Pracownicy, którzy dostaną dodatkowe bonusy od pracodawcy, muszą wykazać przychód i zapłacić podatek. Dotyczy to jednak tylko tych świadczeń, które mają dla nich wymierną korzyść majątkową
Czy oszczędność jest korzyścią podatnika
Pan Michał chciał skorzystać z dodatkowej opieki medycznej w prywatnej placówce. Gdy dowiedział się o tym jego szef, postanowił, że firma wykupi abonament medyczny. Pan Michał zaoszczędzi więc pieniądze. Zastanawia się jednak, czy oszczędność może być jego przychodem.

TAK

Pytanie sprowadza się do tego, jakie kryteria pozwalają uznać, że świadczenie od szefa jest przychodem pracownika ze stosunku pracy. Przepis ustawy o PIT jest trudny do interpretacji, bo jak wynika z art. 12 ust. 1, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności są to: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a także świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
W interpretacji tego przepisu pomaga wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. Wskazał w nim, że przy ustalaniu czy dane nieodpłatne świadczenie od pracodawcy stanowi przychód ze stosunku pracy, podstawowym kryterium jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia. Może nim być nabycie wymiernej korzyści majątkowej ale również wymierne zaoszczędzenie wydatku. Oszczędność będzie przychodem, gdy pracownik dobrowolnie skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę. Biorąc pod uwagę wyrok TK, a także wcześniejszą uchwałę Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego należy uznać, że pan Michał nie wydał pieniędzy na zakup abonamentu medycznego. Skoro zapłacił za niego pracodawca, to zaoszczędził on pieniądze. Musi się więc podzielić tą oszczędnością z fiskusem.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy przychód trzeba rozliczyć osobiście
Podatnik, pan Sławomir, dostał nieodpłatne świadczenie od pracodawcy. Wie, że jest to przychód, od którego jest podatek. Czy musi sam go rozliczyć?

TAK

Procedura rozliczenia przychodu ze stosunku pracy jest taka sama w przypadku nieodpłatnych świadczeń, jak i wynagrodzenia za pracę. W pierwszej kolejności inicjatywa leży po stronie pracodawcy. Musi on obliczyć i pobrać zaliczki na podatek dochodowy, a następnie wpłacić je na konto fiskusa. Po zakończeniu roku podatkowego musi – w terminie do końca lutego – wystawić podatnikowi informację o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11). W informacji pracodawca ma obowiązek uwzględnić również przychód z nieodpłatnych świadczeń (dodaje kwotę przychodu do przychodu ze stosunku pracy, nie jest więc ona wyodrębniona). Na tej podstawie pracownik rozlicza się z fiskusem, czyli składa – do 30 kwietnia – zeznanie roczne na formularzu PIT-36 lub PIT-37. Wykazuje w zeznaniu kwotę przychodu do opodatkowania i kwotę podatku, ale również nie wyodrębnia kwot związanych z uzyskanym świadczeniem. Na tym procedura się kończy.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1, art. 27 ust. 1, art. 45 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy za dojazd do pracy firma doliczy przychód
Firma pani Jadwigi postanowiła zapewnić bezpłatny dojazd do zakładu pracy. Czy pracodawca będzie doliczał do jej wynagrodzenia za pracę kwotę przychodu w wysokości kosztów dojazdu?

TAK

Dowóz pracowników do pracy może być przychodem dla pracownika, co wytłumaczył Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r. Sędziowie uznali, że dowożenie pracownika z miejsca zamieszkania do pracy może oznaczać zaoszczędzenie wydatku i – w konsekwencji – może być przysporzeniem, od którego należy zapłacić podatek dochodowy. Trybunał zaznaczył jednak, że przysporzenie wystąpi pod warunkiem, że na świadczenie zgodził się pracownik, a po uzyskaniu zgody pracodawca je spełniał. Są bowiem pracownicy, którzy muszą dojeżdżać do pracy, ale nie są zainteresowani dowozem zorganizowanym przez pracodawcę, ponieważ np. jadąc własnym samochodem zapewniają jednocześnie transport innym domownikom. W takim przypadku pracownik nie zaoszczędzi wydatku. Dopiero jeśli zdecyduje się skorzystać z przewozu (choćby początkowo zadeklarował, że nie będzie z niego korzystał), będzie miał przychód. Zaoszczędzi sobie w ten sposób wydatku, który musiałby ponieść.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy za udział w imprezie jest podatek
Firma obchodzi w tym roku dziesięciolecie istnienia. Postanowiła zorganizować dla pracowników imprezę integracyjną. Zaproszeni zostali wszyscy, pan Jacek nie skorzystał jednak z zaproszenia. Czy mimo to będzie musiał zapłacić podatek od uczestnictwa w imprezie?

