Lepiej wycofać PIT-2. Wyjaśniamy, kto powinien to zrobić i dlaczego

Kto jest zatrudniony w dwóch zakładach pracy lub założył działalność gospodarczą, powinien wycofać oświadczenie upoważniające pracodawcę do potrącania kwoty zmniejszającej podatek.

W przeciwnym razie będzie musiał sporo dopłacić fiskusowi po zakończeniu roku.

Wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu, czyli nowelizacji z 29 października 2021 r. (Dz.U. poz. 2105 ze zm.), zyskała bowiem na znaczeniu kwestia uwzględniania przy obliczaniu zaliczek na PIT kwoty zmniejszającej podatek. Kwota ta wynosi 5100 zł rocznie, co oznacza, że dochód wolny od podatku to 30 000 zł (30 000 zł x 17 proc. - 5100 zł = 0 zł). Miesięcznie kwota zmniejszająca podatek wynosi zatem 425 zł.

Dotychczas nie miała ona tak istotnego znaczenia, bo była znacznie niższa. Przy dochodach do 8 tys. zł kwota wynosiła rocznie 1360 zł (tj. 113,33 zł miesięcznie). Wraz ze wzrostem dochodów kwota ta stopniowo się zmniejszała i przy podstawie opodatkowania od 13 001 zł do 85 528 zł wynosiła 525,12 zł, tj. 43,76 zł miesięcznie.

Taką też kwotę (43,76 zł miesięcznie) miały obowiązek potrącać zakłady pracy jako płatnicy, jeżeli dochody pracownika nie przekraczały kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (po jej przekroczeniu zaliczka nie była pomniejszana o kwotę zmniejszającą podatek).

Potrzebne oświadczenie

Od Nowego Roku kwota ta jest taka sama dla wszystkich podatników, niezależnie od wysokości dochodu (5100 zł rocznie). Tak więc pracodawca, który otrzymał od pracownika PIT-2, będzie odliczał przy obliczaniu zaliczki na podatek 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (tj. 425 zł). Dotyczy do zaliczek obliczanych w sposób narastający, czyli z uwzględnieniem dochodów uzyskanych od początku roku.

W PIT-2 pracownik wnioskuje o zmniejszanie miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek i oświadcza, że:

• nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
• nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
• nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany(-na) opłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy, tj. dochodów z działalności gospodarczej, z najmu ani z dzierżawy.

Wystarczy raz

Przypomnijmy, że oświadczenie PIT-2 składa się raz, przed otrzymaniem pierwszej wypłaty w roku. Jeżeli pracownik złoży je w terminie, to obowiązuje ono tak długo, aż pracownik go nie wycofa. Nie trzeba go składać co roku.

Pracownik, który zatrudnił się przed wielu laty, może nie pamiętać, czy złożył już kiedyś PIT-2. Jak to zweryfikować?

- Najlepiej sprawdzić na ostatnich odcinkach płacowych, czy przy obliczaniu wynagrodzenia uwzględniano kwotę zmniejszającą podatek np. w wysokości 43,76 zł - radzi Monika Smulewicz, partner i dyrektor zarządzająca z departamentu outsourcingu Grant Thornton.

Jeżeli pracownik takiego odcinka nie otrzymuje, zawsze można dopytać o to pracodawcę.

Warto wycofać

Pracodawca nalicza wynagrodzenia zgodnie z posiadaną dokumentacją. Nie wie, czy podatnik złożył też PIT-2 również w innych zakładach pracy. Jeżeli więc pracownik zatrudniony jest w więcej niż jednym zakładzie pracy i we wszystkich złożył PIT-2, to przy rozliczeniu rocznym powstanie u niego spora niedopłata PIT, którą będzie musiał jednorazowo uregulować.

Przykład

Podatnik pracuje na część etatu w firmie X i zarabia miesięcznie 3100 zł brutto oraz na niepełny etat w firmie Y i zarabia 2000 zł brutto. W obu złożył w poprzednich latach PIT-2.

W 2022 r. będzie otrzymywał netto (zgodnie z kalkulatorem wynagrodzeń na stronie podatki.gov.pl) w:

• firmie X - miesięcznie netto 2434,24 zł, czyli w całym roku 29 210,88 zł,

• firmie Y - miesięcznie netto 1570,48 zł, czyli w całym roku 18 845,76 zł.

Ponieważ obaj pracodawcy w 2022 r. odliczają w ciągu rok kwotę zmniejszającą podatek, to podatnik z obu firm otrzyma 4004,72 zł netto miesięcznie, czyli rocznie 48 056,64 zł.

Gdyby kwotę zmniejszającą podatek uwzględniał tylko jeden pracodawca, to pracownik otrzymywałby miesięcznie 3723,72, czyli 44 684,64 zł.

Tak więc w rozliczeniu rocznym wystąpi niedopłata ok. 3372 zł.

Nie chcąc dopuścić do takiej sytuacji, warto zostawić złożone oświadczenie PIT-2 tylko u jednego pracodawcy, a u innych je wycofać (patrz wzór powyżej).

Podatnik powinien wycofać oświadczenie również, gdy np. założył firmę i rozlicza się według skali podatkowej. Również w tym przypadku może powstać niedopłata podatku.

Inne oświadczenia i wnioski pracownicze

Od 1 stycznia 2022 r., oprócz oświadczenia PIT-2 (lub wycofania go) pracownicy mogą też złożyć pracodawcy:

• wniosek o niepomniejszanie dochodu o kwotę ulgi dla klasy średniej, czyli ulgi, o której mowa w art. 32 ust. 2a ustawy o PIT (wniosek ten składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego - art. 32 ust. 2b ustawy o PIT),

• wniosek o pobór zaliczek bez stosowania miesięcznych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (art. 32 ust. 1f ustawy o PIT),

• oświadczenie o spełnianiu warunków do zastosowania nowego zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy o PIT; wówczas płatnik będzie uwzględniał to zwolnienie przy poborze zaliczki na podatek (art. 32 ust. 1g ustawy o PIT).

Oprócz tego pracownicy mogą, tak jak dotychczas, złożyć: - wniosek o pobór zaliczek bez stosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT, czyli zwolnienia dla młodych do 26. roku życia (wniosek ten składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego - art. 32 ust. 1f ustawy o PIT).

Nadal też pracownik może złożyć oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem, a jego przewidywane za bieżący rok dochody:

• nie przekroczą 120 tys. zł, natomiast małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów (wtedy zaliczki za wszystkie miesiące roku będą wynosić 17 proc. dochodu i będą dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o 425 zł),

• przekroczą 120 tys. zł, ale małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów lub jego dochody mieszczą się w niższym przedziale skali podatkowej (wtedy zaliczki za wszystkie miesiące roku wynoszą 17 proc. dochodu).

Wzory już nie w rozporządzeniu

Przypomnijmy, że pod koniec ubiegłego roku Ministerstwo Finansów pracowało nad nowym wzorem oświadczenia PIT-2. Informowaliśmy o tym w artykule „Będą nowe wzory formularzy PIT. Zmiany są związane z Polskim Ładem” (DGP nr 240/2021).

W grudniu nowa wersja (7) została skierowana do konsultacji. Na razie jednak nie została opublikowana na stronie podatki.gov.pl. Nowych wzorów formularzy PIT i CIT nie należy szukać w rozporządzeniach ministra finansów. Zgodnie z Polskim Ładem są one teraz ogłaszane w BIP Ministerstwa Finansów.