS.

Dodał, że przed uniknięciem ewentualnego podwójnego opodatkowania nie chroni zawarcie przez oba kraje umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. Niezbędna jest dodatkowa umowa, która dotyczyłaby wyłącznie podatku bankowego. Tego typu umowę zawarły m.in. Holandia i Wielka Brytania – wskazał dyrektor KIS.
Polski i rumuński podatek
Pytanie zadał polski bank, który prowadzi w Rumunii działalność gospodarczą w formie oddziału. W Polsce opłaca podatek bankowy, czyli podatek od niektórych instytucji finansowych, zgodnie z ustawą z 16 stycznia 2016 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1836). Podstawą opodatkowania jest tu nadwyżka sumy wartości aktywów banku wyliczonych na podstawie ustawy o rachunkowości ponad kwotę 4 mld zł. Przepisy nakazują, aby w podstawie opodatkowania uwzględniane były m.in. należności kredytowe i inne aktywa zagranicznego oddziału.
Jednocześnie rumuński oddział był podatnikiem tamtejszego odpowiednika podatku bankowego, z tym że był z niego zwolniony, ponieważ rumuński podatek obowiązywał wyłącznie w 2019 r. (pobierany był zasadniczo od aktywów finansowych netto, czyli pomniejszonych o niektóre rodzaje aktywów, np. gotówkę).
Wystarczy jedna umowa
Polski bank uważał, że aktywa rumuńskiego oddziału są zwolnione z opodatkowania podatkiem bankowym w Polsce, w tym także w okresie, gdy w Rumunii nie obowiązywał (tj. przed 2019 r.) i nie obowiązuje już (tj. od 2020 r.) tamtejszy podatek bankowy.
Nawiązał bowiem do art. 2 ust. 1 i ust. 2 polsko-rumuńskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z którymi umowa ta jest stosowana wobec wszystkich podatków pobieranych „od całego dochodu, od całego majątku, albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego, jak również podatki od przyrostu majątku”.
Bank uważał więc, że umowa dotyczy również takich danin, jak podatek bankowy. Twierdził, że w jej art. 2 ust. 3 wymienione są tylko przykładowe podatki (CIT, PIT), natomiast ich lista jest niewyczerpująca i może dotyczyć również innych podatków majątkowych, takich jak bankowy.
Był więc przekonany, że zgodnie z art. 24 ust. 2 polsko-rumuńskiej umowy aktywa rumuńskiego oddziału powinny być opodatkowane w Rumunii. Natomiast Polska powinna, zgodnie z art. 25 tej umowy i przewidzianą w nim metodą wyłączenia z progresją, zwolnić taki dochód z opodatkowania i to niezależnie od tego, czy Rumunia faktycznie pobrała daninę.
Zerowy VAT wyklucza split payment
Zerowy VAT wyklucza split payment

Zobacz również
Niepotrzebna druga
Bank przekonywał, że nie ma potrzeby zawierania przez oba kraje dodatkowej umowy w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania podatkiem bankowym. To, że takie umowy zawarto w niektórych innych krajach (np. pomiędzy Holandią a Wielką Brytanią), nie oznacza, że powinny to zrobić również Polska i Rumunia – argumentował.
Podkreślał, że daniny holenderska i brytyjska mają inną konstrukcję i obciążają pasywa instytucji finansowych, a nie ich aktywa (majątek). Przywołał wypowiedzi przedstawicieli polskiego Ministerstwa Finansów, którzy swego czasu tłumaczyli w prasie, że nasz podatek bankowy ma charakter podatku majątkowego.
Bank powołał się również na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 listopada 2020 r. (sygn. akt III SA/Wa 2875/19), który zapadł w identycznej sprawie dotyczącej podwójnego opodatkowania podatkiem bankowym. WSA podzielił w nim stanowisko polskiej centrali banku, a wyrok ten uprawomocnił się wskutek orzeczenia NSA z 22 lipca 2021 r. (sygn. akt III FSK 2760/21).
Sądy obu instancji skrytykowały fiskusa, że w ogóle nie odniósł się do argumentów banku, że podatek bankowy ma charakter majątkowy i dotyczą go postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
A jednak konieczna
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie odniósł się do tego argumentu również w najnowszej interpretacji. Uznał jedynie, że polski i nieobowiązujący już rumuński podatek bankowy nie obciążają dochodu banku, a więc nie są objęte postanowieniami polsko-rumuńskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. „Sposób ustalania podstawy opodatkowania w podatku bankowym czyni go podatkiem swoistym, o charakterze sui generis” – stwierdził dyrektor KIS.
Dodał, że jeżeli oba kraje chciałyby uniknąć podwójnego opodatkowania tą daniną, to powinny zawrzeć dodatkową umowę, podobną do tej, którą ratyfikowały Holandia i Wielka Brytania. W tym wypadku nic takiego nie miało miejsca – zauważył.©℗
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 7 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4016.9.2021.1.MBD