NIE

Udział w imprezie integracyjnej to kolejne nieodpłatne świadczenie, jakie może otrzymać pracownik od firmy. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca odniósł się również do tej sytuacji. Wskazał, że świadczenie będzie można uznać za przychód, jeśli spełnione zostaną łącznie następujące warunki:
● zostanie spełnione za zgodą pracownika (podatnik skorzysta ze świadczenia dobrowolnie);
● będzie ono w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy);
● przyniesie korzyść podatnikowi w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść;
● korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich).
W przypadku imprez integracyjnych trudno uznać, że pracownik odniósł korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Gdyby pracodawca nie zorganizował imprezy, to pracownik i tak by nie poniósł wydatku. Trudno też przypisać korzyść indywidualnemu pracownikowi, jeśli pracodawca poniósł opłatę za całą imprezę, niezależne od liczby osób, które wezmą w niej udział. Pan Jacek nie uzyska więc przychodu, skoro nawet nie uczestniczył w imprezie, ale jego koledzy i koleżanki z pracy, którzy wzięli w niej udział, również z tych samych względów nie zapłacą podatku dochodowego.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy od służbowego auta do celów prywatnych jest PIT
Pani Anna pracuje w przedsiębiorstwie i korzysta ze służbowego samochodu. Jeździ nim również do domu i wykorzystuje do celów prywatnych. Czy musi zapłacić podatek od takiego wykorzystania?

TAK

W świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego pani Anna uzyska korzyść majątkową. Gdyby pracodawca nie udostępnił jej służbowego auta, musiałaby jechać własnym samochodem lub zapłacić za wynajem. A zatem pracodawca musi wartość tego świadczenia doliczyć do przychodu pani Anny ze stosunku pracy. Problemem może być wycena takiego prywatnego wykorzystania, ponieważ nie ma obecnie zasad obliczania przychodu. Firmy stosują różne metody, w tym np. liczą miesięczną kwotę na podstawie kilometrówki lub według indywidualnie opracowanego wzoru. Bez względu na sposób obliczenia świadczenie należy jednak opodatkować.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Czy od abonamentu medycznego jest PIT
Szef zaproponował pracownikom, że w ramach dodatkowych świadczeń wykupi im abonamenty medyczne. Pan Grzegorz będzie jednym z pracowników, którzy otrzymają takie świadczenie. Czy z abonamentu będzie się musiał rozliczyć z fiskusem?

TAK

Sprawa opodatkowania abonamentów medycznych budziła w ostatnich latach wiele wątpliwości i sporów. Dziś podatnicy mogą korzystać z wykładni, jaka wynika z dwóch bardzo ważnych rozstrzygnięć – uchwały z 24 października 2011 r. Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. Wynika z nich, że wykupione przez pracodawcę pakiety świadczeń medycznych stanowią dla pracowników uprawnionych do ich wykorzystania nieodpłatne świadczenie. Kwota tego świadczenia jest przychodem, od którego trzeba zapłacić podatek dochodowy. Trybunał wyjaśnił, że abonament jest przysporzeniem dla pracownika. Nie ma przy tym znaczenia, czy skorzysta z niego czy nie. Korzyścią jest bowiem samo posiadanie gwarancji uzyskania świadczenia (opieki medycznej), niezależnie od tego, czy w okresie objętym umową zdarzył się wypadek, z którym świadczenie było związane (np. choroba). Samo posiadanie ochrony jest więc korzyścią majątkową. Pan Grzegorz będzie więc musiał rozliczyć przychód z abonamentów medycznych.
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).