Skoro przepisy o schematach podatkowych mogą być przedmiotem objaśnień podatkowych ministra finansów, to mogą być również przedmiotem interpretacji indywidualnych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Chodzi o przepisy ordynacji podatkowej dotyczące obowiązku informowania o schematach podatkowych (z ang. Mandatory Disclosure Rules, w skrócie MDR). Spółka, która wystąpiła o interpretację indywidualną, wyjaśniła, że prowadzi działalność wymagającą nawiązywania relacji biznesowych w różnych obszarach. Przez lata wypracowała pewne idee i pomysły, które powiela jako sprawdzony schemat działania.
W związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2019 r. przepisów o MDR spółka przeanalizowała swoje umowy, transakcje i zdarzenia gospodarcze i doszła do wniosku, że niektóre z nich mogą być uznane za schemat podatkowy. Chciała się upewnić, czy faktycznie tak będzie i czy musi w związku z tym informować o nich szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówił wydania interpretacji. Uznał, że przepisy o raportowaniu schematów podatkowych (rozdział 11a dział III ordynacji) nie mogą być przedmiotem interpretacji, bo są to przepisy proceduralne. Nie dotyczą one bezpośrednio kwestii związanych z powstaniem obowiązku podatkowego spółki i nie mają wpływu na wysokość jej zobowiązania podatkowego – wyjaśnił.
Nie zgodził się z tym WSA w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 234/21). Orzekł, że organ miał obowiązek wydać interpretację i zająć merytoryczne stanowisko, bo przepisy, o które spytała spółka, są przepisami prawa podatkowego. Są zawarte bowiem w ustawie podatkowej, czyli w ordynacji podatkowej. Ponadto jej art. 14b par. 2a wyraźnie wskazuje, które przepisy podatkowe nie mogą być przedmiotem interpretacji i nie ma wśród nich rozdziału 11a działu III ordynacji – stwierdził WSA.
Dodał, że są to przepisy o charakterze materialnoprawnym, bo w dziale III ordynacji są zawarte przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych.
Istotnym argumentem była też dla sądu treść objaśnień podatkowych ministra finansów z 31 stycznia 2019 r. Zostały one wydane na podstawie art. 14a par. 1 pkt 2 ordynacji, a we wstępnej ich części minister poinformował podatników, że zastosowanie się do objaśnień powoduje objęcie ochroną przewidzianą w art. 14k–14m ordynacji.
Nie budziło więc wątpliwości ministra przy wydaniu objaśnień, że przepisy dotyczące informacji o schematach podatkowych są przepisami prawa podatkowego – zauważył WSA. Nawiązał też do podobnych orzeczeń NSA m.in. z 28 stycznia 2021 r. (sygn. akt I FSK 1703/20) oraz z 2 marca 2021 r. (sygn. II FSK 2386/20).
I tym razem NSA podzielił tę wykładnię. Orzekł, że nawet jeśli schematy nie kształtują bezpośrednio zobowiązania podatkowego, to mają na to zobowiązanie pośredni wpływ.
Sędzia Bogusław Dauter zwrócił uwagę na to, że część przepisów z rozdziału IIa – Informacje o schematach podatkowych (np. art. 86a par. 1 pkt 6 lit. f, art. 86j par. 1) ma charakter materialnoprawny.
Dodał, że funkcja ochronna nie dotyczy jedynie wysokości zobowiązania podatkowego. – Ma ona szerszy kontekst. Obejmuje również odpowiedzialność karnoskarbową za niezłożenie informacji lub złożenie błędnej informacji o schemacie podatkowym – wskazał.
Co więcej – dodał sędzia Dauter – ustawodawca wprowadził interpretacje po to, aby organ wyjaśnił podatnikowi, jak rozumieć skomplikowane przepisy. Nie ma wątpliwości, że regulacje o MDR takie są – uznał NSA.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 8 grudnia 2021 r., sygn. akt III FSK 4548/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia